Ðua chong chóng

Ngày xưa, ngoài những thú vui như tắm sông, thả diều, đá dế, bắn bi…, đám trẻ quê chúng tôi còn có một trò chơi khác không kém phần hấp dẫn, đó là đua chong chóng!

Vật liệu làm chong chóng trong trò chơi này là những chiếc lá mù u già. Và khâu chuẩn bị rất quan trọng. Phải nhặt cho được những chiếc lá mù u già ngả vàng, mới rụng, to bản và có hình dáng cân đối. Để có một bữa đua chong chóng ra hồn, bọn trẻ quê chúng tôi ngày ấy phải chuẩn bị chu đáo mọi mặt. Trước cuộc đua một ngày, khi trời vừa hừng sáng, dưới gốc cây mù u già đầu xóm, có một đám trẻ con chí chóe giành nhau từng chiếc lá. Khi trời sáng rõ, một vài đứa đến sau chưa chọn được chiếc lá nào mà mình ưng ý, sẽ kiên nhẫn ngồi nán lại chờ. Mỗi khi một cơn gió nhẹ thoảng qua, có một vài chiếc lá mù u già rụng xuống, bọn trẻ tranh nhau “xí phần”. Ông bà, cha mẹ chúng tôi đi chợ ngang thấy cảnh ấy, không khỏi phì cười!

Kế đến là khâu “tỉa tót”, cũng không kém phần quan trọng và là yếu tố quyết định của người thắng cuộc. Chiếc lá mù u được cắt bỏ phần cuống lá, từ sóng lá ở giữa trở qua hai bên lại bỏ đi tiếp một nửa, sao cho cân đối và đảm bảo tính thẩm mỹ. Cây xiên chong chóng được chuốt tròn, nhưng đủ độ cứng, vạt nhọn một đầu, có vật chịu lực ở giữa…

Khi gió vừa nổi lên là cuộc đua bắt đầu. Tưởng chừng như đơn giản nhưng để có được chiếc chong chóng xoay tít và bền, thì người điều khiển nó phải tinh tế và khéo léo khi đứng đúng… hướng gió! Cuộc đua chong chóng của bọn tôi khi xưa thường kéo dài từ sáng cho đến chiều tối. Những hôm có gió mạnh, nhiều đứa trốn giấc trưa ra ngõ “xoay” cùng chong chóng…

Thắng - thua trong cuộc đua chỉ là hình thức. Những chiếc chong chóng thắng cuộc là những chiếc mà chủ nhân của chúng biết chọn nguyên vật liệu, cũng như cách làm và cả kỹ thuật đua nữa.

Ngày nay, chong chóng được làm từ các nguyên vật liệu khác nhau. Trẻ con chỉ cần được bố mẹ bỏ tiền ra mua thì có ngay trong tay món đồ chơi này, có cái trông thật “bắt mắt”. Có lẽ, với chúng, trò chơi đua chong chóng được làm từ những chiếc lá mù u, như bọn trẻ quê nghèo chúng tôi xưa kia chỉ là trong cổ tích…

TRẦN THÀNH NGHĨA (Trà Vinh)