Sóng nhiệt ở Ấn Ðộ-Pakistan thách thức khả năng sinh tồn của con người

Nhiệt độ ở Ấn Ðộ và Pakistan đã tăng lên mức kỷ lục, đẩy hàng triệu người đến tình trạng phải chật vật sinh tồn trong bối cảnh tiểu lục địa Ấn Ðộ hứng chịu cuộc khủng hoảng khí hậu.

Nhiệt độ trung bình tối đa ở vùng tây bắc và miền trung Ấn Ðộ vào tháng 4 lần lượt là 35,9 và 37,78 độ C, tức ngưỡng cao nhất kể từ khi nhiệt độ bắt đầu được ghi nhận cách đây 122 năm, theo Ðài CNN vào ngày 3.5 dẫn thông tin từ Sở Khí tượng Ấn Ðộ (IMD).

47 độ C

Tháng trước, New Delhi chứng kiến 7 ngày liên tiếp nhiệt độ trên 40 độ C, tức cao hơn 3 độ C so với nhiệt độ trung bình trong tháng 4. Tại một số bang, trời quá nóng buộc chính quyền địa phương phải ra lệnh đóng cửa trường học. Trong khi đó, hoa màu bị tổn thất và nhu cầu điện năng tăng mạnh vì người dân được yêu cầu ở trong nhà và uống nước thường xuyên.

Sóng nhiệt cũng xảy đến cho nước láng giềng Pakistan. Hai thành phố Jacobabad và Sibi ở tỉnh miền đông nam Sindh ghi nhận nhiệt độ lên đến 47 độ C trong ngày 29.4, dựa trên số liệu do Sở Khí tượng Pakistan (PMD) cung cấp. Theo PMD, đây cũng là nhiệt độ cao nhất ở Bắc Bán Cầu vào ngày hôm đó. “Lần đầu tiên trong nhiều thập niên, Pakistan trải qua tình trạng mà nhiều người gọi là ‘mùa xuân bị cắt ngắn’ vì giữa xuân mà nhiệt độ quá nóng bức”, Bộ trưởng Biến đổi Khí hậu Pakistan Sherry Rehman cho biết.

Trong tuần này, nhiệt độ ở Ấn Ðộ dự kiến sẽ cải thiện chút ít, với mức tối đa khắp vùng tây bắc sẽ giảm từ 3 đến 4 độ C. Bên cạnh đó, thời tiết ở Pakistan đồng thời cũng giảm nhẹ, tiến gần hơn đến ngưỡng nhiệt độ trung bình trong thời gian này là khoảng 40 độ C. Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo cuộc khủng hoảng khí hậu sẽ còn gây ra nhiều đợt sóng nhiệt ở tần suất thường xuyên và kéo dài hơn trước, gây ảnh hưởng đời sống của khoảng 1 tỷ người ở cả hai nước.

Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu (IPCC) cho biết Ấn Ðộ nằm trong số những quốc gia dự kiến sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi Trái đất nóng dần lên. “Ðợt sóng nhiệt mới nhất rõ ràng chưa từng xảy ra trước đó”, theo tiến sĩ Chandni Singh, tác giả chính của IPCC và là nhà nghiên cứu của Viện Ðịnh cư Con người Ấn Ðộ. Ông nhận định con người chứng kiến sự thay đổi ở cường độ, thời gian xảy ra và mức độ kéo dài của sóng nhiệt. Ðây cũng là điều giới chuyên gia khí hậu đã cảnh báo nhiều năm trước, về những ảnh hưởng tiêu cực cho sự sống trên Hành tinh Xanh nếu chúng ta không thể đảo ngược xu hướng tăng tốc ấm lên toàn cầu.

Nóng bức nghiêm trọng làm nhu cầu điện năng cũng tăng vọt

Tương lai nguy hiểm

Ấn Ðộ thường xuyên xuất hiện sóng nhiệt trong những tháng 5 và 6, nhưng năm nay, nhiệt độ đã tăng mạnh trong tháng 3 và tháng 4. Ở bang miền bắc Punjab, nơi được mệnh danh là “giỏ bánh mì của Ấn Ðộ”, không những hàng triệu nông dân phải hứng chịu cái nóng khủng khiếp mà hoa màu cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Ông Gurvinder Singh, Giám đốc Sở Nông nghiệp Punjab, cho biết nhiệt độ trung bình đã tăng đến 7 độ C vào tháng 4, khiến sản lượng lúa mì sụt giảm. “Do sóng nhiệt, chúng tôi tổn thất hơn 500kg/hécta trong tháng 4”, ông Singh ước tính.

Theo bà Chandni Singh, chuyên gia của IPCC, nông dân bị ảnh hưởng nhiều hơn các đối tượng nghề nghiệp còn lại trong trường hợp thời tiết thay đổi: “Những người làm việc ngoài trời, như nông dân, công nhân ở nông trường, phải chịu đựng cái nóng như thiêu như đốt. Họ ít có cơ hội giảm nhiệt và không thể nào tránh được tình trạng nắng gắt của tháng 4”.

Chỉ tính riêng ở bang miền tây Ấn Ðộ là Maharashtra, 25 người đã tử vong vì sốc nhiệt từ cuối tháng 3, cao nhất trong 5 năm qua. Các chuyên gia nhận định những trường hợp tử vong tương tự sẽ còn xảy ra trên toàn quốc nếu thời tiết tiếp tục nóng đến thế. Trong lúc nhiệt độ ngoài trời tăng cao, nhu cầu điện năng cũng theo đó tăng vọt, dẫn đến tình trạng thiếu than. Hậu quả là hàng triệu người lâm vào cảnh cúp điện đến 9 giờ/ngày.

Sông trơ đáy ở New Delhi

Tuần qua, khối lượng than dự trữ tại 3 trong số 5 nhà máy nhiệt điện ở New Delhi đã rơi xuống mức thấp báo động (dưới 25%), theo Sở Năng lượng New Delhi. Ấn Ðộ thông báo hủy hơn 650 tàu lửa chở khách trong tháng 5 để giải phóng đường ray cho các chuyến xe chở hàng cung cấp than đá đến những nhà máy nhiệt điện trên toàn quốc.

Một số bang Ấn Ðộ, bao gồm Tây Bengal và Odisha, thông báo đóng cửa trường học vì thời tiết quá nóng. “Nhiều trẻ đến trường trong tình trạng chảy máu cam, các em không thể chịu đựng cái nóng đến mức này”, Thủ hiến Mamata Banerjee của bang Tây Bengal cho biết.

Những năm gần đây, nhiều biện pháp được áp dụng nhằm đối phó ảnh hưởng của sóng nhiệt ở Ấn Ðộ, bao gồm đóng cửa trường học khi trời quá nóng và hướng dẫn những biện pháp giữ sức khỏe cho người dân như tránh ra ngoài đường trong thời gian này. Thế nhưng, chuyên gia IPCC Chandni Singh cho rằng các cấp của chính phủ Ấn Ðộ nên làm nhiều hơn nữa để đối phó tương lai khắc nghiệt hơn. “Hiện chúng ta vẫn chưa có kế hoạch hành động chống nóng, và vẫn còn có nhiều khoảng trống trong việc lên kế hoạch. Con người chỉ còn cách phải thích ứng. Ðợt sóng nhiệt mới nhất đang thử thách giới hạn chịu đựng của con người”, bà cảnh báo. 

BẠCH LINH