Thuở đi học, chúng tôi - những học trò ở một vùng quê - gầy dựng nhóm học, trong năm và nhất là khi hè về. Tụm năm tụm ba bạn cùng lớp, theo sở thích, gần nhà, chơi thân hẹn cùng đến, khi nhà bạn này, khi bạn khác trong nhóm, vào giờ giấc sắp xếp được và cùng nhau ôn luyện các môn chính. Nhóm trao đổi, thu hoạch về bài giảng, cùng hệ thống kiến thức, “hùn” chất xám giải bài tập, rôm rả ấm cúng cho dù chỉ ở mái tranh ven bờ sông, hay góc nhà trong ấp nhỏ xa xa, có khi dưới ánh đèn dầu leo lét. Chúng tôi trò chuyện, học tập rồi…nhai cóc ổi hưởng thụ sự vô tư tuổi học trò. Nhớ nhà bạn X ở ven kênh, có cội xoài bự tỏa nhánh trước hiên chi chít trái, học ở đó… tuyệt vời.
Học nhóm, kiến thức vững vàng hơn, tình bạn lại càng thân ái, dệt thêm kỷ niệm cho thời đi học. Thời đó ít nghe nói chuyện học thêm theo cách hiểu như bây giờ, ngoài các bạn cá biệt học kém, hụt hẫng kiến thức được thầy cô bố trí kèm cặp riêng để theo kịp lớp, và không đá động chi đến tiền nong (cho dù lương bổng đời sống giáo viên khi ấy khổ lắm). Trong nhóm thường “xoay” quanh hạt nhân là một bạn học giỏi môn nào đó, bạn ấy làm nòng cốt hỗ trợ các bạn còn lại, một “thầy” gần gũi, dễ thương. Nhóm ba bốn người, bạn nào giỏi môn chi làm “thầy” môn ấy, nương nhau học hành.
Sau này, chuyện dạy thêm học thêm tràn lan, biến tướng, đến nỗi thành nan đề đau đầu ngành giáo dục với những văn bản điều chỉnh chế tài liên tục, nỗi khổ của học sinh và gia đình. Học thêm khác học nhóm, cho dù được thầy cô trực tiếp đứng lớp song không hẳn chất lượng học tập tốt hơn, bởi học nhóm, chúng tôi hoàn toàn tự giác, thoải mái, hiệu quả đúng câu từ xưa “học thầy không tày học bạn”, sát bài vở, ít ngại ngần giấu dốt…
Hè sắp về, hồi nhớ chuyện học nhóm một thời khi nhìn đám học trò hiện đại ba lô nhún nhảy đến trường lúc đã cận kề những kỳ thi cuối năm. Bài vở học trò ngày nay nặng hơn thời chúng tôi nhiều, áp lực thi cử cũng hơn, cả đòi hỏi từ gia đình và xã hội, cùng sự học thêm nặng nề. Không phải em nào cũng được hưởng trọn vẹn mùa hè bù 9 tháng học hành cật lực, có những hoạt động hè của nhà trường, và các ca học thêm như nối dài hai học kỳ chính thức. Không rõ ngày nay các em học nhóm như thế nào, có khác chúng tôi ngày cũ chăng, chỉ biết mong sự học tất bật ngơi đi khi hè về, cho các nhóc tỳ xả hơi hưởng thụ tuổi thơ.
Mà nếu có những buổi học nhóm ấm áp đầy thân ái và hiệu quả như thời chúng tôi, cũng hay chứ sao!
NGUYỄN THÀNH CÔNG
Bình luận