Hội chứng lệ thuộc mạng

Hằng ngày chúng ta vẫn thấy những cảnh không xa lạ như: phụ huynh dỗ dành con trẻ bằng cách cho chúng xem điện thoại khi chúng quấy khóc, hoặc là khi cho con ăn. Ðến khi không có điện thoại, nhiều đứa bỏ ăn, hờn dỗi, phản ứng rất tiêu cực…

Trẻ con rồi đến người lớn cũng nghiện điện thoại. Một nhóm bạn trẻ khi đến quán, điều đầu tiên là hỏi mật khẩu wifi. Sau đó mỗi người đều cầm điện thoại thông minh và dán mắt vào đó, quẹt, phẩy, like, nhắn tin… như chìm trong một thế giới riêng. Tương tự, không ít gia đình, chỉ có buổi tối sum họp ăn cơm, hoặc ở phòng sinh hoạt chung của gia đình. Nhưng các thành viên thì người xem ti vi, người lướt điện thoại, người chơi game…, tạo ra một sự rời rạc thiếu liên kết bằng lời nói. Vài cơ quan đôi khi ở cuộc họp, tình trạng người trên nói, người dưới xem điện thoại cũng khá phổ biến, tạo ra một sự thiếu tập trung trong chia sẻ và tiếp nhận thông tin giữa kẻ nói và người nghe, gây một ấn tượng rất xấu.

Trong thời đại thông tin liên lạc rất hiện đại, người ta trao đổi với nhau cực dễ dàng. Tưởng con người xích lại gần nhau hơn, nhưng hóa ra không thiếu người đang tự cô lập mình với người xung quanh để sống trong thế giới phẳng. Trong thế giới phẳng ấy, không thiếu những ốc đảo mà ở đó người ta dễ dãi với các cảm xúc như: vui, buồn, tự tôn, hãnh diện, tự hào, khoe khoang…, để rồi, chính họ, chỉ một tin nhắn đã khóc, một comment đã buồn…

 Theo ước tính, tại Việt Nam, 50% thanh niên ở thành thị và 13% thanh thiếu niên ở nông thôn đã sử dụng internet và có dấu hiệu nghiện internet. Dấu hiệu này thấy rất rõ là nhiều người suốt ngày ôm laptop, điện thoại, chát chít, chơi game thâu đêm suốt sáng. Lúc nào cũng chăm chú và lắng nghe các tin báo từ điện thoại… Theo một số nghiên cứu, việc lạm dụng internet có thể tạo ra những cảm xúc tiêu cực như dễ cáu giận vô cớ, dễ chán nản, mất ngủ, trầm cảm, ít vận động tương tác với bên ngoài.

Một ngày chúng ta mất bao nhiêu thời gian cho điện thoại thông minh, chắc ít ai để ý, nhưng thực tế có thể là rất nhiều. Liệu có khi nào chúng ta muốn dứt bỏ điện thoại bởi email, bởi tin nhắn từ nó làm ta mất ngủ và đau đầu. Chúng ta sáng tạo ra công nghệ là để làm cho cuộc sống được nhàn và tích cực hơn. Nhưng ngoài tiện ích, nó cũng tạo không ít lệ thuộc, gia tăng áp lực và cả những thông tin phiền toái nếu chúng ta làm tôi nó.

Ngô Quốc Ðông