Cái rác, cái xà

Ở một đền thờ bên Hy Lạp có ghi dòng chữ: “Hãy biết mình”. Người ta lấy làm kỳ lạ sao lại viết “Hãy biết mình”. Biết mình thì khó mà biết người ta hay thấy người ta thì dễ. Bởi vì không ai gần gũi ta hơn chính ta, không ai biết ta hơn chính ta. Tuy nhiên, biết mình vẫn luôn là một bí ẩn, là một điều thiêng liêng, kỳ diệu. Chắc gì cả cuộc đời có thể biết ta rõ ràng, nhưng lại thấy kẻ khác, hiểu những điều nhỏ nhặt, những sự li ti trong đời của họ. Cái xà tức những lỗi lầm to lớn trong ta nhưng bản thân không thể thấy được, hiểu được cái tật xấu, sự lỗi phạm, có lẽ vì chúng ta sống gần chúng ta quá hoặc tự cho mình là hoàn hảo, là tuyệt vời, nên không nhận ra tội lỗi nặng nề.

Ðể làm người lãnh đạo, chỉ đạo người khác, không phải chỉ ăn nói qua loa, suy nghĩ hời hợt là có thể dẫn dắt người khác bởi vì “Mù mà lại dẫn mù được sao ? Lẽ nào cả hai lại không sa xuống hố ? (Lc 6,39). Người lãnh đạo phải là người có tài có đức. Lời nói phải đi đôi với hành động. Nếu chỉ đánh võ miệng mà việc làm không ra gì thì có thể làm cho bản thân người đó và nhiều người bị họa lây. Chính vì thế, người hướng đạo, người dẫn đường phải là người có tâm trong sáng, việc làm công tâm… Con người có nhiều tội, có nhiều sai lầm, nhưng cái tội dễ phạm nhất là tội nghĩ xấu, nghĩ sai, nghĩ bậy về người khác. Ðó là tội xét đoán.

Và để có đôi mắt trong sáng, chúng ta không được nhìn vào mắt người khác để bới lông tìm vết, để chỉ thấy cái rác của họ, nhưng hãy nhìn vào cõi lòng, vào tâm hồn, vào con tim của ta để nhận ra sự ích kỷ, tự mãn, kiêu căng của cái xà, đồng thời tránh sự phô trương giả hình, khoe khoang. Tục ngữ có câu: “Việc người thì sáng, việc mình thì quáng”. Việc của người ta, mình dễ xía vào, dễ nhận ra, còn việc của mình thì mình không thể nào nhận ra được, chứ đừng nói đến việc giải quyết…

Các nhà tu đức thường khuyên hồi tâm, hoán cải, đổi mới. Có hồi tâm suy nghĩ nhìn lên Chúa để thấy ta còn khiếm khuyết quá nhiều, nên cố gắng thay đổi để bắt chước Chúa là Ðấng hoàn thiện, chí thánh, chí tôn… Thánh Augustinô thường cầu nguyện: “Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết Chúa, xin cho con biết con”. Biết Chúa để học đòi bắt chước và trở nên hoàn thiện như Cha trên trời là Ðấng hoàn thiện. Biết mình để thấy mình yếu hèn, bất toàn, nên mình phải cố gắng từng giây, từng giờ để đổi mới… Biết mình là yếu hèn, tội lỗi để mình không khe khắt, lên án, gắt gỏng với anh em, với người khác, với tha nhân. Biết mình sống che đậy, giả hình để mình quảng đại với anh em. Biết mình thích khuếch đại, phô trương, tự mãn để mình đừng phê phán, đoán xét, gây tổn thương cho anh em. Chúng ta không coi cái xà trong mắt mình nhỏ hơn cái xà trong mắt anh em. Ðừng thổi phồng tội của người khác và thu hẹp tội của mình. Khiêm nhượng sửa mình trước khi góp ý, sửa lỗi anh em, sửa lỗi người khác.

Ðể lấy cái xà ra khỏi mắt, Chúa Giêsu khuyên mọi người hãy đến với Người, hãy học cùng Người vì Người khiêm nhượng và hiền hậu trong lòng. Chúa nói: “Cây tốt sinh trái tốt. Cây xấu sinh trái xấu “ (Lc 6,43). Chúa là Ðấng: “Chân, Thiện, Mỹ”. Ngài là nguồn mạch tình yêu, Ngài là Ðấng hiền lành, khiêm nhượng. Lắng nghe Lời của Ngài, thực thi Lời của Ngài, chúng ta sẽ trở nên dòng suối tình yêu, trở nên men, muối cho đời.

Xin cho chúng ta biết lắng nghe và thực thi Lời của Chúa trong đời sống. Xin cho chúng ta biết nhận ra những yếu đuối của mình để luôn biết cảm thông, quảng đại, tha thứ đối với những lỗi lầm của anh chị em.

LM GIUSE NGUYỄN HƯNG LỢI, DCCT