Thánh Charles Lwanga và các bạn tử đạo

Thánh Charles Lwanga và 21 bạn đồng hành được tôn kính là các vị tử đạo tiên khởi của xứ Uganda vào ngày 3.6 hằng năm.

Thế kỷ 19, Kitô giáo còn hoàn toàn mới lạ ở đây, cho tới khi việc truyền bá đạo Công giáo bắt đầu khai mào từ năm 1879, khi các cha Thừa sai Phi châu đặt chân lên đất nước Uganda. Các ngài được mọi người biết đến dưới tước hiệu “các cha áo trắng”, vì các ngài mang bộ tu phục màu trắng. Bước đầu, việc Phúc Âm hóa đạt được kết quả tốt đẹp dưới triều vua Mtesa. Thế nhưng khi vua Mwanga lên kế vị vào năm 1885, đã quyết định bài trừ người Công giáo ở Uganda. Nguyên nhân là vì ông mắc chứng bệnh đồng tính và tức giận khi có một số thanh niên Công giáo không chịu thỏa mãn dục vọng của ông. Trong thời gian bị bách hại (1985 - 1987), có nhiều người đã bị truy sát, trong đó có Charles Lwanga, trưởng nhóm các người hầu trong triều và 21 bạn trẻ. Khi Mwanga hỏi các ngài có còn ý định giữ đạo Chúa không, thì các ngài đồng thanh hô to: “Vẫn giữ cho đến chết!”.

Thế là, một vài người bị đem đi chém đầu trước mặt nhà vua. Một vài vị khác thì bị lưỡi lê đâm xuyên qua cuống họng. Số còn lại bị đem về một nơi cách đó khoảng 60km để xử tử. Trên đường đi, có ba vị bị giết chết; những vị còn lại bị cuộn vào chiếu quăng vào lửa. Có một bé trai bị chính cha ruột của mình là trưởng toán hành hình ra lệnh dùng vải siết cổ cho tới chết. Tất cả các vị tử đạo ở Uganda lúc lâm chung vẫn kêu danh Chúa Giêsu. Một lần nữa, lời nói của Tertulianô trở thành hiện thực: “Máu của các vị tử đạo đổ ra là hạt giống nảy sinh Kitô hữu”. Chỉ trong vòng một năm sau khi các ngài tử đạo, số tín hữu tăng từ con số 200 lên đến 500 người, và số người theo học đạo tăng từ 800 lên 3000. Ngày nay, tín hữu Công giáo tại Uganda vào khoảng 40% so với tổng dân số khoảng 35 triệu người.

Hai mươi hai vị tử đạo đã được Ðức Giáo Hoàng Phaolô VI tuyên thánh ngày 18.10.1964. Ngày 27.11.2015, Ðức Thánh Cha Phanxicô viếng thăm Uganda, đã nhắn nhủ: “Các vị tử đạo nhắc chúng ta rằng, bất chấp các khác biệt về niềm tin và xác quyết, tất cả chúng ta đều được kêu gọi tìm kiếm sự thật, làm việc vì công lý và hòa giải, và tôn trọng bảo vệ,  giúp đỡ nhau, bởi chúng ta đều là con cái trong gia đình nhân loại”.