MÙNG HAI TẾT GIÁP THÌN
Thỉnh thoảng, có thể chúng ta nghe nói đó đây rằng, những người Công giáo không biết giữ đạo hiếu, vào đạo là phải từ bỏ cha mẹ. Người ta nhìn thấy một số nét trong sinh hoạt văn hóa khác với họ, chẳng hạn, không có mâm cơm để cúng giỗ, thì cho rằng như vậy là không hiếu thảo. Đó là một sự hiểu lầm. Hiếu thảo không hệ tại mâm cơm cúng giỗ, mà hệ tại ở cả một lối sống, một thái độ đối với tổ tiên. Giáo hội Công giáo dành riêng ngày mùng Hai Tết để kính nhớ tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
Khi nói tới tổ tiên thì ngầm hiểu là đối với cả người chết và người sống. Ngày nay, nhiều nơi có thói quen dâng lễ ở ngoài Đất Thánh cầu cho các linh hồn đã qua đời. Tuy nhiên, mùng Hai Tết không phải là ngày cầu hồn, mà là ngày chúng ta nhớ tới người chết, và nhất là đối với người sống nữa. Các bài đọc Lời Chúa trong phụng vụ mùng Hai Tết đều nhắc tín hữu cần có bổn phận hiếu thảo với cha mẹ, ông bà ngay khi họ còn sống. Thánh Phaolô nhắc rằng, những ai là phận làm con thì phải hiếu thảo, vâng phục cha mẹ của mình, đền đáp công ơn của các ngài. Tại sao vậy? Bởi vì chính các ngài đã để lại cho con cái gia tài không phải chỉ là vật chất, nhưng đó còn là đức tin cùng các nhân đức. Sách Huấn Ca dạy, hãy ngợi ca công đức tiền nhân, vì lẽ nhờ phúc ân của các vị mà con cháu được hưởng, nói như văn hóa Việt Nam: “Cha mẹ hiền lành để đức cho con”. Có thể suy rộng ra, con cái ảnh hưởng rất nhiều từ cha mẹ. Cha mẹ có lối sống đạo đức, siêng năng việc đạo… thì các con cũng bắt chước siêng năng. Cha mẹ có sự ngăn nắp, trật tự… thì con cái học theo điều tốt ấy. Ngược lại, nếu cha mẹ sống buông thả hay đam mê tiền bạc, tính toán vụ lợi… thì ít nhiều con cái cũng học tập rất nhanh những điều này.
Trong mỗi gia đình, cần có sự đồng hành của người lớn tuổi, thế hệ đi trước với lớp trẻ. Ông bà, cha mẹ dựng xây môi trường sống thánh thiện, để con cháu hít thở bầu khí đạo đức. Những phẩm chất và thói quen đáng quý phải được giáo dục ngay từ nhỏ là tinh thần cầu nguyện; mở rộng yêu thương anh em, xóm làng; sống vị tha, hy sinh, phục vụ, trách nhiệm... Nhiều cha mẹ hay than phiền “dạy con không được”, “nói con không nghe”, nhưng quên mất chính các con nhìn vào đời sống của cha mẹ mà chúng có thể theo gương tốt hoặc gương xấu.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Lời Chúa nhắc nhở tín hữu hãy hiếu thảo với cha mẹ. Dù vậy trong thực tế, đời sống dễ thấy có những sự đùn đẩy, thiếu tự nguyện, né tránh trách nhiệm... Nhiều cái cớ được đặt ra rồi tự cho là hợp lý để không phụng dưỡng cha mẹ: nhà còn nghèo, kinh tế khó khăn, đưa con đi học không thể chăm cha mẹ già... Những lối sống này thật không nên. Chúng ta đang sống trong một xã hội mà sự thực dụng tràn lan. Vì thế, những gì không còn mang lại lợi lộc vật chất sẽ không được có lợi nữa. Do đó, sự hiện diện của họ là phiền phức. Đức Thánh Cha Phanxicô đã thiết lập Ngày Thế giới Ông bà và Người cao tuổi, tổ chức vào Chúa nhật thứ tư của tháng 7, gần với lễ kính nhớ hai thánh Gioakim và Anna, thân sinh của Mẹ Maria. Ngài mời gọi các Kitô hữu hãy biết ơn, chăm sóc người già, vì họ dễ tổn thương nhất. Hãy biết ơn và phụng dưỡng các ngài.
Đời sống gia đình hôm nay gặp phải muôn vàn khó khăn, thử thách, chúng ta hãy cầu nguyện để Chúa ban sức mạnh và sự khôn ngoan, giúp vượt qua sóng gió.
Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Năng
TGP TPHCM
Bình luận