Vì sao giám mục giáo phận và bề trên hội dòng phải đi kinh lý?
Thanh Bình, TPHCM
Trả lời của linh mục Giuse Tạ Duy Tuyền:
Trong Giáo hội Công giáo, việc kinh lý không phải là một cuộc “thanh tra” theo nghĩa đời, nhưng là một hoạt động mục vụ đầy huynh đệ của vị chủ chăn hoặc bề trên, nhằm hiện diện, đồng hành và nâng đỡ cộng đoàn được trao phó. Từ thời các tông đồ, việc này đã trở thành truyền thống: các vị lãnh đạo không chỉ giảng dạy và điều hành từ xa, mà còn đích thân đến thăm viếng để củng cố đức tin, sửa dạy và khích lệ. Bộ Giáo luật 1983 quy định rõ ràng về trách nhiệm này.
1. Căn cứ Giáo luật - Giám mục giáo phận kinh lý
Bộ Giáo luật 1983 - Điều 396 §1:
“Giám mục buộc phải kinh lý giáo phận của mình hằng năm, ít là một phần, sao cho trong vòng 5 năm ngài viếng thăm toàn thể giáo phận, bằng chính bản thân hoặc, nếu bị ngăn trở hợp pháp, thì nhờ giám mục phụ tá, giám mục phó hoặc linh mục khác”.
Điều 396 §2:
“Giám mục có thể thực hiện việc kinh lý của mình theo hình thức khác, nếu ngài xét thấy điều đó thuận lợi hơn vì hoàn cảnh đặc biệt”.
Điều 397 §1:
“Mọi giáo xứ, các giáo sĩ, các dòng tu, các cơ sở Công giáo trong giáo phận, kể cả những nơi do các tu hội hay dòng tu điều hành, đều thuộc đối tượng của việc kinh lý mục vụ”.
Giải thích:
Kinh lý mục vụ là việc giám mục trực tiếp đến thăm các giáo xứ, cộng đoàn, trường học, cơ sở tông đồ…
Mục đích: hiểu rõ đời sống đức tin, duy trì kỷ luật, khích lệ các hoạt động mục vụ, và giải quyết những khó khăn.
Đây vừa là bổn phận pháp lý, vừa là bổn phận mục tử, dấu chỉ của tình hiệp thông giữa giám mục và đoàn chiên.
2. Căn cứ Giáo luật - Bề trên hội dòng kinh lý
Bộ Giáo luật 1983 - Điều 628 §1:
“Các bề trên có nghĩa vụ thực hiện việc kinh lý, theo quy định của luật riêng, tại những cộng đoàn và những thành viên đã được trao phó cho quyền bính của mình”.
Điều 628 §2:
“Trong khi kinh lý, bề trên phải cổ võ và bảo vệ đời sống tu trì, thi hành quyền bính với tình bác ái, đồng thời thăm hỏi từng thành viên một cách thích hợp”.
Giải thích:
Bề trên (Tổng quyền, Giám tỉnh, Bề trên miền…) phải kinh lý theo lịch hoặc theo nhu cầu, thăm các cộng đoàn và từng tu sĩ.
Mục đích: bảo đảm đời sống thiêng liêng, trung thành với hiến pháp dòng, giải quyết khó khăn, và củng cố tình hiệp nhất.
Kinh lý trong hội dòng vừa là “kiểm tra” đời sống tu trì, vừa là “thăm viếng huynh đệ” để nâng đỡ và khích lệ.
3. Nguồn gốc truyền thống trong Giáo hội
Việc kinh lý bắt nguồn từ Chúa Giêsu: “Đức Giêsu đi khắp các thành thị, làng mạc, giảng dạy trong các hội đường, rao giảng Tin Mừng Nước Trời” (Mt 9,35). Các Tông đồ cũng thực hiện việc này: “Hãy trở lại thăm các anh em tại mọi thành thị nơi chúng ta đã rao giảng Lời Chúa, xem anh em ra sao” (Cv 15,36); thánh Phaolô sai Timôthê đi củng cố đức tin cho các tín hữu (1Tx 3,1-2). Các Công đồng sơ khai (thế kỷ IV trở đi) đã buộc các giám mục phải đích thân thăm giáo phận và các cộng đoàn. Công đồng Tridentinô (thế kỷ XVI) đặc biệt nhấn mạnh đây là bổn phận không thể bỏ qua để canh tân đời sống thiêng liêng và kỷ luật Giáo hội. Trong các dòng tu, từ khi hình thành các tu luật (thế kỷ VI-XII), bề trên đã thực hiện kinh lý như một phương thế bảo vệ tinh thần và nề nếp cộng đoàn.
4. Ý nghĩa thiêng liêng và mục vụ
Kinh lý cho thấy giám mục hay bề trên không quản trị từ xa, nhưng hiện diện giữa đoàn chiên, chia sẻ niềm vui và khó khăn. Đây còn là dịp trực tiếp giảng dạy, khích lệ và sửa dạy nếu cần, để cộng đoàn vững vàng trong đức tin và kỷ luật. Việc gặp gỡ sẽ tạo cơ hội để người lãnh đạo nghe ý kiến, tâm tư của giáo dân hay tu sĩ, từ đó đưa ra định hướng phù hợp. Kinh lý không chỉ “xem xét” mà còn mời gọi cộng đoàn đổi mới đời sống thiêng liêng và nhiệt huyết tông đồ.
Giám mục và bề trên hội dòng đi kinh lý không chỉ vì luật buộc, nhưng vì tình yêu mục tử và tinh thần trách nhiệm. Đây là truyền thống nối dài từ Chúa Kitô và các Tông đồ, trải qua bao thế kỷ vẫn giữ nguyên giá trị: củng cố đức tin, hiệp thông, và giúp cộng đoàn sống trọn vẹn ơn gọi Kitô hữu hay đời sống thánh hiến.
.png)
Bình luận