Sáng Chúa nhật 18.1.2015, nhóm Boko Haram đã mở thêm một cuộc khủng bố ở thành phố Potiskum ở miền bắc Nigeria làm cho 5 người chết và 35 người bị thương. Trước đó, hôm 16.1.2015, một vụ khủng bố ở thành phố Gombe ở miền đông bắc Nigeria làm cho 6 người chết và 11 người bị thương.
Kể từ tháng 7.2009 đến nay đã có hơn 13.000 người chết vì khủng bố và tấn công do nhóm này.
Nigeria là quốc gia rộng gần 924.000 km2, dân số năm 2013 là 175 triệu người thuộc nhiều sắc tộc khác nhau, trong đó 50% là tín đồ Hồi giáo, đa số theo hệ phái Sunnit, và 48% là tín hữu Kitô, trong số này 74% theo Tin Lành và 25% theo Công giáo; có 1,4% dân số Nigeria theo các tôn giáo cổ truyền của Phi châu.
Lực lượng Boko Haram dịch sát nghĩa theo tiếng Hausa là ‘nền giáo dục tây phương là tội lỗi’. Đây là một nhóm thánh chiến Hồi giáo Sunni do Ustaz Mohammed Yusuf thành lập và bắt đầu hoạt động từ năm 2002 ở thành phố Maiduguri thuộc miền bắc Nigeria là nơi có đại đa số dân là tín hữu Hồi giáo.
 |
| Quân khủng bố Boko Haram |
Nhóm Boko Haram xác quyết rằng Tây phương là đồi bại đang làm hư hỏng Hồi giáo, vì thế họ nhắm chủ trương thiết lập luật Sharia của Hồi giáo tại bang Borno. Họ thiết lập một trung tâm tôn giáo gồm một đền thờ, một trường học nơi mà các gia đình nghèo ở Nigeria và các nước lân cận có thể đăng ký cho con cái theo học. Chẳng bao lâu nhóm Boko Haram bành trướng hoạt động, nhắm mục tiêu chính trị, tuyển mộ các chiến binh thánh chiến Jihad để chiến đấu chống chính quyền liên bang Nigeria. Các chiến binh này có nhiều người đến từ các nước lân cận là Chad và Niger và nói tiếng Ả rập.
Từ sau năm 2009, Boko Haram được dư luận thế giới bắt đầu chú ý sau những bạo động tôn giáo ở Nigeria. Nhóm khủng bố này đã bắt có hơn 500 người nam, nữ và trẻ em, kể cả 276 nữ sinh bị bắt cóc ở Chibok hồi tháng 4.2014 và cho đến nay vẫn chưa được trả tự do. Nhiều vụ khủng bố tự sát đã được nhóm này thực hiện tại từ các sở cảnh sát cho đến văn phòng Liên Hiệp Quốc ở thủ đô Abuja, không kể các thánh đường, trường học và cả các đền thờ Hồi giáo, các làng mạc và thành thị. Tính đến cuối năm 2014 đã có 1.500.000 người dân Nigeria phải chạy trốn vì nạn Boko Haram. Đến tháng 1.2015, Boko Haram đang kiểm soát các thành phố và làng mạc tại các bang Borno và Yobe với một diện tích khoảng 30.000 km2.
Đứng trước thảm trạng trên của Nigeria, từ lâu các vị lãnh đạo Công giáo tại nước này đã nhiều lần lên tiếng tố giác những tội ác, cổ võ việc tìm kiếm những giải pháp cho tệ nạn Boko Haram, kể cả việc trách cứ chính quyền bất lực và không thực tâm giải quyết vấn đề.
 |
| Đức Hồng y John Onaiyekan, Tổng Giám mục giáo phận Abuja |
Hôm 19.1.2015, Đức Hồng y John Onaiyekan, Tổng Giám mục giáo phận Abuja, thủ đô Nigeria đã phê bình thái độ bình chân như vại của Tổng thống Goodluck Jonathan và chính phủ nước này trước hiểm họa lực lượng khủng bố Boko Haram đang bành trướng hoạt động. Trong cuộc phỏng vấn dành cho đài Vatican, Đức Hồng y Onaiyekan nói: tại Nigeria thật là điều kinh khủng khi Tổng thống và Chính phủ vẫn ngủ ngon trước các hoạt động của nhóm Boko Haram, một nhóm phạm những tội ác tầy đình chống lại nhân loại. Tình trạng thật là trầm trọng. “Điều làm chúng tôi lo âu đó là dường như Chính phủ Nigeria không thấy rõ tình hình. Theo tôi, sự thiếu khả năng như thế thật là lỗi lầm. Những người cai trị đất nước tiếp tục chẳng làm gì và sống như thể không có gì xảy ra. Không phải là thiếu phương tiện. Tiền bạc vẫn có và có rất nhiều. Điều thiết yếu ở đây chính là tinh thần trách nhiệm từ phía những người cai trị”. Theo Đức Hồng y Onaiyekan, sự động viên quốc tế chỉ có thể tác dụng, nếu trước đó Nigeria ý thức về tình trạng trầm trọng của mình. “Tôi không thấy có sự động viên tất cả lực lượng chính trị trong đất nước Nigeria chúng tôi. Giả sử có sự động viên như thế thì chẳng cần sự hỗ trợ từ nước ngoài”.
Vào ngày 18.1.2015, Đức Tổng Giám mục Ignatius Kaigama lại lên tiếng cho rằng sự trợ giúp của quốc tế chống nhóm khủng bố Boko Haram không hữu hiệu. Trong cuộc phỏng vấn dành cho đài phát thanh của giáo phận Koln bên Đức, Đức Tổng Giám mục nói “giả sử có sự trợ giúp quốc tế thì chúng tôi đã kiểm soát được nhóm Boko Haram từ lâu rồi”. Báo chí có nói về sự trợ giúp ấy, nhưng nó không đủ để ngăn chặn các vụ khủng bố. Đức Tổng Giám mục Kaigama nhận định rằng: Nigeria rất cần sự giúp đỡ. Âu châu và Hoa Kỳ cần giúp Nigeria thấy rõ từ đâu nhóm khủng bố Boko Haram kiếm được vũ khí và tiền bạc cũng như huấn luyện quân sự của họ. Ngoài ra tại Nigeria thiếu những người có tinh thần yêu nước.
Đức Tổng Giám mục Kaigama năm nay 56 tuổi và là người rất cổ vũ việc đối thoại giữa các tín hữu Kitô và Hồi giáo ở Nigeria. Đức cha cho biết, tuy bị đe dọa hằng ngày, nhưng ngài không để tình trạng này ảnh hưởng đến cuộc sống của ngài. Đức cha nói: “Lo sợ là điều bình thường, nhưng chúng ta không được để cho mình trở thành tù nhân. Nhóm Boko Haram đã tìm cách trục xuất các tín hữu Kitô, nhưng họ không thành công. Các tín hữu Kitô tại Nigeria đang trở nên can đảm hơn và quyết liệt sống niềm tin của họ”.
Khánh Thi
Bình luận