Sau khi có thông tin Tòa Thánh sẽ lập Văn phòng và đặt Ðại diện thường trú tại Việt Nam trong thời gian tới, Ðức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Năng - Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam - đã dành cho báo Công giáo và Dân tộc cuộc trò chuyện sau sự kiện được xem là cột mốc ngoại giao này.
![]() |
CGvDT: Kính thưa Đức Tổng, Việt Nam và Vatican vừa có thông báo Tòa Thánh sẽ đặt Văn phòng và có Đại diện thường trú tại Việt Nam. Xin Đức Tổng chia sẻ cảm nghĩ về sự kiện này?
- Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Năng: Cũng như nhiều người Công giáo Việt Nam, tôi vui mừng vì mối quan hệ Việt Nam và Tòa Thánh tiến lên cấp độ cao hơn, và cũng là một khởi đầu mới. Đây là thành quả của một quá trình đối thoại lâu dài: khởi đầu là cuộc viếng thăm của Đức Hồng y Roger Etchegaray vào năm 1989; sau đó là các cuộc viếng thăm của các vị lãnh đạo của hai bên; rồi năm 2009 thành lập Nhóm làm việc chung Việt Nam - Tòa Thánh, với kết quả là 2 năm sau, vào ngày 13.1.2011, Tòa Thánh đã bổ nhiệm Đại diện không thường trú tại Việt Nam, lúc bấy giờ là Đức Tổng Giám mục Leopoldo Girelli; và đến nay, hai bên thông báo Tòa Thánh sẽ bổ nhiệm một vị Đại diện thường trú.
Chúng ta thường mong muốn mối quan hệ Việt Nam và Tòa Thánh thay đổi ngay trong một sớm một chiều, nhưng lịch sử không phải là làm một phản ứng hóa học, cứ làm đúng công thức thì tức khắc sẽ có kết quả như mong muốn. Cuộc đối thoại đã đi qua một hành trình lâu dài và kiên trì, có lẽ là tương đối lâu so với tốc độ phát triển xã hội ngày nay, và thành quả hôm nay lại trở thành tiền đề cho một khởi đầu mới trong niềm vui và hy vọng.
Như Đức Tổng vừa đề cập, có được thành quả đáng kể này là cả một quá trình nỗ lực từ hai bên. Vậy đâu là những đóng góp của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam thời gian qua vào tiến trình ngoại giao Việt Nam - Vatican?
- Cá nhân tôi cũng như Hàng Giáo phẩm Việt Nam không tham gia trực tiếp vào các cuộc thảo luận giữa hai phái đoàn ngoại giao của Tòa Thánh và Nhà nước Việt Nam. Sự tham gia của Hội Thánh Việt Nam nằm ở một bình diện khác, sâu hơn nhưng mang tính quyết định hơn, đó là các thành phần Dân Chúa kiên trì và trung thành sống Phúc Âm trong mọi hoàn cảnh và từng lãnh vực của đời sống xã hội. Người ngoài Hội Thánh có thể không hiểu đạo lý đức tin, nhưng đã “thấy” thế nào là đức tin của Hội Thánh. Chính nhờ chứng tá đức tin cụ thể của mọi thành phần trong Hội Thánh mà cuộc đối thoại thắm đượm sự tin tưởng và lòng mến phục.
Khi có một vị Đại diệnTòaThánh thường trú tại Việt Nam sẽ có những thuận lợi gì trong sinh hoạt của người tín hữu Công giáo trên quê hương này?
- Với quy chế không thường trú, vị Đại diện Tòa Thánh không thể ở lâu tại Việt Nam, nên chỉ có thể hiện diện trong những dịp đặc biệt của các giáo phận hay dòng tu. Nay có quy chế thường trú, vị Đại diện có thể có mặt trong bất cứ biến cố nào của Dân Chúa, không nhằm thêm phần long trọng, nhưng để giúp Dân Chúa tại Việt Nam cảm nhận sự hiệp thông với Đức Thánh Cha cách cụ thể hơn, nhờ đó sống và làm chứng cho Tin Mừng giữa lòng dân tộc cách tích cực hơn.
![]() |
Với quy chế thường trú, vị Đại diện có thể có mặt trong bất cứ biến cố nào của Dân Chúa |
Văn phòng Đại diện Thường trú của Tòa Thánh sẽ giúp cho công việc của vị Đại diện Đức Thánh Cha tại Việt Nam được hiệu quả và thiết thực, nhất là những cuộc đối thoại ở vị thế ngoại giao cấp quốc gia và quốc tế sẽ giúp cho sinh hoạt của Hội Thánh Công giáo được phát triển, qua những chương trình phục vụ con người cách đa dạng và đa diện hơn.
![]() |
“... Ước mong mọi Kitô hữu tiếp tục con đường đối thoại, can đảm sống đúng đức tin của mình và kiên trì sống Lời Chúa, đặc biệt qua sự dấn thân phục vụ người nghèo và người đau khổ...” |
Thực tế cho thấy, đường lối của Giáo hội hoàn vũ, nhất là sau Công đồng Vatican II, luôn chủ trương đối thoại cởi mở để nước Chúa được phát triển “đến tận bờ cõi trái đất” và nhiều người được phục vụ, thăng tiến... Đây sẽ là đường lối mà HĐGMVN tiếp tục kêu mời, duy trì trong thời gian tới để đồng bào Công giáo sống tốt vai trò chứng tá Tin Mừng, đồng thời dựng xây Giáo hội và đất nước ngày càng phồn thịnh?
- Sống và làm chứng cho Tin Mừng cách trung thành và kiên nhẫn, ngay cả trong những lúc khó khăn, qua sự đối thoại, yêu thương và phục vụ khiêm tốn, đó là đường lối xuyên suốt của Hội Thánh từ 2000 năm qua; và sâu xa hơn, đó là đường lối của chính Tin Mừng. Đường lối này đôi lúc bị lãng quên, nên Công đồng Vatican II đã nhắc lại cho Dân Chúa khắp nơi. Hội đồng Giám mục Việt Nam cũng không chủ trương một con đường nào khác ngoài con đường của Tin Mừng. Đối thoại là chân thành bày tỏ quan điểm của mình và lắng nghe nhau với tinh thần rộng mở và với trái tim yêu thương, rồi cùng nhau thảo luận để tìm ra giải pháp phù hợp.
Đương nhiên Hội Thánh Việt Nam cũng mong ước Nhà nước đáp ứng các nguyện vọng của mình để luôn có các điều kiện tốt trong việc sống Tin Mừng, cũng như có được một môi trường thuận lợi cho các sinh hoạt tôn giáo cũng như cho các hoạt động phục vụ xã hội.
Trong vai trò người đứng đầu hàng giáo phẩm Việt Nam, Đức Tổng mong ước và mời gọi điều gì đối với cộng đồng Dân Chúa Việt Nam, sau sự kiện vui mừng này?
- Tôi mời gọi cộng đồng Dân Chúa tại Việt Nam vui mừng cảm tạ và luôn tin tưởng vào Thiên Chúa là Chủ của lịch sử. Qua những nẻo đường khúc khuỷu, nhiều lúc tối tăm, với sự cộng tác của con người, Chúa từng bước dẫn dắt Hội Thánh và thực hiện những điều tốt đẹp nhất để Dân Chúa làm chứng về tình thương cứu độ của Ngài cho những người chung quanh. Chúng ta không nao núng sợ hãi, không vội vã đốt giai đoạn, đừng vì nôn nóng mà làm biến chất Tin Mừng hoặc biến Tin Mừng thành một cơ chế xã hội cạnh tranh quyền lực. Tin Mừng tựa như nắm men gieo vào rá bột trần gian, cần thời gian để cả rá bột dậy men. Tin Mừng cũng giống như hạt cải nhỏ bé, cần thời gian để phát triển thành cây to cho chim trời đến nương náu. Ước mong mọi Kitô hữu tiếp tục con đường đối thoại, can đảm sống đúng đức tin của mình và kiên trì sống Lời Chúa, đặc biệt qua sự dấn thân phục vụ người nghèo và người đau khổ, để mỗi người Công giáo sẽ trở thành một nhà truyền giáo tích cực bằng chính đời sống thường ngày của mình.
Chúng con xin cảm ơn Đức Tổng!
NGUYỄN HÙNG LUÂN (thực hiện)
Bình luận