Vị linh mục xác định hệ tọa độ địa lý của thủ đô Mỹ

Cha James Curley (1796 - 1889) là Giám đốc đầu tiên của Ðài Thiên văn Georgetown (Mỹ) và cũng là người xác định vĩ độ - kinh độ của thủ đô Washington D.C trên bản đồ.

Cha Curley, linh mục dòng Tên người Mỹ gốc Ireland, sinh ngày 26.10.1796 và qua đời ngày 24.7.1889. Cha chào đời ở Athleague, hạt Roscommon (Ireland). Khi còn nhỏ, cậu bé Curley không có cơ hội đi học nhiều. Dù vậy, một thầy giáo trong làng bằng cách nào đó vẫn phát hiện khả năng thiên phú về toán học của cậu học trò nhỏ. Người thầy đã dùng hết khả năng của mình để xây dựng những kết thức cơ bản về toán cho Curley. Nhờ nỗ lực của người thầy, cậu học trò Curley đã có phát triển nền tảng toán học ở một mức độ nào đó.

Vị trí của Washington DC trên bản đồ

Được ơn gọi

Đến tuổi trưởng thành, chàng thanh niên Curley rời Ireland và đến TP Philadelphia (bang Pennsylvania, Mỹ) vào ngày 10.10.1817. Tại đây, Curley trải qua 2 năm làm thủ thư và kế đến dạy toán ở TP Frederick (bang Maryland). Năm 1826, anh trở thành chủng sinh của Chủng viện (thành lập năm 1820) ở thủ đô Washington D.C, theo ơn gọi thiêng liêng. Trong thời gian này, thầy Curley vẫn tiếp tục lên lớp dạy toán. Không may là Chủng viện đóng cửa một năm sau. Thầy Curley xin gia nhập dòng Tên vào ngày 29.9.1827.

Sau khi hoàn tất thời gian học tại học viện của dòng, thầy Curley một lần nữa quay lại giảng dạy ở Frederick cho đến khi được gởi đến Đại học Georgetown ở Washington D.C để dạy về triết học khoa học. Thầy cũng nghiên cứu thần học và được truyền chức linh mục vào ngày 1.6.1833. Theo ghi chép, lễ mở tay của cha Curley được cử hành ở tu viện Thăm viếng Georgetown của dòng Đức Bà Thăm Viếng tại thị trấn Georgetown thuộc Washington D.C. Kể từ đó, linh mục Curley trở thành cha tuyên úy của tu viện trong suốt 50 năm.

Đài thiên văn Georgetown

Xây dựng Đài Thiên văn

Cha Curley dành phần còn lại của cuộc đời tại Georgetown. Ở đây, ngài dạy triết học khoa học và toán học suốt 48 năm. Năm 1841, trong lúc làm việc tại Khoa Vật lý, vị linh mục nhận trọng trách lên kế hoạch và giám sát việc thi công Đài Thiên văn của Đại học Georgetown. Đức ông Thomas Meredith Jenkins và Đức ông Charles H. Stonestreet của dòng Tên, hai giáo sư của trường, là những người gây quỹ cho việc xây dựng công trình. Cha Curley đã đích thân chọn địa điểm đặt móng, lên kế hoạch và theo sát việc thi công cho đến khi công trình hoàn thành năm 1844.

Vị linh mục gốc Ireland cũng trở thành Giám đốc đầu tiên của Đài Thiên văn này. Một trong những thành tựu đầu tiên của ngài trên cương vị mới là tìm ra hệ tọa độ địa lý của Washington D.C trên bản đồ vào năm 1846. Cha Curley tính toán được tọa độ của thủ đô Mỹ là vĩ độ 38⁰54⁰26 Bắc và kinh độ 5h8m18.29s (phía tây Greenwich). Tuy nhiên, kết quả của ngài không thống nhất với các nhà nghiên cứu của Đài Thiên văn Hải quân (cũng thuộc Washington D.C). Phải mất 12 năm sau, kết quả của vị linh mục mới được công nhận sau khi tuyến cáp điện báo đầu tiên xuyên Đại Tây Dương được lắp đặt thành công.

Cáp xuyên đại tây dương đầu tiên

Ngày 16.8.1858, bức điện tín đầu tiên được truyền qua hệ thống cáp ngầm chạy dọc thềm biển từ Telegraph Field, Vịnh Foilhommerum, đảo Valentia ở phía tây Ireland đến thị trấn Heart’s Content ở phía đông tỉnh bang Newfoundland (Canada). Nhờ đường dây điện báo này, người thời đó rút ngắn được thời gian liên lạc giữa Bắc Mỹ và châu Âu đến 10 ngày, nếu so với đi tàu. Cũng nhờ vậy, các nhà nghiên cứu phát hiện số liệu của cha Curley là gần với thực tế nhất.

Trong quá trình làm Giám đốc Đài Thiên văn, cha Curley cũng dành sự quan tâm đặc biệt cho ngành thực vật học. Đồng thời, ngài vẫn luôn được nhớ đến là một nhà giáo tận tâm. Vị linh mục đã viết Biên niên sử của Đài Thiên văn Georgetown, với các chi tiết mô tả nơi này và việc sử dụng các công cụ chuyển tuyến, cũng như các nghiên cứu về vòng tròn kinh tuyến.

Bản đồ cáp điện tín

HỒNG HOANG