Nêu tên Đức Giám mục trong kinh nguyện thánh thể (P1)

MỤC ĐÍCH - Ý NGHĨA¹

Kinh nguyện Thánh Thể được xếp vào một trong số những lời nguyện cao trọng và thánh thiện nhất của Hội Thánh. Vì thế, Hội Thánh hết sức cẩn trọng trong từng từ ngữ và cấu trúc của kinh nguyện này. Trừ ra những trường hợp hết sức họa hiếm như quyết định thêm tên thánh Giuse vào, bản văn và công thức được Giáo hội soạn ra trong các Kinh nguyện Thánh Thể không nên có bất kỳ một sự thêm thắt tự tiện nào khác và không được bỏ sót nêu tên Đức Giáo Hoàng và Giám mục giáo phận.²

Việc xướng đích danh tên của Đức Giáo Hoàng (lãnh đạo Hội Thánh phổ quát), Đức Giám mục giáo phận (lãnh đạo Hội Thánh địa phương) và có thể là tên của cả Đức Giám mục phó hay phụ tá trong mọi Kinh nguyện Thánh Thể nhằm 3 mục đích : Thứ nhất, tôn trọng một truyền thống rất xa xưa trong Hội Thánh; Thứ hai, để các tín hữu đồng tâm nhất trí với các ngài và cầu nguyện cho các ngài;³Thứ ba, không những thế, những lời này còn ít nhiều diễn tả dạng thức trung thành của cộng đoàn tín hữu đối với các vị lãnh đạo của họ. Lời cầu được tiếp nối bằng việc cầu nguyện cách chung cho “tất cả các giám mục”⁴ và cho “toàn thể hàng giáo sĩ khắp nơi”⁵(không nhắc tên đích danh) nhằm biểu hiện mối dây hiệp nhất của cộng đoàn tín hữu với các ngài là những vị mục tử trong Hội Thánh.⁶

Khi đọc Kinh nguyện Thánh Thể, các tư tế không nhân danh bản thân mình, nhưng là đại diện Chúa Kitô và Giáo hội. Trọn vẹn Kinh nguyện Thánh Thể mang âm hưởng hiệp thông, do đó,  công thức này diễn tả một thực tại thần học sâu xa, trong đó tư tế và cộng đồng bày tỏ họ thuộc về Hội Thánh hoàn vũ qua sự hiệp thông theo phẩm trật với Đức Giáo Hoàng và Đức Giám mục giáo phận là những vị đã được tín thác cho nhiệm vụ dưỡng nuôi và củng cố sự hiệp nhất thâm sâu của Nhiệm thể Chúa Kitô.⁷ Đức Thánh Cha đại diện cho sự hiệp nhất này ở cấp độ hoàn vũ vì ngài là nguyên lý và nền tảng hữu hình, vĩnh cửu, là dấu chỉ và là người phục vụ sự hiệp thông giữa các giám mục cũng như giữa các tín hữu cả trên bình diện cơ cấu lẫn bình diện pháp lý và cai quản; còn Đức Giám mục giáo phận, ngài là nguyên lý và nền tảng hữu hình, là dấu hiệu và khí cụ cho sự hiệp nhất này ở cấp độ địa phương. Kinh nguyện Thánh Thể nhắc tới sự hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, với Đức Giám mục giáo phận, với Giám mục đoàn, với toàn thể hàng giáo sĩ là cần thiết để thánh lễ cử hành mang tính Công giáo đích thực. Việc nêu đích danh tên của Đức Giáo Hoàng và Đức Giám mục giáo phận thực sự dựa trên khoa Giáo hội học về hiệp thông, tức là sau Đức Giáo Hoàng, sự hiệp thông Giáo hội được thiết lập qua Đức Giám mục giáo phận xét như ngài là Đại diện Đức Kitô (vicarius Christi), là chủ chăn của một phần Dân Chúa ở đó.⁸ Hơn nữa, sự hiệp thông với Giám mục giáo phận là điều kiện để mọi cử hành trong địa phận được hợp pháp.⁹

CÁCH THỨC NÊU TÊN ĐỨC GIÁM MỤC ¹⁰

1] Phải nêu tên

Cách chung, tư tế trước hết nêu danh hiệu của Đức Giáo Hoàng đương kim mà theo tập quán chỉ cần nêu tên ngài chứ không cần nêu con số. Tiếp đến, tư tế nêu danh tính của Đức Giám mục đang cai quản giáo phận (Bản quyền địa phương) hoặc Đức Giám mục giám quản giáo phận hoặc vị cùng đẳng cấp với Giám mục giáo phận theo luật. Nếu có thể, tư tế nêu thêm tên của Đức Giám mục phó hay phụ tá. Tại Rôma, chỉ nêu tên Đức Giáo Hoàng mà thôi vì ngài là Giám mục của giáo phận Rôma.

2] Không nêu tên

Cách chung, không nêu tên Đức Giám mục khi vị tư tế dâng lễ trên biển khơi hay những nơi không có Đức Giám mục cư trú. Cũng nên bỏ qua những tước hiệu danh dự như Hồng y. Trong thánh lễ đồng tế có nhiều vị giám mục tham gia cử hành, nguyên tắc là không nêu tên các Đức Giám mục ngoài giáo phận, dù một trong số các ngài làm chủ tế. Cũng không nêu tên Đức Giám mục về hưu (trừ khi ngài vẫn tiếp tục được chọn điều hành tạm thời giáo phận trong tư cách là giám quản giáo phận).¹¹ Tốt nhất, nên cầu nguyện cho các ngài trong phần Lời nguyện Tín hữu.

Cụ thể hơn, Quy chế Tổng quát Sách Lễ Rôma số 149 dạy rằng:

Vị tư tế tiếp tục Kinh nguyện Thánh Thể như chữ đỏ đã ghi trong mỗi kinh.

Nếu chủ tế là Đức Giám mục cử hành trong giáo phận của mình và chính ngài đọc thì sau những lời “cùng với Ðức Giáo hoàng T”, ngài thêm “và con là tôi tớ bất xứng của Chúa cùng toàn thể hàng giáo sĩ” - Kinh nguyện Thánh Thể II). Cũng áp dụng tương tự như vậy cho các Kinh nguyện Thánh Thể khác, chẳng hạn, đối với Kinh nguyện Thánh Thể III, Giám mục chủ tế đọc: “cùng với tôi tới Chúa là Đức Giáo hoàng T. và con là tôi tớ bất xứng của Chúa, cùng toàn thể hàng giám mục, giáo sĩ khắp nơi, và tất cả dân riêng Chúa”.

lNếu Đức Giám mục cử hành ngoài giáo phận của mình, sau những lời: “cùng với Ðức Giáo hoàng T.”, ngài thêm: “và con là tôi tớ bất xứng của Chúa và người anh em con là T., Giám mục giáo phận T. này”.

lĐức Giám mục giáo phận, hoặc vị cùng đẳng cấp với giám mục giáo phận theo luật (có thể là một vị linh mục), phải được xướng tên với công thức: “cùng với tôi tớ Chúa là Ðức Giáo hoàng T. và Ðức Giám mục T. (hoặc: đại diện, giám chức, phủ doãn, đan viện phụ)¹² chúng con”.¹³

Trong Kinh nguyện Thánh Thể, có thể xướng tên các Đức Giám mục phó và phụ tá,¹⁴ nhưng không cần xướng tên các Đức Giám mục khác có thể hiện diện trong buổi cử hành.¹⁵ [Những lời kính trọng dành cho các ngài ở chỗ này là không phù hợp bởi vì cử hành thánh lễ tại một Giáo hội địa phương được cắm rễ sâu xa nơi chức tư tế của giám mục giáo phận xét vì là ngài là tiêu điểm và nguyên lý của sự hiệp nhất; hơn nữa, những lời chuyển cầu trong Kinh nguyện Thánh Thể cũng bao gồm việc cầu nguyện cho tất cả các giám mục].¹⁶

lKhi phải xướng tên nhiều vị, nên đọc theo một công thức chung: “Ðức Giám mục T. giáo phận chúng con và các Đức Giám mục cộng tác với ngài”.¹⁷

Trong mỗi Kinh nguyện Thánh Thể, phải thích ứng những công thức trên sao cho hợp với cấu trúc văn phạm.

(còn nữa)

Lm. Giuse Phạm Đình Ái, Dòng Thánh Thể (SSS)

__________________________________________________________

¹ Xc. Edward McNamara, “Mentioning Bishops in the Eucharistic Prayers” trong A Zenit Daily Dispatch, 17 Feb. 2009 - Notitiae 45 (2009) 308-320.

² Xc. Hiến chế Phụng vụ Thánh, số 22; Quy chế Tổng quát Sách Lễ Rôma, số 24; Huấn thị Bí tích Cứu độ (Redemptionis sacramentum), số 51, 56, 59.

³ Xc. Huấn thị Bí tích Cứu độ, số 56; Edward McNamara, “Mentioning Bishops in the Eucharistic Prayers”;Notitiae 45 (2009) 308-320.

⁴Kinh nguyện Thánh Thể I; III; IV; Giao Hòa II; Cầu cho những nhu cầu khác nhau I, II, III, IV

⁵Kinh nguyện Thánh Thể II; III; IV; Cầu cho những nhu cầu khác nhau II, III, IV; Thánh lễ với trẻ em II, III.

⁶ Xc. Quy chế Tổng quát Sách Lễ Rôma, số 79g.

⁷ Xc. Barry Hudock, The Eucharistic Prayer – A User’s Guide ((Minnesota: A Pueblo, The Liturgical Press, 2010), 82.

⁸ Xc. Hiến chế Tín lý về Giáo Hội (Lumen Gentium = LG), số 22-23; Sắc lệnh về Nhiệm vụ Mục vụ của Giám mục (Christus Dominus), số 6; Sách Giáo lý Hội Thánh Công giáo, số 1369.

⁹ Xc. ĐGH Bênêđíctô XVI, Tông Huấn Sacramentum Caritatis, số 39.

¹⁰ Xc. Xc. Edward McNamara, “Inserts into Eucharistic Prayers” trong A Zenit Daily Dispatch (Rome – 19 May 2015).

¹¹ Xc. Giáo Luật số 418#2: Trong trường hợp này, tư tế vẫn nêu tên ngài như công thức thông thường “cùng với Đức Giáo hoàng T., Đức Giám mục T. chúng con...” (Kinh nguyện Thánh Thể II).

¹² Vị có quyền tài phán (jurisdiction) trên một lãnh thổ không gắn với bất cứ giáo phận nào.

¹³ Xc. Giáo Luật số 370-371; The Decree Cum de nomine, on the mention of the bishop’s name in the Eucharistic Prayer, October 9, 1972: Acta Apostolicae Sedis 64 [1972], 692-694 trong Documents on the Liturgy, 1963-1979, no. 1970). 

¹⁴ Có thể xướng tên nếu vị tư tế muốn (Notitiae 45 (2009) 308-320.

¹⁵ Dù ngài đang chủ sự buổi cử hành phụng vụ.

¹⁶ Xc. Quy chế Tổng quát Sách Lễ Rôma, số 92; Edward Foley(ed),A Commentary on the General Instruction of the Roman Missal (Minnesota: A Pueblo, The Liturgical Press, 2007), 250-251.

¹⁷Nghĩa là không nêu từng tên riêng biệt vì có những giáo phận mà số Đức Giám mục phụ tá là 3,4,5 hay thậm chí lên tới 9 vị.