Ðức Giáo Hoàng Phanxicô gọi chuyến thăm Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) từ 3 - 5.2.2019 là một bước tiến trong nỗ lực đối thoại giữa Công giáo và Hồi giáo, cũng như thúc đẩy quan hệ hòa bình, hữu nghị liên tôn.
Ðức Thánh Cha đã đến Abu Dhabi, thủ đô của UAE vào đêm 3.2, trở thành vị chủ chăn của Giáo hội hoàn vũ đầu tiên thăm bán đảo Ả Rập và cái nôi của Hồi giáo. Ngài rời đi hôm 5.2, ngay sau khi chủ sự thánh lễ lịch sử tại Sân vận động thành phố Zayed với khoảng 150.000 người tham dự, theo số liệu từ ban tổ chức. Dù thời gian ngắn ngủi, Ðức Phanxicô khi quay về Vatican đã dự đoán “những hạt giống Tin Mừng” được gieo xuống trong chưa đầy 3 ngày tại bán đảo Ả Rập sẽ đơm hoa kết trái theo ý Chúa.
Trang sử mới
Chuyến thăm UAE và cuộc hội ngộ lần thứ hai với Ðại giáo sĩ Ahmed el-Tayeb của Ðại học al-Azhar (Cairo, Ai Cập) “đã viết nên trang mới trong lịch sử đối thoại giữa Công giáo và Hồi giáo, và trên tinh thần cùng cam kết xúc tiến hòa bình cho thế giới trên cơ sở tình huynh đệ của nhân loại”, theo Ðức Thánh Cha. Chủ đề của chuyến tông du là “Hãy để con trở thành kênh dẫn đến hòa bình của Chúa”. Nội dung của chủ đề đã phản ảnh lời kêu gọi bức thiết đối với khu vực và toàn thế giới, rằng hãy theo đuổi nỗ lực cùng tồn tại trong hòa bình, vượt qua thành kiến.
Ðức Giáo Hoàng đã có bài phát biểu chính và vô cùng quan trọng tại Hội nghị Quốc tế Liên tôn “Tình huynh đệ nhân loại” tại Ðài tưởng niệm lập quốc ở Abu Dhabi hôm 4.2. Hội nghị thu hút sự tham dự của hàng trăm lãnh đạo và học giả về tôn giáo, với các nội dung thảo luận xoay quanh những đề tài như nghiên cứu các cách thức đối thoại giữa các giáo hội khác nhau, tự do tôn giáo, chống chủ nghĩa quá khích và lan tỏa hòa bình. Tất cả những nội dung này đều được đề cập rõ ràng trong bài phát biểu của Ðức Thánh Cha. Ngài tự nhận là “một tín hữu khao khát hòa bình”. Trước một số nhân vật cấp cao nhất của chính quyền UAE và các ngoại giao đoàn, đấng kế vị thánh Phêrô nhấn mạnh: “Chúng ta có mặt ở đây vì muốn nuôi dưỡng hòa bình, trở thành phương tiện mang đến phúc lành này cho nhân loại”.
Thái tử Abu Dhabi Mohamed bin Zayed al Nahyan (bìa phải) đón tiếp Đức Phanxicô |
Con tàu vượt hồng thủy
Dưới mái vòm nguy nga của tượng đài nhà sáng lập ở Abu Dhabi, Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đã viện dẫn câu chuyện trong Kinh Thánh về con tàu của Noah. Ðể bảo vệ hòa bình, chúng ta cũng “cần phải tiến lên trên một con tàu như một gia đình thực sự, cho phép con tàu đó vượt qua muôn vàn sóng dữ của các đại dương đầy bão tố của thế giới”. Ðiều này có nghĩa là thừa nhận “Ðấng Tối Cao là gốc rễ của đại gia đình nhân loại”. Vì thế, “không có hành động bạo lực nào có thể được dùng để nhân danh tôn giáo”. Ðức Thánh Cha đề xuất “sự dũng cảm vì khác biệt”, theo đó công nhận tự do và quyền cơ bản của người khác. “Không có tự do, chúng ta chẳng còn là hậu duệ của nhân loại, mà chỉ là nô lệ”, ngài nhấn mạnh. Ðồng thời, Ðức Phanxicô đánh giá cao quyền năng của cầu nguyện, trên hết là sự cầu nguyện thành tâm nếu muốn trở thành người một nhà. “Hãy cùng nhau xây dựng tương lai, nếu không sẽ chẳng có tương lai nào cả”, ngài mời gọi.
Khi kết thúc hội nghị, Ðức Thánh Cha ký vào tuyên ngôn chung về tình huynh đệ của nhân loại với Ðại giáo sĩ Ahmed el-Tayeb. Văn bản có đoạn: “Chúng tôi lên án mọi hình thức bạo lực, đặc biệt những dạng đội lốt tôn giáo, và chúng tôi cam kết lan truyền những giá trị đúng đắn nhất và mang đến hòa bình trên toàn thế giới”. Ngài nhận xét rằng con người đang sống trong một thời đại có xu hướng kích động sự bất hòa giữa Công giáo và Hồi giáo. “Bất chấp sự đa dạng về văn hóa và truyền thống, thế giới Công giáo và Hồi giáo luôn tôn trọng và bảo vệ các giá trị tương đồng: cuộc sống, gia đình, tôn giáo, tôn trọng người lớn tuổi, giáo dục thế hệ trẻ…”, theo Ðức Phanxicô.
Trước chuyến tông du lịch sử tại UAE, cách đây 800 năm cũng có một vị tên Phanxicô, cụ thể là thánh Phanxicô thành Assisi, từng đặt chân đến Ai Cập (một quốc gia trên bán đảo Ả Rập) thăm Hồi vương Malik al Kamil. Ðức Giáo Hoàng Phanxicô nhận định: “Tôi thường nghĩ về thánh Phanxicô trong cuộc hành trình này. Thánh nhân đã giúp tôi in dấu sâu đậm tình yêu của Chúa Giêsu trong tim”. Ngài cũng nhớ đến cuộc gặp gỡ với hai linh mục 90 tuổi phục vụ tại UAE suốt nhiều năm dài. Một linh mục đã mù lòa vì tuổi tác và phải ngồi xe lăn, nhưng nụ cười luôn nở trên môi. “Ðó là nụ cười của một con người đã phụng sự Chúa một cách xuất sắc”, ngài ca ngợi.
Đức Thánh Cha ký vào tuyên ngôn chung về tình huynh đệ của nhân loại với Đại giáo sĩ Ahmed el-Tayeb |
Ðức Giáo Hoàng kết thúc chuyến thăm UAE bằng việc chủ tế thánh lễ đầu tiên của Công giáo tại cái nôi của Hồi giáo. Sự kiện này quá sức rầm rộ và có vai trò lịch sử to lớn vì nhiều lý do, nhất là đối với gần 1 triệu tín hữu đang sinh sống ở UAE. Ðối với họ, đây không chỉ là cơ hội vàng để nhìn tận mắt vị Giáo Hoàng vô cùng tôn kính, mà còn là sự công nhận cho đức tin và mang đến thông điệp rõ ràng về tự do theo đuổi tôn giáo.
GIANG VÔ YÊN
Bình luận