Nền tảng đánh giá cán bộ

Cuối năm, các đơn vị hành chính sự nghiệp công luôn bận rộn với việc tổng kết, đặc biệt là bình bầu các danh hiệu thi đua khen thưởng. Phải thừa nhận thi đua là một việc tốt, nhằm ghi nhận, tuyên dương những người có thành tích nổi bật trong năm, kèm theo là những phần thưởng để động viên, khích lệ.

Tuy nhiên, có những đơn vị năm nào cũng “rất nóng” trong việc tổng kết. Việc bình bầu trên cơ sở đăng ký từ đầu năm, nhưng đôi khi hội đồng thi đua của đơn vị bị chi phối với những định hướng xuất phát từ cảm tình chủ quan của lãnh đạo. Việc lãnh đạo thích người này, không thích người kia đã gây ra những xì xèo trong cơ quan. Anh em bàn ra tán vào, nói xấu sau lưng nhau, gây mất đoàn kết nội bộ. Cũng có những ứng viên năm nào cũng có mặt trong danh sách bình bầu, dù cá nhân đó rất sốt sắng nhưng thành tích thực chẳng có là bao. Có trường hợp thích danh hiệu ra mặt, đã làm nhiều cuộc đánh bóng thành tích với nhiều đồng nghiệp khác. Có cá nhân thành tích dày cộp, rất xứng đáng khen thưởng, nhưng chẳng bao giờ đăng ký thi đua, bởi danh hiệu này nọ chẳng có nhiều ý nghĩa với họ.

Cũng có nhiều đơn vị làm thi đua rất căn cơ kỹ lưỡng, dựa vào mức độ vươn lên và đóng góp của từng cá nhân, tập thể cho công việc chung. Có đơn vị đã lượng hóa mọi hoạt động chuyên môn thành điểm số, và cuối năm cộng lại, ai điểm cao sẽ xứng đáng nhận danh hiệu. Thế nhưng, có những công việc lượng hóa rất dễ,  có những công việc không đơn giản như lái xe, tạp vụ, văn thư, kế toán... Thi đua thực chất là việc nhìn nhận của mọi người dựa trên nền tảng công việc. Ðiều đó cũng đòi hỏi một cái nhìn có tính toàn diện hơn về sự tham gia đóng góp của mỗi cá nhân cho công việc chung. Ví dụ như một người tài xế đưa đón công nhân, nhiều năm liền luôn bảo đảm an toàn giao thông thì cũng xứng đáng được nhận danh hiệu…

Khác với các đơn vị Nhà nước, các doanh nghiệp tư nhân thường làm rất tốt công tác thi đua khen thưởng. Họ căn cứ vào hiệu quả thực chứ không dựa trên cảm tính, quen biết. Các chủ doanh nghiệp bỏ đồng vốn thuê lao động và họ đã biết cách khen thưởng chính xác để phát huy nguồn lực. Bởi vậy năm nào báo chí cũng đưa tin có những cá nhân được thưởng vài trăm triệu đồng vào dịp Tết..

Tóm lại, việc lấy kết quả công việc làm nền tảng để đánh giá cán bộ công chức là tiêu chí quan trọng để bình xét thi đua. Không dựa vào cơ sở này, các đơn vị dễ biến việc thi đua thành câu chuyện ban phát lợi lộc, bè cánh, cục bộ. Khi đó thật khó thuyết phục lòng người, không phát huy được nguồn lực, không tạo ra bầu khí đoàn kết, hăng say trong công việc.

Ngô Quốc Ðông