Món Cá ngừ đại dương Phú Yên đã nhiều lần được xác lập các kỷ lục đối với ẩm thực và quà tặng đặc sản Việt Nam. Các món ăn từ cá ngừ đại dương ở tỉnh Phú Yên từng nằm trong top các món ẩm thực theo bộ tiêu chí kỷ lục ẩm thực, đặc sản châu Á. Cá ngừ đánh bắt từ vùng biển ở địa phương này được chế biến thành nhiều món ngon trong đó đặc sắc nhất phải nhắc đến chính là mắt cá ngừ chưng thố và thịt cá ngừ sống.
Cá ngừ đại dương |
Cá ngừ đại dương Phú Yên nổi tiếng với các món được chế biến từ tất cả bộ phận của con cá như: mắt, đuôi, phi lê, lườn, thăn, bao tử… Ẩm thực đất Phú Yên thêm phần đặc sắc với các món ăn ngon chế biến từ loại cá biển nặng ký này. Dân biển đều biết Phú Yên chính là “cái nôi” khai sinh nghề câu cá ngừ đại dương ở nước ta. Dấu mốc đánh dấu nghề câu cá ngừ đại dương hình thành và mở ra thời kỳ đánh bắt vàng son cho ngư dân Phú Yên tính từ những năm 1994, 1995 khi những ngư dân vùng biển này bắt đầu đánh bắt cá ngừ đại dương, và là tỉnh đánh bắt cá ngừ lớn nhất nhì trong nước. Cá ngừ đại dương thường có trọng lượng rất lớn, trung bình cá được đánh bắt vào khoảng 70 đến 100kg một con. Chính vì cá lớn cho nên mắt cá ngừ đại dương cũng tương đối to. Và đặc sản ‘đèn pha đại dương’ có vẻ ngoài độc đáo trở thành món thu hút du khách. Đó chính là món mắt cá ngừ đại dương chưng thố hay tiềm vị thuốc bắc. Dân biển ở đây tận dụng phần mắt cá ngừ tạo nên một món ăn “hiếm có khó tìm” ở vùng biển này. Mắt cá ngừ dùng cho món ăn này phải nặng chừng 1 đến 3 lạng, tương đương một quả bóng tennis. Sau khi mắt cá ngừ được sơ chế, khử mùi bằng cách chần qua nước muối đun sôi rồi rửa sạch, loại bỏ gân máu, mắt cá được tẩm ướp với một số gia vị vừa ăn rồi hấp với sả, lá dứa, gừng để giảm độ tanh và làm dậy hương vị cho món ăn bằng một số vị thuốc bắc. Người Phú Yên thường chọn thố có miệng rộng, được làm bằng đất sét hoặc sứ, sành để dễ đưa mắt cá vào hấp cũng như giúp món ăn giữ nhiệt lâu hơn. Ở một số quán, người ta còn đun nóng mắt cá ngừ bằng cồn hoặc than đá và phục vụ tại bàn cho thực khách.Vì món mắt cá ngừ có độ béo dễ ngấy nên thường được ăn kèm với cải bẹ xanh, tía tô thái nhỏ, bánh đa nướng. Cách thưởng thức này vừa tăng hương vị thơm ngon cho món ăn. Khi lửa cồn bao phủ thố sành làm các gia vị bên trong hòa quyện cùng mắt cá sau đó thêm chút rau xanh thái nhỏ vào thực sự là một cách ăn độc đáo. Có lẽ món này được xếp vào loại đặc sản bởi cách mà người dân địa phương chế biến nó.
Cá ngừ mù tạt |
Thưởng thức thịt cá ngừ đại dương sống cũng là một món ngon khác của Phú Yên. Tuy cũng là ăn cá sống, giống sashimi của Nhật, nhưng cách thưởng thức món thịt cá ngon lành này ở đây lại mang một màu sắc và hương vị tươi mới rất khác. Món này gọi đơn giản là cá ngừ tươi sống chấm mù tạt. Cá ngừ được bảo quản lạnh ngay sau khi đánh bắt để đảm bảo độ tươi ngon. Khác với món mắt cá nhiều gia vị cầu kỳ thì món này chỉ cần miếng thịt cá thật tươi, thái mỏng ăn kèm củ cải trắng, cải xanh, đầu hành và một vài thứ rau thơm chấm nước tương pha mù tạt đã đủ sức lôi cuốn thực khách. Từng miếng thịt cá màu hồng tươi trở nên hấp dẫn hơn khi được cuốn gọn cùng các thứ rau củ quyện cùng nước chấm cay the đến hít hà. Vị đắng, nồng, cay của rau hòa quyện với vị mặn và ngọt của cá tạo nên một hương vị mới lạ của biển. Một vài nơi sẽ cho thêm chanh để làm tái miếng thịt cá và thêm vị chua. Nhiều người dùng nhiều mù tạt cay tới mức chảy nước mắt mới thấy… “đã đời” vị ngon...
Ngang qua Phú Yên thử chút vị mặn mòi của biển chắc hẳn sẽ khó quên trải nghiệm ẩm thực với món cá ngừ đại dương “đúng bài” nhất.
Mắt cá ngừ chưng thố |
Nguyễn Hà
Bình luận