Quấy rối

Em mới đi làm và rất sốc với lối “đùa nhây” của các anh chị trong văn phòng công ty. Tỏ thái độ thì bị chê trách là “không thân thiện”, “chảnh”, “khó gần”, “ai bảo em sexy quá chịu không nổi”… Im lặng thì bị mấy anh làm tới, trong đó nhiều hành vi kỳ cục mà theo em hiểu là sàm sỡ. Một người bạn nghe em kể đã gọi đó là “quấy rối tình dục”, có đúng không ạ?

(Một nữ nhân viên giấu tên)

Quấy rối tình dục là việc sử dụng các hành vi hoặc lời nói có liên quan đến tình dục nhằm gây tổn thương danh dự và nhân phẩm của cả nam hoặc nữ giới.

Kẻ quấy rối hay dùng lời nói như bình luận về cơ thể một người nào đó nhưng cũng có thể không cần phải trực tiếp nói ra mà có thể sử dụng công nghệ (gởi tin nhắn bằng văn bản, bằng hình ảnh hoặc video “đen”). Ðôi khi quấy rối tình dục có thể leo thang về thể xác khi một ai đó cố gắng cưỡng hôn hay chạm vào cơ thể người khác.

Diễn viên Warren Farrell cho rằng, quấy rối tình dục ở nơi làm việc thường bị nhầm lẫn là phần thưởng cho sự gợi tình và sự sẵn sàng tới luôn! Tuy nạn nhân của các trường hợp quấy rối tình dục đa phần là nữ nhưng trên thực tế, cả nam và nữ đều có khả năng bị quấy rối. Quấy rối tình dục cũng không giới hạn độ tuổi. Người lớn đôi khi có thể quấy rối tình dục trẻ em và cũng có trường hợp những người ở độ tuổi teen quấy rối người lớn tuổi hơn dù đa số trường hợp đều do bạn cùng trang lứa gây ra. Ngày nay phần lớn các nước phương Tây coi quấy rối tình dục là phân biệt đối xử và là trái luật.

Khác với lạm dụng tình dục (sexual abuse) là dùng các ưu thế về địa vị, sức mạnh, quan hệ, tâm lý thuận lợi (chủ với công nhân, thầy cô giáo - học trò, sếp - nhân viên) để tấn công tình dục người yếu thế, có tính tức thời (sờ ngực, mông, vuốt má, hôn hít...), quấy rối tình dục (sexual harassment) không lưu ý đến ưu thế hay yếu thế mà có tính liên tục, dai dẳng. Không chỉ là dùng lời lẽ dâm ô để tán tỉnh, xâm nhập không gian riêng tư, nhìn và bình luận về các bộ phận cơ thể, mà còn bao gồm:

Ðùa giỡn, bình luận về vấn đề tình dục hay có những cử chỉ nhạy cảm đối với ai đó hoặc về một ai đó.

Lan truyền tin đồn tình dục (bằng lời nói trực tiếp, tin nhắn hay trên mạng).

Viết thông tin liên lạc của người khác trên tường buồng tắm hoặc ở những nơi công cộng khác nhằm mục đích xấu.

Cho ai đó thấy những hình ảnh hoặc video về tình dục không thích hợp.

Yêu cầu ai đó gởi hình ảnh khỏa thân.

Ðăng những bình luận, hình ảnh và video về tình dục trên mạng xã hội như Facebook, hoặc gởi những tin nhắn có nội dung không phù hợp.

Ðưa ra những bình luận hoặc yêu cầu về tình dục khi giả vờ là một người khác trên mạng internet.

Sờ, nắm hay véo ai đó theo cách cố tình sàm sỡ.

Kéo quần áo của ai đó và cố tình chạm vào cơ thể họ một cách khiếm nhã.

Ép ai đó hẹn hò với mình hết lần này đến lần khác cho dù người đó đã từ chối.

Nếu bạn đang bị quấy rối, đừng đổ lỗi cho mình. Kẻ quấy rối hoặc bắt nạt có thể rất quỷ quyệt và rất giỏi lừa gạt cảm xúc của người khác. Chúng thường rất giỏi đổ lỗi, thậm chí có lúc còn khiến cho nạn nhân tự trách mình. Hãy nhớ rằng không ai có quyền quấy rối tình dục hoặc bắt nạt người khác, dưới bất kỳ danh nghĩa hoặc lý do gì.

Pháp luật Việt Nam chưa mạnh dạn đưa tội danh quấy rối tình dục vào Bộ luật Hình sự, bởi lẽ đây là tội phạm rất khó chứng minh, hầu như không để lại sự thương tổn vật lý, dù các nạn nhân có thể phải gánh chịu sự tổn thương và khủng hoảng về tinh thần, nhất là trẻ mới lớn.

THẠC SĨ- BÁC SĨ LAN HẢI