Sebastian - vị thánh bảo vệ tín hữu trước dịch bệnh

Xuyên suốt lịch sử của Giáo hội, Kitô hữu luôn có truyền thống cầu nguyện với các vị thánh để vượt qua những giai đoạn khó khăn và bệnh tật trong đời sống. Và một trong những vị thường được nhắc đến khi các tín hữu phải đương đầu với dịch bệnh là thánh Sebastian.

“Hãy bảo vệ và cứu lấy con. Thánh tử đạo của con, hãy lấy đi những gì tác hại mà dịch bệnh mang đến”. Ðây là một bài hát dịch từ tiếng Latinh, có tựa đề “O Sancte Sebastian” do nhà soạn nhạc thời đầu Phục Hưng Guillaume Dufay khẩn cầu thánh Sebastian hãy cứu ông khỏi căn bệnh nghiệt ngã - dựa vào thời điểm nhà soạn nhạc sinh sống có lẽ là bệnh dịch hạch.

Lời cầu mong thánh Sebastian bảo vệ các tín hữu trước bệnh tật càng đặc biệt dễ thấy khi đại dịch “Cái chết đen” (tức dịch hạch) gieo rắc sự chết chóc khắp châu Âu vào thế kỷ 14, giết chết 1/3 dân số của châu lục già. Lúc đó, tại nhiều thành phố và làng mạc, người dân chỉ còn biết trông cậy vào thánh Sebastian, trong bối cảnh điều kiện y tế thiếu thốn và kiến thức về dịch bệnh bị giới hạn. Sau nhiều thế kỷ, một lần nữa thánh Sebastian lại nhận được sự cầu cứu của các giáo dân, đặc biệt ở các thành phố Ý.

Câu chuyện tử đạo

Thánh Sebastian (sinh khoảng năm 256 và tử đạo năm 288), là vị thánh đời đầu của Giáo hội. Theo sử liệu, ngài bị hành hình trong giai đoạn bách hại những người theo Kitô giáo dưới thời hoàng đế La Mã Diocletian. Ban đầu, thánh nhân bị trói vào một cây cột hoặc thân cây, trở thành bia bắn của lính La Mã. Kỳ diệu thay, những mũi tên của binh lính đã không thể nào giết chết được ngài. Thánh Sebastian được thánh Irene thành Rome giải cứu và chữa trị,  câu chuyện này đã trở thành đề tài được ưa chuộng trong giới hội họa châu Âu. Sau khi hồi phục, ngài tìm đến hoàng đế Diocletian để lên tiếng cảnh báo vị vua về các tội lỗi của mình. Hậu quả là ngài bị đánh đập cho đến chết.

Thi hài thánh Sebastian trong lần hành hình thứ hai

Những chi tiết về cuộc tử đạo của thánh Sebastian lần đầu tiên được đề cập trong bài giảng của Ðức Giám mục Ambrose thành Milan hồi thế kỷ thứ 4, cũng là một vị thánh. Trong bài giảng, Ðức cha Ambrose nói rằng thánh Sebastian là người Milan và đã được tuyên phong đấng đáng kính tại thành phố này. Cũng theo vị giám mục, thánh Sebastian đã cải sang đạo Công giáo sau khi chứng kiến sự dũng cảm của các đấng tử đạo, và loan truyền Lời Chúa cho nhiều người cùng thời, bao gồm một người lính La Mã được cho đã khỏi bệnh dịch hạch vào thời điểm trở thành Kitô hữu.

Lời cầu nguyện của vị thánh cho người lính La Mã và thực tế người này khỏi bệnh dịch, đã giúp lan truyền danh tiếng của thánh Sebastian cho đời sau. Ở TP Florence (Ý), một vị giám mục đã cho xây nhà nguyện vinh danh vị thánh vào thời điểm “Cái chết đen” đang hoành hành tại thành phố. Sau khi dịch bệnh chấm dứt, người dân đã cùng nhau xây nhà thờ nhằm bày tỏ lòng biết ơn thánh nhân đã bảo vệ họ.

Nhà thờ San Sebastiano

Nhà thờ và thánh tích

Theo ghi nhận của Giáo hội, vào thời điểm thánh Sebastian tử đạo, một phụ nữ mộ đạo đã nhận được linh ảnh của thánh và bí mật đến nơi hành hình để thu giữ thi hài của ngài, trước khi chôn vào hầm mộ ở cổng nghĩa trang. Người đời sau đã xây lên nhà thờ Thánh Sebastian ở phía trên hầm mộ đó. Thánh tích của ngài vẫn được bảo quản ở Rome, bên trong Vương Cung Thánh Ðường Các Thánh Tông Ðồ, do Ðức Giáo Hoàng Damasus I xây dựng vào năm 367 bên trên phần mộ của các thánh Phêrô và Phaolô. Nhà thờ này ngày nay được đổi tên thành San Sebastiano fuori le Mura (Thánh Sebastian Ngoại Thành), và được xây dựng lại vào thập niên 1610. Nơi đây hiện lưu giữ một trong những mũi tên từng bắn vào cơ thể của thánh Sebastian và một phần của cây cột mà ngài bị hành hình lần cuối cùng trước khi tử đạo.

Hầm mộ

Các thánh Ado, Eginard, Sigebert và những tác giả đương thời đều ghi nhận, dưới thời vua Louis Debonnair, còn gọi là Louis Mộ đạo, Ðức Giáo hoàng Eugenius II đã trao thánh tích của thánh Sebastian cho cha Hilduin, bề trên tu viện Thánh Denys, và ngài đã mang về Pháp để lưu giữ tại tu viện Thánh Medard ở Soissons vào ngày 8.12.826. Còn hộp sọ của thánh Sebastian được đưa đến thị trấn Ebersberg (Ðức) vào năm 934. Một tu viện của dòng Biển Ðức được thành lập tại đây và trở thành một trong những điểm hành hương quan trọng nhất ở miền nam nước Ðức. Phần sọ bọc bạc luôn được dùng làm chén đựng rượu vang chuyển cho các tín hữu trong ngày lễ thánh  Sebastian.

LING LANG