Ðôi mắt cửa sổ linh hồn

“Thiên Chúa là Ánh Sáng” như lời Thánh vịnh 26 xác quyết: “Nguồn ánh sáng và ơn cứu độ của tôi chính là Chúa” (c.1). Bắt đầu sứ vụ, Ðức Giêsu làm ứng nghiệm lời tiên tri Isaia: “Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn…, cho người mù biết họ được sáng mắt” (x. Lc 4, 18). Thánh sử Luca cũng là một thầy thuốc thuật lại cho chúng ta ba bài học về “đôi mắt” mà Chúa Giêsu dạy các môn đệ qua bài Tin Mừng theo thánh Luca (Lc 6,39-45).

1.

 Mù lại dắt mù. Ðây là hai người mù tự gán cho mình vai trò hướng dẫn kẻ khác, và tất nhiên sẽ cùng nhau rơi xuống hố mà thôi. Qua các hình ảnh được nêu lên từ sự mù lòa thể lý đến mù lòa tinh thần, Chúa Giêsu cho thấy một đàng, sự cần thiết phải soi sáng đức tin của mình từ nguồn mạch thực sự của nó, đàng khác Ngài nói thật là vô ích khi muốn tự gán cho mình một vai trò làm thầy dạy kẻ khác. Ở đời ai cũng muốn làm thầy thiên hạ. Vì tự hào mình khôn ngoan giỏi giang. Biết hết mọi sự, nhưng lại không biết chính mình. Vì thế thường mâu thuẫn. Nói mà không làm. Chúa Giêsu gọi đó là bệnh “mù lại dắt mù”. Chúa dạy ta phải khôn ngoan. Khôn ngoan phải đi trong ánh sáng. Ánh sáng giúp ta biết mình, biết lỗi lầm của mình, biết khuyết điểm của mình, biết giới hạn của mình. Thấy cái xà trong mắt mình, phải lấy ra thì mắt mới thấy rõ. Thấy đường rồi mới có thể hướng dẫn người khác. Biết mình rất khó, nhận mình sai sót lỗi lầm còn khó hơn, và sửa chữa lỗi lầm lại càng khó lắm. Chỉ có Chúa là sự khôn ngoan, là sự sáng. Ở trong Chúa ta sẽ có ánh sáng, sẽ được khôn ngoan. Soi vào Chúa ta sẽ được biết mình. Nhìn lên Chúa ta sẽ biết đường. Ði theo Chúa ta sẽ đến nơi. Chỉ có Chúa là Thầy, bước theo Chúa ta sẽ được Ánh Sáng ban sự sống.

2.

 Cọng rơm và cái xà. Bài học thứ hai về đôi mắt là cọng rơm và cái xà mang một giọng rất khắt khe. Thật vậy, kẻ phán đoán người khác bị quở trách rất nghiêm khắc, thậm chí bị tố cáo về một lỗi còn nặng hơn lỗi mà họ trách người kia nữa. So với lỗi của người anh em, lỗi của họ là một cái xà sánh với một cọng rơm. Rõ ràng, điều đáng buồn, đó là khuynh hướng muốn lên án người anh em mình. Trong mọi điều đáng khiển trách, thì xét đoán bao giờ cũng là lỗi đức ái. Trong thực tế kẻ bị xét đoán phải chịu thiệt thòi đáng kể. Ta chỉ cần nghĩ đến hậu quả gây ra bởi những lời nói bất lợi cho tha nhân. Còn đối với người xét đoán thì ta có thể nói rằng, người ấy gây thiệt thòi cho chính bản thân mình. Quả thật trong lúc người ấy lo nhìn kẻ khác - cứ tưởng đề cao hình ảnh của mình khi đưa ra tật xấu của kẻ khác - thì họ lại tạo nên một tấm bình phong trước mặt họ - bình phong của cái xà - để không thể nhận ra được những tật xấu của mình. Do đó người ấy bỏ lỡ dịp cố gắng để làm cho chính mình được nên hoàn thiện.

Cứ muốn sửa lỗi kẻ khác thì sẽ gây thiệt hại cho sự tăng trưởng của bản thân.

3.

 Xem quả thì biết cây. Thời gian là lời phán xét chính xác. Thời gian sẽ cho biết cây nào xấu, cây nào tốt khi chúng ra hoa quả. Chúa Giêsu dạy cứ xem quả thì biết cây. Thời gian sẽ cho biết ai thật ai giả. Công trình xây dựng có giá trị hay không, mưa nắng sẽ chứng nghiệm chất lượng. Chúa Giêsu cũng căn cứ vào kết quả để biết rõ ai là môn đệ thật. Người môn đệ thật là cây tốt sinh trái tốt. Người môn đệ tốt là người không chỉ nói ngoài miệng nhưng tin thật trong lòng. Người môn đệ trung tín là người thực hành niềm tin đã lãnh nhận được.

Lời Chúa Giêsu dạy ta về “Ðôi mắt linh hồn”. Chúa dạy ta hãy xét mình trước khi xét người. Hãy sửa lỗi mình trước khi sửa lỗi người. Hãy lấy cái xà ra khỏi mắt mình trước rồi mới lấy được cọng rơm ở mắt người. Hãy thanh tẩy đôi mắt của mình trước, mắt mình thấy rõ rồi mới có thể rửa mắt cho người. Ðôi mắt phản chiếu tâm hồn. Mắt là cửa sổ linh hồn. Ta cần những ánh mắt tươi vui mở ra một tâm hồn tràn trề nhựa sống, phát sinh hoa thơm trái ngọt cho người. Ta cần những đôi mắt ấm áp của một tâm hồn bao dung. Ta cần những cặp mắt chiếu tỏa sự nhân ái của trái tim yêu thương.

Lm Micae Hy LÊ NGỌC BỬU - ISPCJ. Huế