Bài giảng trên núi là những lời rao giảng có thế giá nhất trong toàn bộ Phúc Âm. Đó là những điều nền tảng mà tất cả những giáo huấn khác của Chúa đều quy về.
Do ý nghĩa bao quát của từng vấn đề mà bài giảng này nêu lên, mỗi người trong chúng ta chỉ có thể đứng từ một góc độ nào đó để nghe và hiểu, rồi tùy hoàn cảnh mà áp dụng trong thực tế cuộc sống. Thánh sử Matthêu đã ghi lại bài giảng thành những điểm chính, khá rõ ràng và ngắn gọn, đó là tinh thần nghèo khó, sự hiền lành, sự sầu khổ, khao khát sự trọn lành, lòng thương người, đức trong sạch, xây dựng hòa bình, chịu bách hại vì sự công chính.
Bối cảnh công bố trên núi thật là ấn tượng cho những người nghe Lời Chúa. Đã trên hai ngàn năm qua, những lời này vẫn còn vang vọng khắp đó đây, vẫn còn nguyên giá trị và sức mạnh ban đầu. Người nghe có thể bị thu hút hay chỉ nghe mà không hiểu hoặc do chạy theo nhu cầu vật chất nên tâm hồn khó được đánh động. Nhiều người tự trấn an rằng người ta sao mình vậy, có sao đâu mà lo! Người ta cũng có thể lý luận :
- Nghèo khó à? Chỉ chuốc lấy cuộc sống thiếu thốn và khốn nạn, nó giam hãm con người trong cảnh cùng khốn, nên nếu có cơ hội làm giàu thì cứ làm chứ! Tội gì ? Dù cho bằng bất cứ phương tiện nào như tham ô, trộm cắp cướp giật, hay thậm chí còn ghê gớm hơn thế cũng được, miễn sao có tiền bạc tiêu xài là sung sướng rồi.
- Hiền lành ư? Chỉ tổ bị thiên hạ ức hiếp, coi thường và có khi còn bị xúc phạm, phải tỏ ra dữ một chút, dù chỉ là thứ dữ của con hùm giấy, để cho thiên hạ ngán và tránh né mình mỗi khi mình cần phải bảo vệ cái quyền lợi riêng của mình.
- Sầu khổ khóc lóc là điều có phúc ư? Nghe sao mà nghịch lý và khó chấp nhận thế!Phải tiêu diệt đau khổ, và biến cuộc sống này thành niềm vui cho bằng được, dù là giả tạo và chóng qua, mà có tiền thì mới vui được.
- Trọn lành làm gì? Ở đời nhân vô thập toàn, bất cứ cái gì có tiền thì nhào vô làm tất, trọn lành đâu nặn ra gạo tiền, hay là chỉ cần tỏ ra tốt lành trên môi mép là được rồi, nào ai biết được cái bụng của ta để mà bắt lỗi, đó là chuyện bình thường trong xã hội hôm nay.
Nói chung, có vạn kiểu lý luận nghe rất bùi tai và rất thực dụng để biện bác đường lối khác đời trên đây của Đức Giêsu. Đáng tiếc là cái xấu nếu không lưu ý đủ, sẽ là chuyện bình thường và được chấp nhận như một phương châm để sống; cái dối trá nghe mãi thì được cho là sự thật, lột trần nó không phải là chuyện dễ, và tai hại là ở chỗ đó. Thật không may, trong thực tế rất nhiều người vẫn còn dị ứng với những lời này của Chúa, thay vì đón nhận thì lại chế diễu bằng lối sống không chút nể nang. Nhưng Lời Chúa luôn có sức mạnh thuyết phục, nên vẫn có những tâm hồn lắng nghe và âm thầm đem ra thực hành trong cuộc sống, những con người để cho những lời này thu hút và còn dám lội ngược dòng đời để sống cụ thể những lời mời gọi này của Chúa. Hạnh phúc mà Đức Giêsu đề xướng đòi hỏi nhiều hy sinh từ bỏ trong cuộc sống hiện tại, là hạnh phúc của tương lai mai hậu, của thiên đàng đời sau.
Người Do Thái thời xưa hiện diện đông đảo trên núi để nghe Chúa công bố Hiến chương Nước Trời, nhưng có lẽ những thành phần nghèo khó và thất thế trong xã hội dễ đón nhận những lời này hơn là những hạng giàu sang quyền thế. Trong thời đại ngày nay, có vẻ Lời Chúa cũng dễ được những tâm hồn đơn sơ nghèo khó chấp nhận bởi lòng tin trong sáng, không nhuốm màu tục lụy.
Có một điều không thể biện hộ là sự phù du tạm bợ của hạnh phúc trần thế, dù cho con người cố bám víu bằng mọi giá, cuối cùng cũng sẽ vuột khỏi tầm tay. Ngược lại, Lời Chúa mời gọi hy sinh hiện tại để chiếm lấy tương lai. Nghe theo Chúa là lội ngược dòng đời. Đó cũng chính là điều dễ tưởng là nghịch lý của Tin Mừng.
Hãy cứ nghe với tâm hồn thành tâm thiện chí, Lời Chúa ẩn chứa một sức mạnh thắng vượt lý lẽ thế gian. Đã có rất nhiều gương lành chứng minh như thế!
Lm. FX. K’Brel, chánh xứ Kala, GP. Đà Lạt
Bình luận