Cùng với một người Ðức tên Georgius Agricola, ông Anselmus de Boodt (1550-1632) là người chịu trách nhiệm cho việc thiết lập ngành nghiên cứu khoáng vật học hiện đại.
Ông Anselmus de Boodt, hay còn gọi là Anselmus Boëtius de Boodt, sinh ra ở Bruges (Bỉ), là nhà nhân văn học, khoáng vật học, bác sĩ và tự nhiên học. Ông cũng là một tín hữu rất nhiệt thành, học giáo luật ở Đại học Orléans (Pháp) và được bổ nhiệm làm kinh sĩ của nhà thờ St. Donat ở Bruges từ năm 1584 đến 1595.
![]() |
Xuất thân và học tập
Ông De Boodt xuất thân từ một gia đình quý tộc ở Bruges. Tổ tiên ông đến Bruges từ thế kỷ 13. Cha ông Anselmus de Boodt (1519-1587) là nhà môi giới nổi tiếng cũng như cung cấp các dịch vụ bảo hiểm nước ngoài. Ông học mỹ thuật ở Đại học Louvain (Bỉ), trước khi chuyển sang học giáo luật và luật dân sự ở Đại học Orléans từ cuối năm 1572. Sau khi hoàn tất việc học tại đây, ông tiếp tục đến Padua (Ý) học tập. Năm 1579, ông được bổ nhiệm vào hội đồng thành phố Bruges và tham gia khâu quản lý tài chính. Tuy nhiên, ông phải rời Bruges sau khi những người Tin Lành nắm quyền.
Sau khi đến Bohemia, năm 1583, ông De Boodt trở thành bác sĩ riêng cho ông Wilhelm Rosenberg, nhà ngoại giao và lãnh đạo quân đội Bohemia sống ở lâu đài Český Krumlovthuộc miền nam Bohemia (hiện CH Czech). Trong quá trình ở đây, nhiều khả năng ông đã học y tại Heidelberg. Năm 1584, ông trở thành kinh sĩ của nhà thờ St. Donat thuộc Bruges. Đến năm 1586, ông quay lại Padua để tiếp tục theo đuổi ngành y và lấy bằng tiến sĩ y khoa vào năm sau. Năm 1587, ông De Boodt trở thành người quản lý vườn ngự quyển của Hoàng đế Rudolph II ở Prague, đồng thời kiêm nhiệm vị trí ngự y.
![]() |
Bruges |
Kế đến, ông De Boodt được giao trách nhiệm chuẩn bị tài liệu Theatrum Instrumentarum Mechanicorum (tạm dịch: Tổng quát về các dụng cụ cơ khí) cho Hoàng đế Rudolph II. Đây là tài liệu mô tả nhiều dạng thiết bị khoa học khác nhau. Khi thợ khắc chữ của cung đình Martino Rota qua đời năm 1583, De Boodt lấy được giấy phép hành nghề khắc chữ năm 1588 và hoàn tất phần 3 kiệt tác của ông Rota Sự Phán xét Cuối cùng (hiện lưu giữ tại Bảo tàng Albertina ở Vienna, Áo).
Thời điểm sử gia Jacobus Typotius qua đời sau khi hoàn tất phần hai của bộ sưu tập các hình vẽ trên huy hiệu Symbola Divina et Humana (Biểu tượng Chúa và Người), ông De Boodt lại tiếp quản phần việc còn dang dở và hoàn thành phần ba, cũng là phần cuối và nhiều nội dung nhất.
Nhà tự nhiên học mở đường cho ngành mới
Ông De Boodt cũng thực hiện nhiều bản vẽ màu nước về động thực vật bản địa và ngoại lai. Ông hoàn tất bộ sưu tập 12 quyển với 728 hình minh họa về các loài bốn chân, bò sát, chim, cá, côn trùng và thực vật. Bộ sưu tập của ông được xem là tài liệu dành cho các viện bảo tàng. Ông đã xây dựng một phương pháp phân loại và thiết lập tiêu chuẩn, và các bản vẽ của ông được hoàn thành trước Hàn lâm viện Lynxes, một trong những viện nghiên cứu khoa học cổ nhất và danh giá nhất tại châu Âu.
Bên cạnh đó, De Boodt có mối quan tâm đặc biệt đối với khoáng chất. Ông thực hiện dự án nghiên cứu và phân loại tất cả loại đá và khoáng chất từng được biết đến vào thời đó. Nỗ lực này đã cho ra đời một trong những luận thuyết đầu tiên về khoáng vật học vào cuối thời Phục Hưng, được xuất bản với tựa đề Gemmarum et Lapidum Historia (Lịch sử về Đá quý và Đá).
![]() |
Tác phẩm Ngày phán xét cuối cùng |
Ấn bản đầu tiên được trình bày bằng tiếng Latinh vào năm 1609 tại Hanoviae (Hanau, giờ thuộc Đức). Hai phiên bản tiếng Latinh khác lần lượt được xuất bản ở Leiden (Hà Lan) vào năm 1636 và 1647. Quyển sách được tái bản nhiều lần và được dịch sang tiếng Pháp. Suốt nhiều thế kỷ, Gemmarum et Lapidum Historia là nguồn cung cấp thông tin chủ chốt liên quan đến việc khai thác và tách kim cương, các biện pháp phát hiện đá quý dỏm, những địa điểm thám hiểm dành cho giới địa chất học, độ cứng của đá và những lợi ích sức khỏe đến từ một số dạng khoáng chất cụ thể. Đồng thời, quyển sách chứa nhiều thông tin quan trọng về giả thuyết của màu sắc.
Năm 1614, ông De Boodt quay về Bruges sau khi Hoàng đế Rudolf II qua đời. Trên mảnh đất quê hương, ông ra mắt những tập thánh ca, như De Baene des Deugds (Con đường của đạo đức) và De Baene des Hemels ende der Deughden (Con đường đến thiên đàng và sống đạo đức). Ông cũng là tác giả quyển sách đầu tiên ở Bruges về thảo dược. Kinh sĩ De Boodt qua đời ngày 21.6.1632.
HỒNG HOANG
Bình luận