Mùa chay, nghĩ về sự sẻ chia tinh thần

Trong sứ điệp Mùa Chay 2016, Đức Giáo hoàng Phanxicô mời gọi các Kitô hữu chăm chỉ lắng nghe Lời Chúa và thực hành các việc từ bi bác ái, về vật chất cũng như tinh thần. Ở mục “Những việc bác ái”, ngài viết: “Kỳ diệu thay, lòng thương xót Chúa chiếu tỏa nơi cuộc sống chúng ta, giúp chúng ta cũng biết yêu người lân cận và hiến thân mình cho những gì mà truyền thống Giáo Hội gọi là việc bác ái... Những việc làm này nhắc nhớ chúng ta rằng đức tin phải được diễn tả cách cụ thể trong mọi hành động thường ngày, có nghĩa là giúp đỡ người thân cận của chúng ta về phần xác cũng như phần hồn: bằng cách cho họ ăn uống, viếng thăm, an ủi và hướng dẫn họ”.

Từ lời mời gọi thực hành bác ái của Đức Thánh Cha trong sứ điệp, tôi có dịp suy ngẫm về chuyện sẻ chia trong Mùa Chay, đặc biệt về phần hồn. Sự giúp đỡ người khó khăn về vật chất như cho họ ký gạo, cân đường hay suất cơm, chút tiền viện phí... có thể dễ làm với nhiều người. Còn sự trợ giúp về tinh thần như việc an ủi, động viên, khích lệ lắm khi không dễ như khoản vật chất. Bởi muốn chia sẻ, an ủi hiệu quả cần hiểu đối tượng trình độ như thế nào, tâm trạng hiện tại ra sao, làm sao để cử chỉ, lời nói từ con tim đến được con tim. Một câu an ủi triết lý cao sâu với một người thất học hay chưa qua tiểu học có khi phản tác dụng, ngược lại - một câu nói thô sơ vụng về với một trí thức gặp nạn cũng không đem lại hiệu quả gì. Thực tế, đã có những trường hợp người này an ủi người kia nhưng vô tình trong cách diễn đạt lại khiến đối phương cảm nhận như là mình đang được “thương hại” và thấy tủi thân hơn.

Sự sẻ chia về tinh thần thật không đơn giản. Nó đòi hỏi con người phải thật sự mở lòng, và tinh tế, biết người - biết ta. Sự sẻ chia ấy nhất thiết cần hoàn thành bằng con tim và khối óc có hiểu biết.

HẰNG SINH