Hai chuyện xưa…
1. Chuyện dưới đây được chép trong sách Yến Tử xuân thu của Trung Quốc; về sau được Nguyễn Văn Ngọc (1890-1942) và Trần Lê Nhân tuyển chọn đưa vào bộ Cổ học tinh hoa (Hà Nội 1926, hai quyển):
Thời Xuân thu bên Trung Quốc, Yến Anh (578-500 trước Công nguyên) làm tướng quốc nước Tề cho cả Tề Trang Công và Tề Cảnh Công. Vóc dáng nhỏ thấp, ông nổi tiếng tài giỏi, thông minh, khôn khéo trong ngoại giao... Yến Anh có một thuộc hạ chuyên đánh xe cho ông, tức là “sốp phơ” (chauffeur). Trái với chủ, anh ta cao lớn đẫy đà. Có lẽ tự mãn với bề ngoài của mình, và cũng hãnh diện vì được phục vụ cho quan lớn tài ba lỗi lạc, mỗi khi đánh xe đưa chủ nhân đi trên đường, anh chàng tay cầm dù, tay nắm dây cương ngựa, mặt vênh vênh váo váo, hiu hiu tự đắc.
 |
| Nữ ký giả Caroline Pigozzi |
Một hôm nhìn thấy bộ tịch đức lang quân của mình như thế, người vợ chán lắm, đòi bỏ chồng ra đi. Anh chàng bèn hỏi nguyên do, chị đáp: “Ngài Yến Anh thân gầy, thấp bé mà làm tướng quốc, cao nhất triều đình, chỉ đứng sau vua. Danh tiếng bay khắp thiên hạ, nhưng ngài vẫn nhún nhường như chẳng bằng ai. Còn ông thân hình cao lớn đẫy đà, mà chỉ đủ sức làm được một tay đánh xe tầm thường. Ông chẳng biết xét mình để tự thẹn, lại còn vênh váo trên đường. Thiên hạ thấy xe tướng quốc đi qua, tỏ ý cung kính là họ trọng vọng ngài Yến Anh chứ có phải vì ông đâu!”.
2. Trong Tân ước (Lc 19,29-37; Mt 21,1-9) đều chép rõ tích sau đây:
Hôm ấy Đức Giêsu đang trên đường vào thành Giêrusalem. Đến gần làng Bếtphaghê và làng Bêtania, bên triền núi Ôliu, Chúa bảo hai môn đệ: “Các anh hãy đi vào ngôi làng trước mặt kia. Khi vào sẽ thấy một con lừa con chưa ai cỡi bao giờ, đang cột sẵn đó. Các anh tháo dây ra và dắt nó đi. Nếu có ai hỏi tại sao thì cứ nói rằng Chúa có việc cần dùng”.
Hai môn đệ vâng lời ra đi và thấy có con lừa đúng như lời Chúa. Hai ông đang tháo dây thì người chủ tới hỏi: “Tại sao các anh tháo lừa người ta ra?”. Hai ông bèn trả lời y như Chúa dặn dò: “Chúa có việc cần dùng”.
Hai ông dắt lừa về cho Đức Giêsu, lấy áo choàng của mình phủ trên lưng lừa, và giúp Chúa ngồi lên. Sau đó, Chúa cỡi lừa đi tới đâu, dân chúng cũng lấy áo choàng trải xuống mặt đường. Khi Chúa đến gần chỗ dốc xuống núi Ôliu, tất cả môn đệ đều vui mừng và cất tiếng ca tụng Thiên Chúa, vì họ đã được thấy các phép lạ.
… và chuyện nay
Tuần báo PhápParis Matchdanh tiếng của Pháp ra đời đầu năm 1949. Kể từ năm 1996, tuần báo được xem như có thái độ chính trị độc lập. Năm 2014, báo này bán mỗi tuần gần sáu trăm ngàn bản. Vừa qua, số ra ngày Thứ Năm 15 tháng 10 đăng bài phỏng vấn độc quyền của nữ ký giả Caroline Pigozzi. Một tuần trước đó, vào ngày 9 tháng 10, nhà báo này gặp Đức Phanxicô tại Nhà trọ Thánh Marta (Vatican). Trong số các câu phỏng vấn Đức Phanxicô, bà đặt một câu hỏi nhắc đến thánh lễ ngoài trời tại công viên Rizal ở thủ đô Manila của đảo quốc Philippines vào Chúa nhật 18.1.2015.
 |
| Bìa báo Paris Match, số độc quyền phỏng vấn Đức Phanxicô |
Theo nhà báo Andrea Tornielli tường thuật trên Vatican Insider, ngày Thứ Ba 20.10.2015, (1) bà Pigozzi hỏi nhờ đâu Đức Giáo hoàng giữ được tính đơn giản (simplicity) của mình sau khi cử hành thánh lễ trước bảy triệu người trực tiếp tham dự hôm ấy, và hàng trăm triệu người đang dõi mắt lên màn ảnh truyền hình.
Đức Phanxicô đáp: “Khi một linh mục cử hành thánh lễ, dĩ nhiên linh mục ấy đang dâng lễ trước mặt các tín hữu, nhưng quan trọng hơn hết, linh mục ấy đang dâng lễ trước sự hiện diện của Chúa”.
Nhắc đến dụ ngôn người đầy tớ vô dụng (Luca 17,7-10), Đức Phanxicô nói tiếp: Khi đứng trước một đám đông càng lớn, bạn càng cần phải ý thức về sự nhỏ bé của mình, về sự thật rằng bạn là người đầy tớ vô dụng như Chúa Giêsu đã dạy. Mỗi ngày tôi đều xin ơn được làm một dấu chỉ để hướng dẫn mọi người tìm đến Chúa Giêsu, một bằng chứng cho vòng tay từ bi của Chúa. Đây là lý do vì sao đôi khi tôi nghe mọi người hô vang ‘Đức Giáo hoàng muôn năm!’ thì tôi mời mọi người hãy nói “Chúa Giêsu muôn năm!”.
Đức Phanxicô liên hệ tới trường hợp Đức Hồng y Albino Luciani (1912-1978), tức là Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô I. Mỗi khi được hoan nghênh, Đức Hồng y liền nhắc nhở mọi người: “Các bạn có nghĩ con lừa Chúa Giêsu cỡi vào thành Jerusalem giữa tất cả những tiếng Hosanna (hoan hô) đã nghĩ rằng đó là chính nó được hoan hô không?”.
Kết thúc câu trả lời ý nhị, nhấn mạnh ý nghĩa rất sâu sắc của dụ ngôn con lừa, Đức Phanxicô nói: Giáo hoàng, các giám mục, các linh mục trung thành với sứ vụ của mình, nếu nhận thức rằng họ là con lừa đó và giúp cho những người khác nhìn thấy ai mới thật sự là nhân vật chính, thì họ luôn luôn ý thức sự thật rằng hôm nay họ có thể được đón tiếp với những tiếng Hosanna (hoan hô) nhưng biết đâu ngày mai họ sẽ nghe dân chúng gào lên: “Hãy đóng đinh hắn!”. (2)
Văn hóa gặp gỡ
Câu trả lời của Đức Giáo hoàng khi nhắc tới con lừa khiến chúng ta nhớ đến chuyện chàng “sốp phơ” của Yến Anh. Lại nữa, Đức Phanxicô hay nói đến văn hóa gặp gỡ (culture of encounter). Trong văn hóa gặp gỡ có một quy tắc vàng ngọc mà Chúa đã dạy: “Phàm ai tôn mình lên sẽ bị hạ xuống; còn ai hạ mình xuống sẽ được tôn lên” (Lc 14,11). Đây là quy tắc con người phàm tục rất dễ bỏ quên bởi lẽ ai cũng thấy cái tôi của mình là trên hết; không ai nhớ mình phải đóng trọn vai của người đầy tớ vô dụng. Và phải chăng đó là lý do chúng ta tuy vẫn gặp nhau mà vẫn thiếu văn hóa?
Nhiêu Lộc, 21.10.2015
Huệ Khải
______________________________________
(1) http://vaticaninsider.lastampa.it/en/the-vatican/detail/articolo/francesco-francisco-francis-paris-match-43986.
(2) “When a priests celebrates mass, he celebrates in the presence of faithful of course, but above all, he celebrates in the presence of the Lord. The more you are exposed to great crowds, the more you need to be aware of your smallness, of the fact that you are a “useless servant”, as Jesus asks of us. Every day, I ask for the grace of being a guiding sign that points in the direction of Jesus, a testimony of his merciful embrace. This is why, sometimes, when I hear people calling out: “Long live the Pope!”, I invite them to say: “Long live Jesus!”. When the then Cardinal Albino Luciani received applause, he remind people: ‘Do you think the donkey Jesus rode on as he entered Jerusalem amid all the “Hosannas”, would have thought that the applause was for him?’ Well, the Pope, bishops and priests are faithful of their mission if they are aware that they are that donkey and help others to see who the real protagonist is, always conscious of the fact that while today they may be received with proclamations of “Hossana”, tomorrow they could hear people call out: “Crucify him!”
Bình luận