Ngôi vị

Persona, Person, Personne.

Ngôi: vị; vị: chỗ. Ngôi vị: chỗ đứng riêng của mình.

Ngôi vị có gốc tiếng Hy Lạp là prosôpon hoặc hypostasis. Prosôpon nghĩa là khuôn mặt (tiếng Latinh là Persona), hay nguồn các mối tương quan. Hypostasis nghĩa là cái đứng ở dưới, cái có thể tự hiện hữu nơi mình.

Các Giáo phụ và các Công đồng Nicêa (325), Constantinopoli (381), Êphêsô (431) đã tu chỉnh khái niệm này theo nghĩa một hữu thể thông hiệp, nhằm giúp suy tư và bàn luận về mầu nhiệm một Thiên Chúa mà Ba Ngôi và mầu nhiệm Chúa Kitô Giêsu một Ngôi Vị mà có hai bản tính.

Như vậy trong ngôn ngữ Kitô giáo, Ngôi Vị chỉ Cha, Con và Thánh Thần trong sự phân biệt giữa Ba Ngôi nhưng hiệp nhất, là một Thiên Chúa duy nhất. “Sự phân biệt thực sự giữa các Ngôi Vị với nhau không phân chia thần tính duy nhất, nên sự phân biệt đó chỉ cốt tại các mối tương quan quy chiếu các Ngôi Vị với nhau” (GLHTCG 255).

Sau này, triết học định nghĩa Ngôi Vị là bản thể cá biệt có lý tính. Ngôi Vị là một hữu thể tự lập, có lý trí, ý chí và tự do, hiện hữu nơi chính mình, không phân chia trong chính mình, phân biệt khỏi mọi sự vật khác. Tuy nhiên, Ngôi Vị chỉ tồn tại và luôn tồn tại trong mối tương quan thiết yếu với những gì khác với mình.

Tiểu ban Từ vựng - UBGLĐT/HĐGMVN