KHI CẬU BÉ GIÚP LỄ ĐI VÀO HỘI HỌA

46 bức tranh sơn dầu và chất liệu acrylic với chủ đề “Cậu bé giúp lễ” của họa sĩ Nguyễn Văn Tùng đã được trưng bày từ ngày 10.12 - 18.12.2022 tại một không gian ấm cúng mang nét xưa cũ ở TPHCM.

Trong hội họa, đề tài về cậu bé giúp lễ đã từng xuất hiện ở các tác phẩm của một số họa sĩ Tây phương. Đáng kể là Picasso, ngay từ thời niên thiếu, ông đã vẽ những bức có bóng dáng của cậu giúp lễ đang trong các hoạt động như cầm bình xông hương ở một thánh lễ an táng hay rót dầu cho một bà cụ dưới bậc thềm của gian cung thánh trong nhà thờ. Bức tranh đầu tiên Picasso vẽ để tham dự một cuộc triển lãm mỹ thuật khi 15 tuổi, diễn tả buổi rước lễ lần đầu của cô em gái, trong đó có cậu bé giúp lễ đang sửa soạn lại bình hoa trên bàn thờ…

Tranh “Cậu bé giúp lễ với chuỗi Mân Côi” của họa sĩ Nguyễn Văn Tùng

Với Nguyễn Văn Tùng, một họa sĩ trẻ (sinh năm 1989) xuất thân từ Đại học Mỹ thuật Huế, lớn lên tại một xứ đạo của vùng quê Quảng Bình thì cảm xúc để vẽ bộ tranh “Cậu bé giúp lễ” đến từ những buổi đi lễ nhà thờ, quan sát các lễ sinh trong bộ trang phục dành riêng cho họ. Hình ảnh cậu bé giúp lễ thật hồn nhiên, trong sáng, nhẹ nhàng, thiện lành… in đậm trong tâm trí của chàng trai trẻ từ lâu, rồi đến một lúc đã vỡ òa để đi vào tranh.

Bắt tay vào từ năm 2020 và suốt mùa dịch, họa sĩ Nguyễn Văn Tùng đã tỉ mẩn với cây cọ và các sắc màu để làm nên bộ tranh. Các bức được vẽ theo bút pháp biểu hiện, dường như đập vào mắt người xem là bộ áo thụng của nhân vật chính trong tranh với các màu chủ đạo: đỏ và trắng hoặc đen và trắng. Các cậu giúp lễ được tác giả miêu tả ở nhiều góc độ với những sinh hoạt trong phụng vụ và cả đời thường như nghiêm trang trước giờ cử hành thánh lễ, cầm bình xông hương, có những giờ phút cầu nguyện một mình hay đọc kinh Mân Côi, hướng lòng về Chúa - về Mẹ Maria, nhìn lại tuổi thơ, nghĩ về tương lai… Bộ tranh cho thấy công việc phục vụ thầm lặng và đời sống thánh thiện của các cậu giúp lễ. Hình ảnh người lễ sinh đã trở nên thân quen với nhiều tín hữu Công giáo vì khi tham dự thánh lễ, ai cũng đều thấy các cậu bên linh mục chủ tế, nhưng xuyên qua bộ tranh này, người xem còn thấy được những sinh hoạt đằng sau thánh lễ của người giúp lễ và cuộc sống nội tâm trong sáng của họ. Điều này làm nên sự khác biệt so với những gì được gặp nơi thánh đường quen thuộc và tạo nét riêng cho bộ tranh. Một khách xem tranh cho biết: “Từng bức vẽ này đã gợi mình nhớ về những kỷ niệm của một thời tham gia giúp lễ ở xứ đạo quê nhà. Có những thứ người ngoài chưa hiểu hết về một cậu giúp lễ thì trong tranh đã nói hộ, tỉ như việc cầu nguyện mỗi ngày vì khi mặc chiếc áo giúp lễ, thấy mình cũng cần có tâm hồn thánh thiện; rồi việc nghĩ về tương lai, có người cũng mơ mình sẽ trở thành mục tử chăn dắt đàn chiên…”.

Tranh “Bên Mẹ Maria”

Từ năm 2008 đến nay, Nguyễn Văn Tùng từng có những triển lãm cá nhân và nhóm tại TPHCM, Huế, Hà Nội. Lần này, với đề tài liên quan đến một góc trong đời sống tín ngưỡng song lại được trưng bày ở Mây Artspace (36/70 Nguyễn Gia Trí, quận Bình Thạnh), một địa điểm không phải trong khuôn viên nhà thờ hay một Trung tâm thuộc Công giáo. Lý giải cho điều này, tác giả nói anh muốn các tác phẩm của mình mở ra với thế giới bên ngoài, để phục vụ việc thưởng lãm của tất cả những ai yêu hội họa, trong đó có cả thành phần ngoài Công giáo…

LIÊN GIANG