Ông cha đa năng

Hơn 40 năm trong sứ vụ, linh mục Phanxicô Xaviê Lê Văn Nhạc - chánh xứ Chợ Quán (TGP. TPHCM) trải qua nhiều cương vị. Không những thế, nhắc đến cha, giáo dân còn hình dung về một vị chủ chăn luôn nhiệt tâm cống hiến...

Một chặng đường dài

Cầm trên tay tập phong bì úa màu, người mục tử chậm rãi lần mở những bức hình đã cũ ghi dấu từng khoảnh khắc thân thương trong cuộc đời phục vụ. Cha chậm rãi: “Năm 1974, tôi chịu chức, sau đó được phân công dạy ở chủng viện. Sau năm 1975, tôi có 2 năm cùng các chủng sinh đầu tiên của chủng viện (khóa I) đi nông trường Phạm Văn Cội (Củ Chi) để lao động. Kể sao hết những gian truân ngày đó và cũng không thể đếm xuể những kỷ niệm vui buồn, dở cười dở khóc cùng nhau. Có lần thầy trò cày ruộng, xới luống, gieo hạt bo bo, đến mùa thì bo bo lép hết nhưng cứ quệt mồ hôi cày cuốc tiếp. Cực nhưng vui...”. Khi về lại chủng viện, cha Nhạc tiếp tục với những công việc của một công nhân thực thụ như làm sơn mài, sản xuất vỏ xe đạp... và vẫn bền bỉ đi làm mục vụ lưu động tại các xứ nhỏ.  

Năm 1985, ngài được bài sai về giáo xứ Đức Bà Hòa Bình (TGP. TPHCM) để giúp cha sở lúc bấy giờ là linh mục Inhaxiô Nguyễn Thới Hòa. Vì đây là xứ có phần lớn giáo dân người Hoa nên cha bắt đầu mày mò học thêm ngôn ngữ của họ để có thể đọc thạo các bài đọc Tin Mừng và cử hành lễ ngày Chúa nhật. Bảy năm sau, cha được bổ nhiệm về làm chánh xứ Phaolô 3 (TGP. TPHCM). Thời gian quản xứ tại đây tuy ngắn, chỉ 2 năm, nhưng ngài cũng bắt tay vào việc sửa chữa dãy lầu phía sau nhà thờ để làm thành các lớp dạy giáo lý. Cũng chính thời điểm ấy, ngài tái lập lại hội Legio Maria đầu tiên cho giáo xứ. Có một khoảng thời gian, cha phụ trách họ đạo Tân Định kiêm hạt trưởng hạt Tân Định. Ở xứ mới, ngoài chăm lo đời sống đức tin, tổ chức sinh hoạt đạo đức đều đặn cho giáo dân, cha còn tích cực duy trì một số cơ sở bác ái của xứ như phòng khám từ thiện, lớp dạy nghề, nhà trẻ... Và đến năm 1998, ngài nhận bài sai về làm chánh xứ kiêm hạt trưởng Chợ Quán - nay là hạt Sài Gòn - Chợ Lớn với hơn 20 giáo xứ trải dài từ quận 1 đến quận 6. Trong hơn 40 năm kể từ ngày được thụ phong, ngoài coi sóc họ đạo, cha Nhạc còn từng đảm nhận vai trò thư ký HĐGMVN từ 1980-1998. Vừa lo chu toàn tại giáo xứ, ngài vừa đồng hành xuyên suốt cùng các chương trình, cuộc họp ngoài Bắc, trong Nam của HĐGMVN.

Vị linh mục đa năng thời còn ở nông trường Phạm Văn Cội

Dấu ấn tại một xứ đạo lâu năm

Chợ Quán là một họ đạo cổ có bề dày lịch sử gần 300 năm với số giáo dân đông đảo. Khi về đây giữ chức chánh xứ, cha rất chú tâm trong việc giữ gìn những nề nếp, sinh hoạt đạo đức truyền thống. Bên cạnh việc bảo tồn vẹn nguyên những giá trị cũ, từ cơ sở vật chất đến các nếp sinh hoạt, cha Nhạc còn không ngừng tìm cách cải tổ để họ đạo ngày một toàn diện, năng động hơn. Cha thành lập HĐMVGX, bắt tay vào tổ chức lại ban chấp hành các đoàn thể theo quy tắc cứ 3 năm bầu lại theo nhiệm kỳ. Không chỉ vậy, ngài kêu gọi hết thảy mọi người giúp một tay vào những công việc chung đóng góp cho xứ. Nơi một họ đạo tồn tại lâu đời như Chợ Quán, lòng đạo của giáo dân chính là một vốn quý báu. Lưu tâm đến điều này, cha gầy dựng, phát triển các lớp giáo lý để từ những kiến thức được tiếp nhận, đức tin của giáo dân đã có sẵn lại càng thêm vững mạnh. Cha mở khóa Kinh Thánh cho giáo dân vào mỗi tối thứ 4 rồi tự mình đứng lớp và còn đảm đương thêm các khóa dự tòng, hôn nhân. Suốt các buổi tối trong tuần, không lúc nào ngài có thời giờ ngơi nghỉ. Ban ngày, dù việc tất bật đến đâu, vị mục tử cũng dành một khoảng thời gian để soạn bài giảng cho buổi tối. Cứ thế, như con ong chăm chỉ, cha âm thầm dựng xây, vun đắp qua từng tiết học.

Trong hoạt động bác ái nơi giáo xứ, cha tiếp nối một số chương trình của các cha đời trước gầy dựng như lớp học tình thương, phòng khám bệnh và phát thuốc miễn phí, lớp dạy cắt may... và điều hành uyển chuyển, linh hoạt trong việc bổ sung nhân lực. Vì thế qua từng năm, công việc bác ái của giáo xứ vẫn vô cùng sống động. Cha còn mở sân chơi với các môn thể thao như bóng rổ, đá bóng, cầu lông, tenis... cho mọi người trong xứ có dịp tụ họp cùng nhau, rèn luyện sức khỏe và ba năm nay, tổ chức cả những giải đấu liên hạt.

Tổ chức sân chơi thể thao để mọi người rèn luyện sức khỏe

Việc bồi đắp, tinh thần dựng xây của vị linh mục nhiệt thành này không chỉ gói gọn trong phạm vi giáo xứ, mà còn tỏa rộng ra cả bên ngoài. Nhiều năm là ủy viên MTTQTPHCM, gắn bó với phường, quận trong các chương trình đền ơn đáp nghĩa, ủng hộ đồng bào lũ lụt, hiến máu nhân đạo... Với tấm lòng mở rộng, chân thành, ngài cũng đã tạo được mối quan hệ tốt với chính quyền cũng như tình liên đới với nhiều tôn giáo bạn xung quanh xứ đạo. Nằm ở vị trí tiếp giáp giữa Sài Gòn và Chợ Lớn, giáo xứ Chợ Quán giờ đây tuy hòa mình vào dòng chảy hiện đại nhưng vẫn mang nét riêng, làm chứng cho Tin Mừng.

Đảm đương nhiệm vụ nào, cha đều chu toàn tốt. Những khó khăn, vất vả dường như không phải là chướng ngại quá lớn trên hành trình phục vụ của cha. Với 25 năm làm quản hạt, từ Tân Định đến Chợ Quán, cha đã bộc lộ khả năng quán xuyến cũng như sự nhanh nhẹn, tháo vát của mình. Trong tổ chức các hoạt động, điều cha quan tâm hơn cả là sự gắn kết. Bởi thế mà những lần tĩnh tâm, họp mặt các linh mục trong hạt, cha đều chú ý tổ chức luân phiên nơi các giáo xứ và tạo một bữa cơm huynh đệ để mọi người cùng sẻ chia với nhau..

Là một người con sinh ra tại một xứ đạo miền Tây, từ nhỏ, vùng sông nước hiền hòa nơi đây đã vun đắp ở cha một bản tính hào sảng pha lẫn nét chân chất, đôn hậu; để rồi trong phục vụ, cá tính ấy đã giúp ngài có thể cúi xuống lắng nghe và nâng đỡ tha nhân.

THIÊN LÝ