Tượng thánh

Trong tôn giáo, ngoài ít tôn giáo không kính các ảnh tượng, phần còn lại người ta đều muốn giao tiếp cùng các Ðấng thiêng liêng qua những ảnh tượng. Không ít trường hợp con người vượt qua nỗi khó khăn trong giai đoạn nào của cuộc sống hoặc trở nên hoàn thiện hơn trong tâm hồn và đạo đức hơn trong niềm tin Công giáo nhờ các ảnh tượng trong gia đình.

Nhắc đến ảnh tượng, tôi luôn nhớ lúc mình học tiểu học, trên tường bên phải căn nhà nhỏ của tôi ngoài bàn thờ Chúa chính giữa nhà, còn có tượng Đức Mẹ Fatima cao nửa thước, được đặt trong khung kính trong suốt. Mẹ cầm tràng hạt dạ quang. Các bạn hàng xóm mỗi sáng mùa hè sang nhà tôi chơi đều đứng trước ảnh mẹ cầu nguyện. Chúng tôi rất sốt sắng ở tuổi tiểu học nhờ thời đó được học trường của các nữ tu. Và như một thói quen, sáng sớm ai nấy quây quần bên Mẹ lần hạt, thỏ thẻ những ước mơ trẻ con. Lớn hơn chút, có những buổi tối gặp những khó khăn trong học tập, tôi ra phòng khách ngồi bên tượng Mẹ lần hạt mà nghe lòng lắng lại…

Cầu nguyện bên tượng thánh Martin De Porres

Hẳn người Công giáo nào cũng từng có lần chuộc cho mình một ảnh hoặc một tượng Chúa, Mẹ Maria hay một vị thánh quan thầy đặt ở đầu giường, trong phòng riêng hoặc ngay phòng khách. Và dĩ nhiên tượng thánh hoặc ảnh thánh ảnh hưởng rất nhiều trong cuộc sống của họ. Ông Nguyễn Thanh Tùng, 73 tuổi, một giáo dân ở Định Quán - Đồng Nai kể, hồi trẻ gia đình ông rất khó khăn, ông kính thánh Martin De Porres cách riêng. Năm 1978, hưởng ứng phong trào lập nghiệp nơi kinh tế mới, sống trong ngôi nhà tranh ọp ẹp, ông ao ước làm sao có một ảnh tượng thánh Martin ngoài cây thánh giá và bức ảnh Thánh Gia nhỏ ở giữa bức phên lá. Một chiều từ vùng kinh tế mới về Sài Gòn, lúc mọi người lũ lượt xuống xe đò, ông thấy ngay dưới chân mình một mảnh giấy nhỏ. Nhặt lên, ông suýt kêu to sung sướng. Đó là bức ảnh thánh Martin cầm cây thánh giá. Ông đặt bức ảnh đầy bùn đất vào trong chiếc ví cũ. Và đến nay sau bao lần thay ví, bức ảnh ấy vẫn còn. Ông tin thánh nhân luôn che chở và cầu bầu cho ông. Giờ ông đã có cháu nội, cháu ngoại và vẫn luôn kể về lần bức ảnh thánh đến với ông rồi cho các cháu chiêm ngưỡng bức ảnh cũ trong chiếc ví…

Nhiều bức tượng thánh đã mang lại niềm tin cho con người. Bà Phạm Minh Hoa, 75 tuổi, một cư dân Sài thành nhớ lại một thời gia đình bà chưa theo đạo Công giáo, chỉ thờ ông bà. Ba của bà từng nằm bệnh viện Saint Paul (nay là bệnh viện Mắt TPHCM) với căn bệnh ngặt nghèo. Từ cổng rẽ vào bên trái, ở một chỗ tại bệnh viện có tượng Đức Mẹ. Mỗi chiều thấy các thân nhân của người bệnh đến bên tượng cầu nguyện, bà Hoa cũng bắt chước, xin cho ba mình hết bệnh. Và kỳ diệu thay, người cha dần hồi phục. “Sau khi ba xuất viện, tôi tìm đến nhà thờ xin học đạo. Tôi giữ đạo đến ngày nay và đặc biệt sùng kính Mẹ Maria cách riêng”, bà kể.

Trong cuộc sống, đôi lúc chúng ta bế tắc, không thể nói với ai được và đã tìm đến Thiên Chúa, Mẹ Maria hay những vị thánh ta kính cách riêng để chia sẻ, tâm sự. Biết bao người cũng đã cảm nhận cõi lòng được nhẹ đi, muộn phiền như được trút bỏ trong những phút giây “cầu nguyện” bên tượng thánh. Tại các đền thánh, dưới chân hoặc bên tượng Mẹ, tượng Chúa hay các thánh, dễ bắt gặp rất nhiều hoa dâng cúng và những tấm bảng tạ ơn đầy kính cẩn. Có người tạ ơn Chúa, ơn Mẹ ngay trong gia đình, như trường hợp ông Phạm Minh Tuấn, 60 tuổi, giáo dân của xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp (quận 3). Ông từng cắt bức ảnh Đức Mẹ Fatima chụp nghiêng và dán nơi đầu giường mình vì thấy ảnh đẹp. Nay đã lớn tuổi, vợ mất, con cháu ra riêng, chỉ mình ông trong căn nhà nhỏ. Một tối, thấy mình khó thở, biết huyết áp không ổn, không cầm được điện thoại gọi con cháu, ông chỉ nhìn lên ảnh Mẹ và thì thầm xin Mẹ đưa ông ra khỏi cơn nguy kịch này. Thế rồi ông dần cảm thấy mình khỏe hơn sau một giấc ngủ chợt đến nhanh, sáng hôm sau thì khỏe hẳn. Người đàn ông này đã mua hoa dâng kính Mẹ trên bàn thờ nơi phòng khách. Ông nói: “Có thể với người khác chỉ là một sự ngẫu nhiên, nhưng với tôi, tôi tin Mẹ không bỏ mình lúc nguy khốn. Người ra tay giúp tôi. Tôi tin thế!”. Cũng nhờ buổi tối “nguy hiểm” đó, gia đình con gái ông đã dọn về ở để tiện chăm sóc cha mình.

Người ta nói rằng Chúa, Mẹ và các thánh chưa chắc giống như ảnh tượng. Các nghệ nhân chỉ họa lại hoặc điêu khắc theo người mẫu hoặc trí tưởng tượng của họ. Thế nhưng với đức tin của người Công giáo, bức ảnh hay một bức tượng… một khi được “làm phép”, là đã có sự hiện diện của đấng thiêng liêng. Vì thế, nghệ thuật thánh có một tầm quan trọng không nhỏ trong đời sống người tín hữu, những bức tượng thánh đã giúp bao người nâng tâm hồn lên gần với Đấng mình tôn thờ.

NGUYỄN NGỌC HÀ