Thánh Charles Lwanga và các bạn tử đạo

Giáo hội ấn định ngày 3.6 để nhớ đến 22 vị Thánh Tử đạo châu Phi da đen, bị giết tại Uganda giữa  thời gian 26.5 đến 3.6.1886; và 27.1.1887/ Thánh Charles Lwanga và các bạn bị thiêu sống sau khi chịu nhiều cực hành khủng khiếp tại Rubaga (3.6.1886). Các ngài là những của lễ hy tế đầu tiên trong cuộc bách hại do Mwanga chủ xướng. Ông là vị vua thâm độc và khát máu trong vùng Đại Hồ (Grands Lacs). Các ngài được Đức Giáo hoàng Bênêđictô XV phong Chân phước năm 1920 và được Đức Phaolô VI phong Hiển Thánh năm 1964, nhân chuyến viếng thăm của ngài tại Phi châu.

Ouganda trước tiên được các linh  mục Hội Truyền giáo châu Phi (Pères Blancs) rảo giảng Tin Mừng năm 1879. Năm 1882, các linh mục này bị đuổi, nhưng hai năm sau các vị trở lại theo yêu cầu của  vua Mwanga. Sau đó, chính vị vua này lại bách hại các Kitô hữu hết sức tàn bạo. Trong suốt ba năm bị bách hại có nhiều người đã bị truy sát trong đó có Charles Lwanga, trưởng nhóm các người hầu trong triều và 21 bạn trẻ. Khi Mwanga hỏi các ngài có còn ý định giữ đạo Chúa không, thì các ngài đồng thanh hô to: “Vẫn giữ cho đến chết!”

Hai mươi hai Thánh Tử đạo da đen ở Uganda đã làm chúng ta sống lại thời các thánh Tông Ðồ. Những hình khổ thật tàn nhẫn: ném đá, làm mồi cho thú dữ, chém đầu v.v... Trong hai mươi vị, có 13 vị bị thiêu sống trong những giỏ mây. Các ngài thuộc đủ mọi hạng tuổi: Matthias Kalenba 5 tuổi, Kitô 13 tuổi, những vị lớn hơn khoảng 16 đến 24 tuổi. Tất cả các vị tử đạo ở Uganda lúc lâm chung vẫn thều thào kêu danh Chúa Giêsu. Một lần nữa, lời nói của Tertulianô trở thành hiện thực: “Máu của các vị tử đạo đổ ra là hạt giống nảy sinh người Ki-tô hữu”. Chỉ trong vòng một năm sau khi các ngài bị tử đạo số người tín hữu tăng lên từ con số 200 lên đến 500 người, và số người theo học đạo tăng từ 800 lên tới 3000.

Vào ngày 27.11.2015, Đức Thánh cha Phanxicô đã viếng thăm Uganda để kỷ niệm 50 năm Đức Phaolô VI phong thánh cho các Thánh Tử đạo Uganda. Trong dịp này, Đức Phanxicô  đã nhắc đến các vị Tử đạo Uganda: “Các bậc Tử đạo cũng nhắc chúng ta rằng, bất chấp các khác biệt về niềm tin và xác quyết, tất cả chúng ta đều được kêu gọi tìm kiếm sự thật, làm việc vì công lý và hòa giải, và tôn trọng bảo vệ,  giúp đỡ nhau, bởi chúng ta đều là con cái trong gia đình nhân loại”.