Cuộc di dời các xác ướp pharaoh, hoàng hậu Ai Cập

Trong một sự kiện chưa từng thấy, các xác ướp của những nhân vật quyền lực nhất Ai Cập cổ đại được diễu hành long trọng trên đường phố để đến nơi an nghỉ mới.

Cảnh tượng tưởng chừng như chỉ xuất hiện trong phim ảnh Hollywood trên thực tế là buổi lễ vinh danh nền văn minh vĩ đại của Ai Cập, đồng thời là dự án tái sắp xếp một số báu vật vô giá của nước này đến địa điểm mới là Bảo tàng Quốc gia của Nền Văn minh Ai Cập (NMEC). Xác ướp pharaoh Ramses Ðại đế và 21 pharaoh, hoàng hậu lần lượt được vận chuyển trên các xe rước đẹp đẽ trong “Lễ diễu hành vàng của các pharaoh”, do Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập tổ chức.

Tuyến đường diễn ra lễ diễu hành bắt đầu từ Bảo tàng Ai Cập, “nhà cũ” của các xác ướp, đến NMEC, cách đó khoảng 7 cây số. Cảnh tượng tráng lệ này là minh chứng mới cho “nền văn minh độc nhất vô nhị có nguồn gốc sâu xa trong lịch sử” của Ai Cập, Tổng thống nước này Abdel-Fattah El-Sisi ca ngợi trên Twitter.

Niềm kiêu hãnh của người Ai Cập

“Tôi gởi lời mời đến toàn dân Ai Cập và mọi công dân của thế giới hãy theo dõi sự kiện vô song diễn ra ở thủ đô Cairo - trong nỗ lực triệu hồi tinh thần của các tổ tiên vĩ đại, những người đã gìn giữ và bảo vệ mảnh đất này, đồng thời sáng tạo nền văn minh khiến toàn nhân loại đều phải kiêu hãnh - để chúng ta vững bước trên con đường mở ra phía trước: con đường của tinh thần cầu thị và tình người”, nhà lãnh đạo kêu gọi.

Buổi diễu hành tráng lệ

Cùng với 22 xác ướp hoàng gia, lễ diễu hành còn có sự góp mặt của 17 chiếc quách dành riêng cho hoàng tộc, được di chuyển dọc theo sông Nile và tháp tùng bởi các cỗ xe ngựa lộng lẫy, theo trang tin Ahram Online. Quách chính là các cỗ quan tài bằng đá, được trang trí và điêu khắc tỉ mỉ, kèm theo những văn tự cổ. Trong số các xác ướp có di hài các pharaoh Ramses II, Seti I, Seqenenre và Tuthmosis III, bên cạnh các hoàng hậu Ahmose-Nefertari, Tiye, Meritamun và Hatshepsut.

Ban tổ chức đã bắn 21 phát đại bác trong lễ diễu hành. Các xác ướp được vận chuyển trên những cỗ xe đặc biệt, với tên của các vị vua và hoàng hậu được khắc bằng kiểu chữ Ai Cập cổ và tiếng Ả Rập trên thân xe. Ðây là số xác ướp được khai quật trong 2 đợt khác nhau, với đợt đầu tiên vào năm 1881 tại khu vực Deir El-Bahari trên bờ tây của TP Luxor. Toàn bộ xác ướp đều thuộc niên đại Tân Vương Quốc Ai Cập (từ năm 1570 TCN đến 1544 TCN). Trong giai đoạn này, các ngôi mộ của đế vương lẫn hoàng hậu đều được kiến tạo trong lòng đất, với cửa xuất nhập được giấu kín nhằm tránh bọn trộm mộ.

Công tác chuẩn bị xác ướp

Mục đích chính của lễ rước là chuyển di hài của 18 pharaoh và 4 hoàng hậu đến nơi an nghỉ mới, cùng với quách và những đồ vật thuộc về họ. Tiến sĩ Mostafa Ismail, người đứng đầu công tác bảo tồn của Phòng thí nghiệm và Lưu trữ Xác ướp thuộc NMEC, đã chỉ huy một đội ngũ 48 người bận rộn chuẩn bị các xác ướp hoàng gia.

Quy trình bảo quản bao gồm đặt xác ướp vào khoang kín chứa nitrogen và rút hết khí oxy, “cho phép bảo vệ xác ướp trước tác động của độ ẩm, chẳng hạn vi khuẩn, nấm mốc, côn trùng”. Kế đến, khoang kín được bao quanh bởi một dạng vật liệu mềm, nhằm phân tản áp suất và giảm tần suất rung trong quá trình vận chuyển.

Xác ướp được đặt vào khoang kín chứa nitrogen và rút hết khí oxy

Khi các xác ướp đến NMEC, khu vực trưng bày được bố trí đúng như môi trường bên trong các khoang nitrogen. “Vì thế xác ướp sẽ không phải chịu áp lực từ bên ngoài khi chúng tôi di chuyển khỏi khoang chứa và đưa vào nơi bảo quản”, tiến sĩ Ismail bổ sung. Ði cùng với các xác ướp là mọi đồ vật được khai quật cùng, bao gồm quách bằng đá. Bảo tàng cũng trưng bày các ảnh chụp cắt lớp, cho phép người xem “nhìn xuyên” lớp vải quấn xác để thấy bên dưới. Một số xác ướp bị gẫy xương hoặc thể hiện bệnh tật vào thời điểm pharaoh và hoàng hậu qua đời. 

ÐỊNH NGUYỄN