Hưởng ứng đường lối hoạt động của Hội đồng Giám mục Việt Nam năm 2024 tập trung vào việc vận động để mọi thành phần Dân Chúa tham gia vào đời sống của Hội Thánh, nhiều địa phương và cơ sở tổ chức của Hội Thánh đang có các cuộc hội thảo, học tập để phổ biến đường lối, đồng thời đề ra các phương thế để việc thực hiện có hiệu quả.
Thực ra, Hội Thánh đã có sẵn các phẩm trật: giáo sĩ, tu sĩ, giáo dân. Đối với giáo sĩ và tu sĩ, vì đã có cơ cấu, có đường lối sinh hoạt sẵn, nên việc hướng dẫn tương đối dễ dàng. Chỉ cần phổ biến là thi hành. Nhưng đối với giáo dân là thành phần tuy đại đa số, nhưng có nhiều trình độ khác nhau, lối sống và sinh hoạt khác nhau, lại sinh sống trong các môi trường, hoàn cảnh khác nhau, nên để thực hiện đường lối, rất cần có sự phổ biến rộng rãi, sự hướng dẫn rõ ràng, sự thúc đẩy liên tục mới có thể thực hiện được.
GIÁO DÂN Ý THỨC NGHĨA VỤ VÀ QUYỀN LỢI TRONG HỘI THÁNH
Khi đề cập đến việc tham gia vào đời sống của Hội Thánh, thiết tưởng chỉ có tính cách chung, bởi giới nào trong Hội Thánh cũng đã có sẵn nghĩa vụ rồi; mà vì đã có nghĩa vụ, thì việc tham gia là lẽ dĩ nhiên. Cũng như đối với giáo dân, Hội Thánh đã nêu rõ nghĩa vụ và quyền lợi, nên đòi hỏi phải thực hành, chứ không phải kêu gọi tham gia nữa. Vì giáo dân cũng là “con cái trong nhà” nên phải thi hành nghĩa vụ; mà có những nghĩa vụ được hưởng quyền lợi chính đáng, như sự quy định của Giáo hội:
“Ngoài những nghĩa vụ và quyền lợi chung chung cho mọi tín hữu Kitô, và những gì được ấn định trong các điều luật khác, các tín hữu Kitô giáo dân còn có những nghĩa vụ và quyền lợi được liệt kê trong các điều thuộc tiết này:
# 1. Vì các giáo dân cũng như mọi tín hữu Kitô, do Bí tích Thánh Tẩy và Thêm Sức, được Thiên Chúa sai đi làm việc tông đồ, nên, hoặc đứng riêng rẽ từng người, hoặc tập họp trong các đoàn thể, họ có nghĩa vụ và quyền lợi phải ra sức làm cho mọi người trên khắp hoàn cầu hiểu biết và đón nhận Tin Mừng Cứu Độ của Thiên Chúa, nghĩa vụ này còn cấp bách hơn trong những trường hợp mà chỉ nhờ họ người ta mới có thể nghe Tin Mừng và nhận biết Đức Kitô.
# 2. Mỗi người theo địa vị riêng, còn có nhiệm vụ làm cho trật tự các thuộc tại trần thế thấm nhuần tinh thần Phúc Âm và trở nên hoàn hảo, và như thế, họ làm chứng cho Đức Kitô cách đặc biệt trong việc điều hành những thực tại trên và trong việc thi hành những nghĩa vụ trần thế” (Gl 224; 225)
Giáo luật còn nêu rõ một số nghĩa vụ khác và các quyền lợi mà các Kitô hữu giáo dân được hưởng một cách cụ thể và chính đáng, những vị trí mà trước đây chưa đề cập đến hoặc chưa được đảm nhận. (xem Giáo luật từ điều 226 đến điều 231)
TƯ CÁCH CẦN CÓ KHI THI HÀNH NGHĨA VỤ
Vì sự quy tụ của giáo dân nơi các cộng đoàn là đa dạng, nên để có thể sống với nhau, cùng nhau chu toàn nghĩa vụ, đòi hỏi cách sống sao cho hòa hợp, để việc thi hành nghĩa vụ có hiệu quả.
Thánh Phaolô đã có kinh nghiệm khi hướng dẫn một số giáo đoàn tiên khởi, và đã rút tỉa các bài học hữu ích để truyền lại cho các giáo đoàn về sau.
Đối với giáo đoàn Galát, thánh Phaolô đã có những nhận xét liên quan đến tư cách sống. Thánh Phaolô viết:
“Thưa anh em, anh em đã được gọi để hưởng tự do. Có điều là đừng lợi dụng tự do để sống theo tính xác thịt, nhưng hãy sống đức mến mà phục vụ lẫn nhau. Vì tất cả Lề Luật được nên trọn trong điều răn duy nhất là: Ngươi phải yêu mến người thân cận như chính mình. Nhưng nếu anh em cắn xé nhau, anh em hãy coi chừng, anh em tiêu diệt lẫn nhau đấy”.
“Tôi nói với anh em là hãy sống theo Thần Khí, và như vậy, anh em sẽ không còn thỏa mãn đam mê của tính xác thịt nữa. Vì tính xác thịt thì ước muốn những điều trái ngược với Thần Khí, còn Thần Khí lại ước muốn những điều trái ngược với tính xác thịt, đôi bên kình địch nhau, khiến anh em không làm được điều anh em muốn. Nếu anh em để cho Thần Khí hướng dẫn, anh em không không còn lệ thuộc Lề Luật nữa” (Gl 5,13-17).
SỐNG THEO XÁC THỊT XƯA VÀ NAY
Trong thư gởi giáo đoàn Galát, thánh Phaolô đã nêu cụ thể một số lối sống theo tính xác thịt thời sơ khởi của Hội Thánh tại một số cộng đoàn. Có một số lối sống mà ngày nay vẫn còn tồn tại, đó là các thói dâm bôn, ô uế, phóng đảng, thờ quấy, phù phép, hận thù, bất hòa, ghen tương, nóng giận, tranh chấp, chia rẽ, bè phái, ganh tị, say sưa, chè chén và những điều khác giống như vậy (x. Gl 5,19-21).
Ngày nay, đâu đó vẫn còn xảy ra các thói xấu này, như hận thù, bất hòa, ghen tương, nóng giận, tranh chấp, chia rẽ, bè phái, ganh tị, say sưa…, cũng có xảy ra, cộng thêm lối sống vì “cái tôi” quá lớn, phục vụ cá nhân thay vì phục vụ cộng đoàn; đâu đó vẫn xảy ra kỳ thị địa phương, kỳ thị trình độ, tranh quyền, tham quyền cố vị, hạ bệ lẫn nhau, thích làm nổi, kẻ làm người phá, hoặc phê bình, chỉ trích gay gắt… Các trường hợp như thế hoặc tương tự ảnh hưởng đến sự hiệp thông, ảnh hưởng đến đời sống của Hội Thánh (x. Gl 5,19-20).
Thánh Phaolô nhấn mạnh: “Tôi bảo trước cho mà biết, như tôi đã từng bảo: những kẻ làm các điều đó sẽ không được thừa hưởng Nước Thiên Chúa” (Gl 5,21).
SỐNG THEO TINH THẦN CÁC HOA TRÁI CỦA THẦN KHÍ
Thánh Phaolô đã giới thiệu đường hướng mới để xây dựng cộng đoàn hòa hợp, đạo đức, bằng việc thực hiện những đức tính tốt gọi là “những hoa trái của Thần Khí” bao gồm mười hai đức tính cần thực hiện, đó là: “Bác ái, hoan lạc, bình an, kiên nhẫn, quảng đại, nhân từ, từ tâm, khoan dung, trung tín, khiêm nhu, tiết độ, khiết tịnh” (Gl 5,22-23) (xem thêm GLHTCG 1832).
Thánh Phaolô còn cho rằng: “Những ai thuộc về Đức Kitô Giêsu thì đã đóng đinh tính xác thịt vào thập giá cùng với các dục vọng và đam mê” (Gl 5,24).
“Nếu chúng ta sống nhờ Thần Khí, thì cũng hãy nhờ Thần Khí mà tiến bước. Chúng ta đừng có tìm hư danh, đừng khiêu khích nhau, đừng ganh tị nhau” (Gl 5,25).
Những lời khuyên của Thánh Phaolô rất quý giá trong mọi hoàn cảnh: “Ai tưởng mình là gì, mà kỳ thực không là gì hết, thì là lừa gạt chính mình. Mỗi người hãy xem xét việc làm của chính mình, và bấy giờ sẽ có lý do để hãnh diện vì chính mình, chứ không phải vì so sánh với người khác. Quả thế, mỗi người phải mang gánh nặng của mình” (Gl 6,3-5).
Giáo huấn của thánh Phaolô quả thật vẫn còn rất hữu ích cho các cộng đoàn hôm nay và tương lai.
Mt Từ Linh
.png)
Bình luận