Thuở đó, chúng tôi còn rất trẻ và tràn đầy nhiệt huyết. Số phận đẩy chúng tôi vào một thành phố đầy sương mù và bảo rằng hãy sống đi, trong thiếu thốn và thừa mộng mơ!
Ở khoảng sân bóng rổ trước nhà nguyện dòng Don Bosco Đà Lạt, nơi tôi gặp chị trước giờ thánh lễ sinh viên. Nhìn cách làm dấu thánh giá của chị, tôi nghĩ chị là một sinh viên Công giáo. Câu chuyện văn chương đi trước, câu chuyện đạo đức theo sau, tôi mới hay chị đang học giáo lý tân tòng và muốn gia nhập đạo. Tôi hỏi vì sao lại có ý định đó? Chị cười hiền: “Bạn cùng nhà trọ mình theo đạo, thường dẫn mình đi lễ cho đỡ buồn, rồi mình muốn theo đạo lúc nào không hay”.
Chị hơn tôi một khóa, quê ở một tỉnh miền Trung nghèo nàn, mỗi năm dăm đợt bão xé. Chị có bài viết trên báo và được biết đến, còn tôi là đứa mộng mơ nửa vời, ti toe cầm bút. Chị có nốt ruồi hứng lệ, nên ngay cả khi cười, khuôn mặt cũng thoáng nét buồn bạn.
![]() |
Nhà nguyện và sân tu viện Don Bosco - Đà Lạt |
Buổi làm quen tình cờ ở sân bóng rổ không ngờ mở ra cho tôi và chị một tình thân. Những buổi lễ sau đó, tôi đi chung với chị. Trời mát thì khoác tay, trời mưa thì che chung một cánh dù, ngó vào hẳn ai cũng nghĩ đây một đôi tình nhân không cân xứng về nhan sắc (dĩ nhiên, kẻ ngoại hình khiêm tốn chính là tôi!).
Dạo đó, trong các thánh lễ sinh viên ban sáng của nhà nguyện dòng Don Bosco có không khí rất trẻ trung sôi nổi. Đặc biệt ca đoàn chơi nhạc có trống, kèn sax, piano và guitar như là dàn nhạc sống. Những buổi lễ, tôi cứ chờ cho mau đến những đoạn hát thánh ca. Các cha, thầy dòng Don Bosco thì trẻ trung, bài giảng luôn sôi nổi, gần gũi với sinh viên. Các nội dung bài giảng thường đề cập nhiều đến việc sinh viên làm thêm, vào đời lập nghiệp thế nào, vì sao người trẻ cô đơn và lạc lõng, và, nóng hổi nhất là tình dục trước hôn nhân. Đề tài nóng hổi nào tôi cũng thấy có mình trong đó. Nên rất chăm chú lắng nghe, giật mình và... biết tội mà đi xưng. Trên đường về, tôi với chị vẫn ngồi nói chuyện văn chương viết lách, đan xen là đề tài được gợi mở từ các bài giảng của cha dòng. Tôi luôn là đứa phản biện phía sau bàn thờ với những lý lẽ của kẻ nói càn, không theo một logic hay lề luật nào... Chị không chấp, chị thường lặng im nhắc tôi đi lễ, cầu nguyện và nhớ xưng tội đi. Chị sẽ vui nếu thấy trong thánh lễ, tôi xếp hàng rước lễ.
Rồi một hôm, cánh dù mà chị em tôi che chung ngày mưa dầm bỗng có thêm một nhân vật. Đó là người yêu chị từ Sài Gòn lên thăm. Tôi thấy mình thừa ra. Tôi thấy mình mang một nỗi buồn khó tả. Tôi hiểu thằng bé trong bài thơ Lá diêu bông của Hoàng Cầm thấy trái tim bị thiêu đốt thế nào khi tay cầm chiếc lá vọng tưởng tiễn chị gái cùng làng sang sông. Tôi đi trong mưa, lẽo đẽo, gầy gò và thảm hại như con chó già bị ốm sau những cánh dù trôi chậm che cho những cặp đôi hạnh phúc trên đường đến nhà nguyện dự thánh lễ ban chiều.
Chị được Rửa tội, rước Chúa và Thêm sức trước khi rời ghế giảng đường. Lễ Rửa tội, chị trong bộ áo dài trắng, khuôn mặt vẫn dịu dàng và phảng phất nét buồn như mọi khi. Tôi đứng cạnh và bắt tay chúc mừng chị sau thánh lễ. Bàn tay chị lạnh ngắt trong bàn tay tôi run rẩy. Rồi chúng tôi về chung đường, trong niềm vui rộn ràng. Niềm vui khỏa lấp nỗi xao xuyến mơ hồ của thằng bé thơ đơn phương tìm lá diêu bông vọng tưởng thoáng qua.
Và cho đến một ngày, tôi không nghĩ là nỗi xao xuyến đó nhanh chóng tiêu tan như một đám sương mù buổi sớm khi mặt trời lên. Đó là khi tôi đi chung cánh dù với một cô gái mình mới quen. Cũng là một tân tòng. Tôi đôi khi ngoái lại, thấy chị một mình đi phía xa xa, cố tránh cái nhìn ngoái lại của thằng tôi hạnh phúc. Tôi phải chăm chút cho tình cảm hiện tại, đợi đến khi triển nở thành một đóa hoa tình yêu lộng lẫy của thời sinh viên.
(Chuyện chỉ nên kể đến đây, vì cũng như nhiều cuộc tình khác của thuở ấy mà tôi biết, thường có kết thúc không có hậu!)
Tôi mất liên lạc với chị sau khi chị ra trường. Một thời gian, có người quen cũ nói rằng chị đã về quê, lấy chồng và đi dạy văn ở một trường trung học nơi quê nhà. Tôi cũng bôn ba kiếm sống trầy trật ở Đà Lạt, rồi sau đó trôi nổi vài nơi mới chịu dừng chân ở Sài Gòn.
Thỉnh thoảng, trong những chuyến trở về Đà Lạt, tôi canh giờ giấc đi lễ sinh viên vào ban sáng để nghe những bản thánh ca được cất lên trẻ trung trên tầng áp mái của ngôi nhà nguyện. Tôi đứng lặng hàng giờ ở sân bóng rổ, và nhìn những mái đầu xanh chụm lại chuyện trò để thấy lại hình bóng mình năm xưa. Tôi lại thấy chị còn đâu đó, ánh mắt buồn hiu với nốt ruồi hứng lệ, nụ cười dịu dàng và xa vắng của một người đang yêu một người tình phương xa. Tôi nhớ những buổi lễ rửa tội tân tòng vào mùa Phục Sinh, những sinh viên tìm đến Chúa như chị chỉ vì theo bạn bè, theo người yêu rồi dần dà tìm thấy con đường đức tin trong cuộc đời. Tôi nhớ đến những “dòng sông nhỏ” của đời mình đã từng đi qua đây, ở góc nọ, góc kia ở chốn trang nghiêm nhưng mang dáng thác ghềnh kỷ niệm. Tôi lần lên gác lửng với mấy hàng ghế gỗ, nơi tôi từng có những buổi chiều quỳ nhìn Thánh giá Chúa từ góc khuất bằng đôi mắt của một con chiên bước vào chặng đời hoang đàng. Tôi nhìn băng ghế cũ, nơi tôi từng bỏ lại thánh lễ để theo chân một bạn gái ngoại đạo chỉ vì một giận hờn vô cớ...
Và tôi cũng tự hỏi những người tân tòng năm xưa như chị sau khi rời ghế giảng đường và đời sống sinh viên, đã trở thành con chiên của Chúa thì bây giờ đời sống của họ ra sao? Họ có còn sống và giữ đạo hay không? Hay chỉ đi qua nguyện đường này với những cuộc gặp gỡ trong thời tuổi trẻ rồi cũng như đám sương mờ xao xuyến mà tôi đã mô tả ở trên, tan vội vàng trước nắng?
Nhưng cho dẫu thế nào, thì tôi vẫn nghĩ rằng họ được ân sủng gặp Chúa. Chúa sẽ vẫn theo chân họ trong cuộc đời như mục tử luôn đi tìm những con chiên lạc mang về đàn. Họ sẽ thấy có một điểm tựa tinh thần trong đời sống giữa ngày nắng đẹp cũng như khi giông bão; khác nào những năm tháng xa xưa trong thời thanh xuân ở thành phố núi trong nỗi cô đơn và hoang mang của tuổi trẻ, họ đã tìm thấy điểm tựa ấy và nhờ đó mà mở một hành trình vượt qua thật đẹp.
Tôi nhớ về chị. Nhớ về những tân tòng năm xưa, những tình thân của một thuở khi tầng áp mái trong tâm trí chợt đồng vọng khúc hát:
Cuộc đời là một chuyến xe, đưa người vội vàng lên xuống
Người thì dừng chân tuổi xuân, sân ga ai từng đưa tiễn
Biền biệt đau xót cho nhau, mai sau đắng đót còn sầu
Nay ta ôm gối gục đầu, mưa ngâu rét mướt lòng người.
Cuộc đời là một khúc ca, ta là một người nghệ sĩ
Từng ngày đời ta hát ca, khi vui khi buồn vẫn hát
Đường đời khi nắng khi mưa, lên cao xuống thấp ghập ghềnh
Lênh đênh trôi giữa dòng đời, đường nào ta sẽ đi qua.
Ôi lạy Chúa giữa cuộc đời thế giới hôm nay, bao ngọt ngào quyến rũ mê say
Con lay hoay giữa ngã ba đường, đâu là phương hướng
Ôi lạy Chúa xin đồng hành luôn mãi bên con, khi lựa chọn quá đỗi cam go
Khi bơ vơ giữa ngã ba đường, xin cho con luôn luôn chọn Ngài.
(Ngã ba đường - Trần Tuấn)
Tùy bút của NGUYỄN VĨNH NGUYÊN
[Trích từ bản thảo Ngang qua Vườn Cây Dầu]
Bình luận