Vai trò nòng cốt của giáo dân

Nhân Hội nghị Giám mục về Tông đồ Giáo dân Lần thứ 10 (The 10th Bishops’ Institute on Laity Apostolate) (BILA X) vừa diễn ra tại Thái Lan từ ngày 02 – 06.3.2015, báo Công giáo và Dân tộc (CGvDT) đã có cuộc trao đổi với linh mục Giuse Tạ Huy Hoàng (Lm THH), Tổng Thư ký Ủy ban Giáo dân trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam về mục tiêu chính của Hội nghị và một số vấn đề liên quan đến mục vụ giáo dân.

Linh mục Giuse Tạ Huy Hoàng

CGvDT: Thưa cha, Hội nghị Giám mục về Tông đồ Giáo dân Lần thứ 10 với chủ đề “Vai trò và sứ mệnh của giáo dân thế kỷ 21” vừa qua, cha có theo dõi và nhận được báo cáo từ Hội nghị?

Lm THH: Đúng là tại Trung tâm Mục vụ Camilô ở Latkrabang (Bangkok, Thái Lan) vừa qua, từ ngày 02 – 06.3.2015, đã có cuộc gặp gỡ giữa 43 thành viên tham dự Hội nghị Giám mục về Tông đồ Giáo dân Lần thứ 10 (The 10th Bishops’ Institute on Laity Apostolate) (BILA X) bàn về “Vai trò và sứ mệnh của giáo dân trong thế kỷ thứ 21”. Ủy ban Giáo dân (HĐGMVN) có gởi ba thành viên giáo dân đi tham dự và tôi đã nhận được đầy đủ các báo cáo.

CGvDT: Cha có thể giới thiệu về thành viên đoàn Việt Nam và công việc của họ tại hội nghị?

Lm THH: Phái đoàn đại biểu lần này của Ủy ban Giáo dân trực thuộc HĐGMVN, gồm ba thành viên tương đối trẻ đến từ TGP TPHCM và có tiềm năng phục vụ rất tốt: (1) ông Giuse Cao Văn Quang (1973), MA, giáo xứ Tân Thành, hạt Tân Sơn Nhì; (2) bà Maria Ngô Thị Ngọc Huyên (1983), Ph.D. (Cand.), giáo xứ Thánh Tống Viết Bường, hạt Phú Thọ; và (3) bà Têrêxa Đinh Thị Thu Hà (1974), BA, giáo xứ Tân Thành, hạt Tân Sơn Nhì. Cả ba đều rất tích cực tham gia vào các sinh hoạt của Hội nghị trong đó có bà Maria Ngô Thị Ngọc Huyên được chọn làm thành viên trong nhóm linh hoạt viên - hướng dẫn. Nhóm này gồm bốn người (2 steerings và 2 writers), có nhiệm vụ đưa ra nhận xét chung, đóng góp ý kiến xây dựng ngay cuối ngày làm việc.

CGvDT: Thưa cha, mục tiêu cụ thể của Hội nghị là gì?

Lm THH: Khai mạc Hội nghị Giám mục về Tông đồ Giáo dân Lần thứ 10, Đức cha Patrick D’Rozario, Tổng Giám mục Dhaka (Bangladesh), Chủ tịch Văn phòng Giáo dân và Gia đình của Liên hiệp các Hội đồng Giám mục Á châu (Federation of Asian Bishops’ Conferences - Office of Laity and Family) (FABC OLF) trong bài phát biểu chào mừng, đã nhắc lại những mục tiêu và tầm nhìn của Giáo hội Chúa tại Á châu. Theo đó, nội dung các bài trình bày và thảo luận của cả ba ngày Hội nghị bao gồm những mục tiêu sau: (1) Giáo dân và Công đồng Vaticanô II: lượng giá vai trò và sứ mệnh của giáo dân (Chúng ta đã làm như thế nào; hiện chúng ta đang ở đâu và chúng ta cần phải làm gì?); (2) Giáo dân và thế giới: tìm hiểu tác động của sứ mệnh giáo dân trong đời sống xã hội; (3) Giáo dân trong Giáo hội: tìm hiểu tác động của những cộng đoàn Kitô hữu nhỏ (SCCs: small Christian communities): gia đình, mục vụ cho nữ giới và giới trẻ để giúp họ tham gia vào sứ mệnh của Giáo hội; (4) Giáo dân trong sứ mệnh: đề xuất các khuyến nghị cho sứ mệnh loan báo Tin mừng của giáo dân.

CGvDT: Với các báo cáo từ Hội nghị và của các thành viên Việt Nam tham dự trực tiếp, cha đánh giá như thế nào về vai trò và sứ mệnh của giáo dân nói chung, giáo dân Việt Nam nói riêng trong bối cảnh hiện nay?

Lm THH: Căn cứ vào mục đích và những mong đợi của Hội nghị: (1) Những chia sẻ do chính các giám mục và nhóm của các ngài nêu ra về chính sách và cơ cấu để hỗ trợ giáo dân phát huy vai trò, sứ mệnh của giáo dân đồng thời giúp hình thành cộng đoàn các tín hữu giáo dân thật năng động; (2) Thấu hiểu hơn về giáo dân là những thành tố quan trọng trong công cuộc Tân Phúc âm hóa và hướng đến những hỗ trợ cụ thể giúp bảo đảm việc thực thi vai trò tích cực dấn thân của giáo dân; (3) Các nhóm theo khu vực cần có kế hoạch cho một cuộc hội thảo cấp khu vực vào cuối năm 2015 hoặc đầu năm 2016 (xem lại tiến trình thực hiện); (4) Tầm nhìn của giáo dân trong việc phụng sự Chúa, phục vụ Giáo hội và xã hội..., chúng tôi cho rằng Hội nghị vẫn luôn kỳ vọng rất nhiều về sự thích ứng tốt hơn của giáo dân trong vai trò và sứ mệnh rất vinh dự của chính giáo dân: “Chuyên biệt trong lãnh vực trần thế”. Trong bối cảnh hiện nay, tại Việt Nam, ta có thể đặc biệt nghĩ đến dụ ngôn về những người thợ được mời gọi vào làm việc trong vườn nho¹. Chính Tông huấn Kitô hữu giáo dân (Christifideles laici)² đề cập rất hay về vai trò thiết yếu của người tín hữu giáo dân trong Giáo hội hiện nay với định hướng “Nước Trời giống như chuyện gia chủ kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc trong vườn nho của mình...³”.

CGvDT: Thưa cha, từ Hội nghị Giám mục về Tông đồ Giáo dân Lần thứ 10 này, chúng ta có thể mong đợi gì trong công việc mục vụ của giáo dân?

Lm THH: Hiện chúng tôi vẫn đang đợi bản đúc kết chính thức (biên bản cuối) như một tuyên bố chung từ Hội nghị BILA X. Chúng ta có thể tin chắc rằng Hội nghị đã đề cập đến mục tiêu giáo dân và sứ vụ, vấn đề quan trọng mà trong Thư Chung của Hội đồng Giám mục Việt Nam gửi cộng đoàn Dân Chúa vào năm 2013 cũng đã nói tới trong kế hoạch mục vụ ba năm (2014–2016) là Phúc-Âm-hóa đời sống gia đình; Phúc-Âm-hóa đời sống giáo xứ và các cộng đoàn; và Phúc-Âm-hóa đời sống xã hội. Có thể nói, tất cả đều cho thấy vai trò nòng cốt của giáo dân.

CGvDT: Vậy đâu là những đề nghị của Ủy ban Giáo dân đối với sứ mệnh Phúc âm hóa giáo dân tại Hội nghị cũng như tại Việt Nam?

Lm THH: Để thực hiện mục tiêu kép ba trong đối thoại (triple dialogue), đối với sứ mệnh Phúc âm hóa của giáo dân: với người nghèo, với các tôn giáo và với các nền văn hóa (with the poor, religions and cultures), Ủy ban Giáo dân mạo muội đề nghị một giải pháp kép đôi cho các tín hữu giáo dân: (1) thêm phần ý thức công cuộc loan báo Tin mừng là sứ mệnh thiết yếu thuộc bản chất của Giáo hội và là bổn phận dành cho mọi tín hữu như nhau (giáo sĩ cũng như giáo dân); (2) thêm cơ hội “được huấn luyện” (passive) và tham gia vào việc “huấn luyện” (active) để tăng cường năng lực dấn thân và thực sự hăng say thi hành sứ mệnh Phúc âm hóa cách chuyên biệt trong lãnh vực trần thế.

Theo đó, đặc biệt trong năm “Tân Phúc âm hóa đời sống các giáo xứ và các cộng đoàn sống đời thánh hiến” này, để giáo dân có thể trưởng thành hơn và chủ động dấn thân hơn trong nhiều lãnh vực, giáo dân cần tham gia nhiều hơn vào các khóa học cần thiết cho mục vụ giáo dân, cho công cuộc loan báo Tin mừng (cũng rất nên có nhiều giáo dân tham gia vào việc giảng dạy những khóa học này). Giáo dân rất cần được tạo bầu khí đối thoại nhiều hơn: giáo sĩ được kỳ vọng luôn chu toàn thật tốt các trách nhiệm mục vụ của mình (theo giáo luật), đồng thời vẫn luôn tin tưởng mời gọi sự tham gia tối đa và tích cực hơn của giáo dân trong các công việc mục vụ, cách riêng trong các lãnh vực chuyên môn của giáo dân, để mọi thành phần dân Chúa mãi luôn nỗ lực đưa Tin mừng đến với người nghèo, với các tôn giáo và với các nền văn hóa.

CGvDT: Xin cảm ơn cha.

Trung nhân thực hiện