Cứ đến hẹn lại lên, khi tiết trời bắt đầu chớm sang hè, từng vạt nắng vàng chói chang trải dài trên các vòm cây đại thụ, trên những mái ngói rêu phong bàng bạc màu thời gian thì cũng là thời khắc báo hiệu mùa hoa sấu khoe sắc đua hương.
Chẳng biết tự khi nào, những hàng cây sấu già được trồng nhiều trên hè phố, trong các khuôn viên vườn hoa, công viên... đã trở nên rất đỗi thân quen với người Hà Nội. Là một loài cây trồng làm bóng mát, song cây sấu còn cung cấp quả, thứ quả có thể dùng chế biến chè sấu đá mát lịm hay nấu canh, luộc rau hoặc ăn khi đã chín cũng thật tuyệt. Mùa sấu ra hoa cũng luôn được đám trẻ mong đợi vì loài hoa mộc mạc, giản dị, bé nhỏ, có màu trắng đục này luôn toát lên mùi hương thơm quyến rũ kiêu kỳ...
Có một giai đoạn ngắn ngủi của thời ấu thơ, gia đình tôi sống trong một khu phố cũ, nơi có đường Trần Phú chạy ngang qua. Ai cũng biết con đường này trồng toàn sấu và một thời người Hà Nội gọi là “con đường sấu”’. Chính vì ở sát “phố sấu” nên ít nhiều ký ức tuổi thơ tôi cũng ngập tràn những kỷ niệm về loài hoa này. Ngày ấy, dưới những tán sấu già cổ thụ, bọn trẻ chúng tôi vẫn thường nô đùa, chơi nhiều trò chơi dân gian. Mùa hoa về, ai nấy mải mê chăm chỉ nhặt từng đài hoa sấu nhỏ li ti rụng xuống và sâu thành những chuỗi dài đeo vào cổ, vào tay trông rất ngộ nghĩnh. Trong tôi vẫn không phai mờ hình ảnh nhiều đêm trăng dạo phố và từng cơn mưa hoa rắc xuống đầu đẹp tựa trong cổ tích.
Hồi ấy, đêm nào trước khi đi ngủ, bà cũng dặn tôi là không được đóng cửa sổ để bà được ngửi, hít chút hương hoa sấu. Bà thích loài hoa này vì từng sinh ra và lớn lên ở khu phố cũ của Hà Nội và cũng từng gắn bó với những hàng sấu già có hoa nở vào đầu hè. Ðã qua bao mùa hoa sấu nở, bà tôi trở thành người thiên cổ. Song khi những chùm hoa sấu đầu tiên trong mùa xuất hiện trên cây cao, tôi vẫn thầm kêu lên: Nội ơi, mùa hoa lại về rồi!
Thời gian trôi, người thì xa Hà Nội, người ở lại và không còn ai trong nhóm chúng tôi có nhiều thời gian để mường tượng về hoa sấu nữa, nhưng những kỷ niệm thời thơ ấu với loài hoa này như vẫn tươi nguyên.
Một mùa hè nữa lại về, một mùa hoa sấu dịu mát thơm tho làm sống dậy bao kỷ niệm đẹp đẽ trinh nguyên của tôi và bè bạn. Vừa điện thoại cho một người bạn trong nhóm trẻ con ngày xưa, hiện đang sống ở miền Nam, tôi bảo “hoa sấu đã nở trắng ngần đầy phố rồi!”, bạn thích lắm và lại buồn ngay vì nỗi nhớ dâng trào, lại thèm muốn được trở lại thủ đô chỉ đơn giản là ngắm nhìn hoa sấu cho thỏa thích…
Hà Nội có nhiều loài hoa đẹp mà có lẽ đặc trưng và tiêu biểu cho mỗi mùa hoa đó là hoa sữa nở vào mùa thu tháng 10 và hoa sấu nở vào mùa hè. Kỷ niệm, sở thích của mỗi người thường không giống nhau: Có người yêu hoa sữa, người lại thích bằng lăng, phượng vĩ... thế nhưng với loài hoa sấu tưởng chừng không đẹp ấy lại rất đẹp và được nhiều người thích, ai đi xa cũng luôn nhớ về.
Mùa hoa sấu về. Sắc hoa, mùi hương ấy đã khiến phố phường dịu mát, trong trẻo, thơm tho hơn…
NGUYỄN THỊ HẢI (Hà Nội)
Bình luận