Câu chuyện “hiệp hành” bắt đầu với việc dịch cụm từ “Synodal Church”. Có người dịch là “Giáo hội đồng nghị”. Có người dịch là “Ðồng hành”. Có người dịch là “Một tiến trình”. Cuối cùng cụm từ được Hội đồng Giám mục Việt Nam chọn là “Hiệp Hành” để diễn tả 3 mục đích mà Thượng Hội Ðồng nhắm tới là: Gặp Gỡ - Lắng Nghe - và Phân Ðịnh.
HIỆP HÀNH vốn dĩ được nhiều người hiểu theo nghĩa là hành động nghĩa hiệp. Nhưng chữ “Hiệp” vẫn còn có nghĩa là “hợp”, và “Hành” không chỉ là “hành động” mà còn có nghĩa là “hành trình”. Hiểu theo nghĩa này thì “Hiệp Hành” là một hành trình gặp gỡ nhau, lắng nghe nhau và phân định để hợp nhất với nhau trong hành trình đức tin.
![]() |
Ngày 10.10.2021, tại bàn thờ Tuyên xưng Ðức Tin của đền thờ Thánh Phêrô, Ðức Thánh Cha Phanxicô đã cử hành thánh lễ khai mạc Thượng Hội đồng Giám mục lần thứ XVI và ngài đã nói như sau: “Một người kia, một người giàu có, đến gặp Ðức Giêsu khi Ngài “đang trên đường” (x. Mc 10,17). Rất nhiều lần các Tin Mừng thuật lại cho chúng ra việc Ðức Giêsu “trên đường” trong khi Ngài đồng hành với chúng ta và để tâm đến những ưu tư khiến Ngài xao động con tim. Như thế, Ngài mạc khải cho chúng ta một Thiên Chúa không ẩn náu ở nơi kín đáo và thanh tịnh, tách biệt với thực tế, nhưng đồng hành và đến với chúng ta trên hành trình cuộc đời đầy thăng trầm. Hôm nay, khai mạc Thượng Hội Ðồng, tất cả chúng ta - Giáo hoàng, Giám mục, linh mục, tu sĩ nam nữ, và anh chị em giáo dân, tất cả những người đã được rửa tội - chúng ta tự hỏi rằng: chúng ta, trong tư cách là cộng đoàn tín hữu, có mặc lấy cách thức của Chúa là đồng hành trong lịch sử và sẻ chia với toàn thể nhân loại? Chúng ta có sẵn sàng cho những bất trắc trên hành trình hay lo sợ về những rủi ro và thu mình lại ngang qua những cáo lỗi rằng “điều đó không cần thiết” hay “sự việc đó luôn như thế mà”? Thượng Hội đồng có nghĩa là đi với nhau trên cùng một con đường. Chúng ta hãy nhìn ngắm Ðức Giêsu, Ngài gặp gỡ người thanh niên trên đường, lắng nghe ưu tư của anh ta và giúp anh ta phân định xem phải làm gì để được sự sống đời đời”.
Ðức Giêsu là Thiên Chúa đã nhập thể và nhập thế để gặp gỡ với mọi phận người, để lắng nghe những ưu tư, khắc khoải của khối đông nhân loại đang lầm than. Và chính Ngài luôn đi bước trước để đồng hành cùng họ và dẫn đưa họ đi vào con đường hẹp, nhưng là con đường dẫn tới sự sống đời đời.
Giáo hội Công giáo lữ hành ví tựa như một Con Thuyền đang ra khơi trong biển đời nhiều sóng gió nổi trôi. Giáo hội chỉ đứng vững khi để Chúa làm chủ và dẫn dắt theo giáo huấn của Chúa. Song song đó, thì trên hành trình này cần phải có sự hiệp hành với nhau. Hiệp hành trước khi khởi hành là họ cùng nhau hiệp ý (hội ý), lắng nghe (ý kiến), phân định (giải pháp). Hiệp hành trong hành trình sẽ không để ai cô đơn hay cô độc giữa anh em mình. Hiệp hành trong sứ vụ loan báo Tin Mừng cũng mời gọi mọi thành phần dân Chúa tích cực ra đi gặp gỡ lương dân, đối thoại trong tôn trọng hầu làm cho muôn dân nhận biết Chúa.
Ước mong mọi thành phần trong Giáo hội luôn biết cúi xuống cùng bàn hỏi, cùng nhau suy tư để tìm ra hướng đi hữu hiệu cho Tin Mừng thẩm thấu vào thế gian. Và tinh thần “đến với muôn dân” cũng mời gọi mỗi người Kitô hữu đều phải đóng góp phần công sức của mình để Tin Mừng được lan tỏa khắp nơi, như bài hát “Bài Ca Hiệp Hành” của linh mục Nguyễn Duy đã nói đến:
“Trong yêu thương bác ái hết mọi người chúng con,
Luôn luôn hiệp thông tham gia sứ vụ Hội Thánh nơi nơi.
Ghi Lời Chúa dạy lắng nghe Thánh Thần, cùng một lòng mà đi với nhau làm thế giới tươi màu”.
Lm Giuse Tạ Duy Tuyền
Bình luận