Xuân hy vọng và cậy trông nơi Chúa

Những ngày đầu Xuân, báo Công giáo và Dân tộc có dịp thưa chuyện với Ðức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm - Giám mục giáo phận Mỹ Tho, Tổng Thư ký Hội đồng Giám mục Việt Nam - để được nghe những chia sẻ của ngài khi nhìn lại một năm đã qua, cũng như những thao thức cho hành trình năm mới của đời sống Giáo hội...

CGvDT: Kính thưa Ðức cha, Giáo hội lẫn xã hội vừa đi qua một năm đặc biệt do cơn dịch Covid-19 tác động. Có những xáo trộn, trầm lắng; đồng thời cũng có những cơ hội được đặt để trong đời sống đạo của Kitô hữu Việt Nam. Nhiều nỗi mất mát và nhiều bài học được rút ra cho mỗi người. Xin Ðức cha có thể nói đến những cảm xúc cá nhân?

- Ðức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm: Thực tế rõ nét nhất là đại dịch Covid-19 làm đảo lộn mọi sinh hoạt, từ cá nhân đến gia đình, xã hội, và cả tôn giáo. Trong tình hình đó, chúng ta cảm nhận tính bấp bênh của cuộc sống, không chỉ là sự mong manh của phận người nay còn mai mất, mà còn là sự bấp bênh của cuộc sống. Những gì chúng ta tưởng là bền vững thì đại dịch vạch trần những khiếm khuyết. Vì thế, khi đại dịch này qua đi, thiết nghĩ chúng ta cũng phải suy nghĩ và sắp xếp lại nhiều điều, trong đời sống cá nhân cũng như xã hội. Dĩ nhiên nhận định này không chỉ là riêng cho Việt Nam nhưng cho cả thế giới.

Trong khó khăn cũng là lúc tình người ánh lên sáng rực. Các thành phần Dân Chúa đã cùng với xã hội chống dịch; từng cá nhân, đoàn thể đã liên kết lại, chia sẻ và nâng đỡ nhau. Những nghĩa cử này thật cao đẹp. Ðây có thể xem là một phương diện về tính hiệp hành mà Giáo hội mong mỏi nơi các Kitô hữu?

- Trong đại dịch Covid-19, Ðức Giáo Hoàng Phanxicô thường lặp đi lặp lại câu này: “Chúng ta ở trên cùng một con thuyền”. Vì cùng ở trên một con thuyền nên phải cùng chèo chống để vượt qua sóng gió; nếu không, tất cả đều chết chứ không có chuyện anh chết, tôi sống! Ðó là điều được gọi là tình liên đới, sự đoàn kết, cũng là một khía cạnh của tính hiệp hành như anh nói, vì “hiệp hành” là “cùng đi với nhau”. Vấn đề là khi đã vượt qua đại dịch, chúng ta có tiếp tục sống tình liên đới ấy không trong nỗ lực xây dựng một xã hội huynh đệ, văn minh?

Sống tình liên đới trong khi đại dịch bùng phát

Như vậy, bản tính Hiệp hành phải chăng đã tồn tại từ lâu trong đời sống Hội Thánh? Và ngày nay, Giáo hội mong muốn các tín hữu sống tinh thần này ra sao, thưa Ðức cha?

- Chủ đề của Thượng Hội Ðồng Giám Mục 2023 là “Hướng tới một Hội Thánh hiệp hành: tham gia, hiệp thông, sứ vụ”. Hiệp thông, tham gia và sứ vụ là ba khía cạnh thể hiện hình ảnh một Hội Thánh hiệp hành. Ðể được như vậy, Ðức Giáo Hoàng Phanxicô nhấn mạnh một điều là sự khiêm tốn. Ngài nói: “Trong Hội nghị khai mạc Thượng Hội Ðồng, tôi đã dùng ba từ khóa: tham gia, hiệp thông, sứ vụ. Những từ ấy phát xuất từ một con tim khiêm tốn: không có sự khiêm tốn thì không thể có tham gia, cũng chẳng có hiệp thông và sứ vụ” (Diễn văn cho Giáo triều Rôma ngày 23.12.2021). Phải khiêm tốn thì mới có thể thực sự lắng nghe nhau, cùng nhau phân định tiếng Chúa, cùng nhau xây dựng Hội Thánh và thi hành sứ vụ Chúa trao phó. Ðây cũng là lời nhắc nhở tất cả chúng ta khi tham gia tiến trình Thượng Hội Ðồng Giám Mục ở cấp giáo phận.

Trong năm mới này, tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp. Chắc chắn Giáo hội cũng sẽ tiếp tục đồng hành với xã hội. Người tín hữu giáo dân cần sống và thực hành đức tin ra sao, thưa Ðức cha?

- Nhìn một cách tích cực, đại dịch Covid-19 giúp chúng ta bớt đi những thứ rườm rà, nặng hình thức bên ngoài, để trở về với những điều cốt lõi trong đời sống đức tin: Lời Chúa, ân sủng bí tích, cầu nguyện, sống yêu thương và phục vụ. Vì dịch bệnh vẫn diễn biến khó lường nên các sinh hoạt tôn giáo tập trung bị hạn chế. Tôi mong anh chị em giáo dân nói chung, cách riêng các bậc phụ huynh trong gia đình, đóng vai trò chủ động và tích cực hơn trong việc nuôi dưỡng đời sống đức tin, chẳng hạn dạy Giáo lý cho con cái, tập cho các em thói quen đọc Kinh Thánh, tổ chức cầu nguyện trong gia đình, tập cho các con biết quan tâm đến người khác và làm việc bác ái. Ðược như thế thì thật là đáng quý.

“Nhìn một cách tích cực, dịch Covid-19 giúp chúng ta bớt đi những thứ rườm rà, nặng hình thức bên ngoài”, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm nhận định

Trước thềm Xuân Nhâm Dần, chúng con và các bạn đọc rất mong nhận được lời chúc Xuân của Ðức cha Tổng Thư ký HÐGMVN. Xin Ðức cha ngỏ lời với các thành phần Dân Chúa, cách riêng với độc giả báo Công giáo và Dân tộc?

- Mùa Xuân mở ra một tương lai mới cho mọi người nên mùa Xuân là mùa hy vọng. Với người Kitô hữu, niềm hy vọng tối hậu của chúng ta được đặt nơi Chúa, vì thế hy vọng cũng là cậy trông. Tôi cầu chúc và cầu xin Chúa cho mọi tín hữu Công giáo được một năm bình an, thánh đức, cùng nhau xây dựng Hội Thánh hiệp hành và cùng với mọi người thiện chí, xây dựng xã hội công bằng, huynh đệ, văn minh.

Chúng con xin hết lòng cảm ơn Ðức cha!

NGUYỄN HÙNG LUÂN thực hiện