Con trai có thể khóc chứ không thể hèn!

Một hướng dẫn viên du lịch tâm sự: nhiều đợt dẫn đoàn khách đi kèm trẻ con, anh thấy đa phần các bé gái có vẻ mạnh dạn, tự lập hơn, trong khi các bé trai lại hay khóc nhè, nhõng nhẽo và ỷ lại. Một lần nọ, trong chuyến tham quan sông nước, anh phổ biến cho phụ huynh và trẻ nhỏ cách dùng áo phao trên tàu, phòng khi có biến. Các cô bé đều tự mặc áo phao, vui vẻ đi dạo trên tàu, ngắm nhìn cảnh đẹp nhưng vài cậu bé cứ đòi cha mẹ, ông bà mặc áo phao cho mình, nếu không được đáp ứng thì mếu máo, kèo nhèo khiến gia đình thở dài.

Tại khu dân cư nọ, cứ chiều mát là lũ trẻ lại tụ tập chơi đùa, trai gái tách nhóm và bày các trò chơi thú vị. Một cậu bé bị phe con trai “bo xì”, đành đổi sang phe con gái; vậy mà mỗi lần chơi thua cậu bé ngoạc miệng la khóc. Bà ngoại cậu thấy thế liền mắng: “Chơi với con gái còn khóc lóc cái gì?” bởi quá hiểu đứa cháu nhà mình, đã tăng động, hay la hét còn cay cú ăn thua; không đường hoàng tái đấu với bạn bè để giành chiến thắng, chỉ thích ăn vạ mỗi khi thua. Bởi vậy nhóm con trai mới nghỉ chơi, không thèm dây vào đứa “hở tí là méc, động tí là khóc”. Giờ chơi với nhóm con gái mà vẫn giở thói ấy, chắc… chỉ còn cái nịt!

Hồi đầu năm 2023, mạng xã hội từng rầm rộ “drama” bà mẹ tự tiện chụp ảnh một cô gái rồi đăng lên, bóc phốt cô “trông xinh nhưng ý thức kém”, không chịu nhường chỗ cho con trai nhỏ của mình trên xe buýt tham quan khu nghỉ dưỡng. Dù cô gái không muốn nhường ghế, bà mẹ vẫn cố đẩy con mình ngồi ké ở mép ghế của cô. Kết quả, bà mẹ được bênh thì ít mà nhận gạch đá thì nhiều vì cách ứng xử kém: tự ý chụp ảnh người khác đăng lên mạng là vi phạm quyền riêng tư cá nhân, nhất là khi việc đó gây tổn hại danh dự, nhân phẩm của họ. Đứa con thấy mẹ mình hở tí là bóc phốt người khác trên mạng, luôn chăm chăm đòi quyền ưu tiên sẽ học được điều gì, nhất là với vai trò một người đàn ông tương lai? Một bạn nữ nêu ý kiến trong bài viết của bà mẹ: “Nếu là mình thì mình sẽ đứng cùng con. Lớn rồi không phải là không thể đứng được, cũng là để giải thích cho con hiểu rằng cuộc sống này có tôn ti trật tự, khi tham gia dịch vụ công cộng không thể đến sau mà bắt người ta phải ưu ái cho mình. Còn ai chủ động nhường thì dạy con trân trọng và cám ơn người ấy thôi”.

*

Trong kho tàng lịch sử, văn học Việt Nam, có biết bao áng văn chương về sự dũng cảm, chính trực và chí khí nam nhi. Võ tướng thì hiên ngang, hùng tâm tráng chí như trong bài thơ “Thuật hoài” (Tỏ lòng) của Phạm Ngũ Lão; kẻ sĩ thì “chỉ lo không cứng cỏi được, còn gãy hay không là việc của trời” như trong “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” của Truyền kỳ mạn lục, chàng Lục Vân Tiên hào sảng: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi/ Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”…

Dù can trường, vững vàng đến thế, bậc tiền nhân vẫn có lúc phải rơi lệ, như Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn viết trong “Hịch tướng sĩ”: “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng”.

Có lẽ vì thế, một chàng trai đã viết dòng tâm sự này trên trang cá nhân: “Nam nhi chỉ khóc khi nước mất, nhà tan và người thân qua đời. Hồi còn sống, ông nội tôi hay nói vậy”.

Các cụ ngày xưa không cấm phái nam bày tỏ tình cảm hoặc rơi lệ nhưng đại trượng phu có thể khóc chứ không thể hèn. Những giọt nước mắt rơi xuống vì nỗi đau, niềm hạnh phúc hoặc lòng xót thương tha nhân, người khóc chẳng có gì phải hổ thẹn, bởi điều đó cho thấy họ có lương tri và tình cảm. Nếu khóc lóc để đòi hỏi thứ mình muốn, để bắt ai đó phải nhường nhịn, để ăn vạ… thì chỉ chuốc lấy sự xem thường. Không chỉ đàn ông, phụ nữ lạm dụng nước mắt cũng gây khó xử và khó chịu cho người khác. Người lớn hay trẻ em đều giống nhau ở chỗ chẳng ai thích kết giao với kẻ chỉ biết kêu ca khóc lóc, quen thói ỷ lại, thay vì cố gắng giải quyết vấn đề.

Thời nay, nhiều định kiến giới đã được cởi bỏ nhưng người đời vẫn dễ rung động trước các thục nữ và khâm phục những trang nam nhi chân chính, “lòng trai tráng rộng lớn như biển khơi, với cánh tay dựng nên đất trời”. Dù đàn ông không nhất thiết phải luôn gồng mình mạnh mẽ vẫn cần giữ cho được chí khí nam nhi, bởi thế, con trai có thể khóc chứ không thể hèn.

Ths-Bs Lan Hải