Ấn tượng lưu giữ trong ký ức tôi: “Nhà Lều Mông Cổ”. Từ đó, tôi liên tưởng tới phòng Tiệc Ly - Lễ Ngũ Tuần - Ngày khai sinh Hội Thánh Chúa Kitô. Và tôi nghĩ tới Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới -một Giáo hội Gia đình Dân Thiên Chúa thu nhỏ, sắp khai mạc. Từ những chuỗi liên tưởng, cùng với Chúa Thánh Thần, sau đây, tôi xin chia sẻ tầm nhìn: Hiệp hành hoàn vũ, nhà lều Mông Cổ - Lễ Ngũ Tuần - Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới.
Nhà lều Mông Cổ
Nhà lều là nơi ở truyền thống của người Mông Cổ, có hình tròn và thường được dựng từ một khung gỗ dạng tam giác. Khung gỗ này được bọc bên ngoài bằng lớp vải hoặc da. Loại nhà di động, có thể tháo lắp và di chuyển, rất phù hợp với cuộc sống du mục. Trong lều, có một bếp chảo ở trung tâm để nấu ăn, sưởi ấm và một ống khói thông lên trời để lấy không khí và ánh sáng. Các đồ đạc khác như giường, nệm, và các vật dụng gia đình được bố trí quanh bên trong. Ngày nay, người dân Mông Cổ đã sử dụng các tiện nghi hiện đại như điện, nước và nhà vệ sinh vào nơi ở của họ. Nhà Lều là một biểu tượng của cuộc sống truyền thống và văn hóa của người Mông Cổ. Nó thường được sử dụng trong các sự kiện văn hóa, lễ hội, và cuộc họp gia đình quan trọng. Nó đã tồn tại và được sử dụng hàng ngàn năm. Nhà thờ Chánh tòa Mông Cổ cũng thiết kế theo hình lều, có đặt tượng Đức Mẹ bằng gỗ,sát gian thánh. Tượng này, do bà Tsetsege, người phụ nữ đã nhặt được tượng Đức Mẹ trong mộtthùng rác cách đây hơn một thập niên.
Phòng Tiệc ly - lễ Ngũ tuần
Nhà Lều làm tôi nghĩ tới tới phòng Tiệc ly của ngày lễ Ngũ Tuần. Đức Mẹ, các Tông đồ quây quần, khiêm tốn, kín đáo, hiệp thông cầu nguyện. Sống gắn bó mật thiết với Chúa Giêsu Phục Sinh đang sống, trong tâm tình khao khát chờ đợi lời hứa của Người sai Thánh Thần đến. Khi đến ngày lễ Ngũ Tuần, mọi người đang tề tựu ở một nơi, bỗng từ trời phát ra một tiếng động, như tiếng gió mạnh ùa vào đầy cả căn nhà, nơi họ đang tụ họp. Rồi họ thấy xuất hiện những hình lưỡi, giống như lưỡi lửa tản ra đậu xuống từng người một. Và ai nấy đều được tràn đầy ơn Thánh Thần, họ bắt đầu nói các thứ tiếng khác, tùy theo khả năng Thánh Thần ban cho (Cv 2,1- 4). Giáo hội Loan báo Tin Mừng, được khai sinh từ đó.
Thượng Hội đồng Giám mục
Thượng Hội đồng Giám mục lầnthứ XVI, khai mạc 4.10.2023. Làlần đầu tiênquy tụcác đại biểucó quyền biểu quyếtkhông phải chỉ là giám mục. Gần 1/3trong số 364 đại biểu bỏ phiếu dochínhĐức Thánh Cha trực tiếp lựa chọn, bao gồm giáo dân, linh mục, nữ tu,và phó tế. Sốthành viên phụ nữcó quyềnbỏ phiếu là 54người. Thượng Hội đồngsẽ được tổ chức tại Đạithính đườngThánh Phaolô VI, thay vì New Synod Hall, và các đại biểu sẽngồi theobàn tròn, mỗi bàn khoảng 10 người.
Từ Nhà lều, phòng tiệc ly - lễ Ngũ Tuần, tới Thượng Hội Đồng, Hội Thánh thu nhỏ, tôi nghĩ tới Hội Thánh hôm nay và tương lai với những đặc tính.
Cầu nguyện
Một Hội Thánh thực sự chăm chú Hiệp thông - Cầu nguyện, như chính Chúa Giêsu dạy: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu đủ sức thoát khỏi mọi điều sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người” (Lc 21, 36). Chính Người đã làm gương âm thầm cầu nguyện nơi thanh vắng. Người cầu nguyện thường xuyên cả sớm mai và chiều tối. Có khi Người cầu nguyện suốt đêm. Kinh nghiệm thánh Gioan Vianney để xây dựng xứ đạo thánh thiện: “Ăn chay và cầu nguyện”. Theo gương Chúa, Hội Thánh của Người cầu nguyện trước, trong, sau Thượng Hội đồng và trở về nếp sống cầu nguyện. Hình ảnh cây nho và cành nho, thân thể mình mầu nhiệm Chúa Kitô không thể tách rời tâm trí và cuộc sống chúng ta. Vì chúng ta xác tín: “Không có Thầy các con không thể làm gì được” (Ga 15,1-17). Kinh nghiệm trong lịch sử đời sống Hội Thánh đã chỉ ra rằng mất đức tin là vì trước đó đã không còn cầu nguyện. Cầu nguyện là đón nhận Ân sủng, làm nên sức sống mới và có sức biến đổi mỗi người nên những vị thánh. Không cầu nguyện không còn là người Kitô hữu. Không cầu nguyện ma quỷ sẽ vào Giáo hội. Trong buổi tiếp kiến sáng thứ Hai 18.9.2023 tại Vatican, Đức Thánh Cha đã nhắn nhủ: “Không có cầu nguyện, chúng ta không thể đứng vững và không biết phải đi đâu”. Đức Hồng y Mario Grech gởi thư cho các Giám mục trên toàn thế giới, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cầu nguyện để chuẩn bị cho Thượng Hội đồng. Ngài viết: “Cầu nguyện bắt đầu bằng việc lắng nghe Lời Chúa và Thánh Thần, vì tiếng nói của Thánh Thần là điều kiện thiết yếu cho sự phân định Giáo hội”. Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của “việc thờ lạy thinh lặng trong sự kính sợ những gì Thiên Chúa đang nói với Giáo hội của Người và những gì Chúa Thánh Thần khơi dậy trong Giáo hội hôm nay”. Ngài mời gọi mọi người đặc biệt cầu nguyện cho Thượng Hội đồng vào Chúa nhật 25 và 26 thường niên. Cụ thể là kết hợp lời cầu nguyện này vào các bài giảng, lời cầu nguyện chung, và phép lành cuối lễ. Phút cầu nguyện bắt đầu mỗi phiên họp khoáng đạinhằmtạo điều kiện cho “sự hiệp thông của toàn thể dân Chúatừ khắp nơi trên thế giới”. Trongbuổi họp báo,nữ tu Nathalie Becquart, phó thư ký Thượng Hội đồng, cũngthông báo chi tiếtvề buổi cầu nguyện đại kết,như một phần của Thượng Hội đồng,diễn ra tại Quảng trường Thánh Phêrô vào ngày 30.9. Buổi canh thức cầu nguyện, do cộng đoànTaizé tổ chức, nhằm phó thác công việc của Thượng hội đồng cho Thiên Chúa. Ngoàira,quảng trường Thánh Phêrô cũng sẽ được trang trí bằng nhữngbụicây, cây xanh,và hoa tươiđể tạo cảm giác giống như một khu vườn rộng lớn và tượng trưng cho côngcuộcsáng tạo với cây thánh giá San Damiano của Assisi. Chính trước cây Thánh giá này, thánh Phanxicô đã cảm thức được lờiThiên Chúa kêu gọi “Hãyđi sửa lại ngôi nhà của Ta”.
Khiêm hạ
Nước Trời lớn hơn Giáo hội, nhưng lại là Hạt cải: Nhỏ mà lớn. Giống như men: Nhỏ mà biến đổi. Chúa Giêsu mời gọi học nơi Người: Khiêm tốn và hiền lành. Hình ảnh Người rửa chân cho môn đệ, “Ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên” (Lc 14,11). Gương Mẹ Maria: “Thiên Chúa nâng cao mọi kẻ khiêm nhường và dẹp tan phường lòng trí kiêu căng” (Lc 1,51-52). Thiên Chúa hạ kẻ kiêu căng, nâng cao kẻ hèn mọn. Kinh nghiệm cho thấy kiêu mạn gắn liền với xác thịt và làm lu mờ trí tuệ, như thế, sụp đổ là tất yếu. Giáo hội hôm nay không còn gì nhiều, và tương lai là những đốm lửa. Giáo hội bắt đầu lại từ số Zero. Giáo hội chỉ còn lại khiêm nhường, Chúa sẽ cứu chúng ta và cả loài người.
Hài hòa
Hoa trái của Thánh thần là sự Cân bằng. Biểu tượng Thánh Thần: Lửa - Gió - theo triết lý Âm Dương là Hài hòa. Và Thánh Thần là sự Hài hòa. Cân bằng còn là quy luật tự nhiên và Hài hòa là lẽ sống của dân tộc chúng ta. Trước hết là hài hòa về con người: “cả hồn cả tinh thần cả thể xác”; thứ đến về Giáo hội: “Cả Ân sủng cả thực tại”; và sau cùng về thế giới: “Thiên địa nhân là một thể thống nhất”, bao gồm môi trường tự nhiên, xã hội và sáng tạo. Môi trường tự nhiên có sáu quy luật: Cân bằng, nhân quả, trong ngoài, tập trung, nhất quán, ảnh hưởng. Môi trường xã hội, có bốn nguyên tắc: Công bằng bác ái, chân lý và tự do. Môi trường sáng tạo: Cả Tâm linh - cả sinh thái.
Kết luận
Chúng ta có thể trở thành dấu chỉ và khí cụ hiệp nhất với Thiên Chúa và hiệp nhất toàn thể nhân loại một cách trọn vẹn hơn khi Hội Thánh là cầu nguyện. Và chúng ta có thể chia sẻ một cách tốt hơn các ân ban và các nhiệm vụ phục vụ Tin Mừng qua khiêm hạ tạo nên cán cân cân bằng “Phẩm trật và dặc sủng”. Loan báo Tin Mừng là bắt đầu đối thoại, hội nhập và Phúc Âm hóa văn hóa. Như Đức Hồng y Miguel Ayuso Guixot đã khẳng định:“Cùng với cuộc đối thoại về tình huynh đệ và sự tôn trọng của Đức Thánh Cha Phanxicô, các Phật tử và Kitô hữu từ khắp nơi trên thế giới đã có thể tìm ra những cách sáng tạo để chia sẻ niềm vui và mầu nhiệm cuộc sống và cộng tác vì công ích cho tất cả mọi người, và sự tồn tại của ngôi nhà chung của chúng ta”. Những tiến trình, cơ cấu và định chế trong một Giáo hội hiệp hànhmang tính sứ mạng: Hài Hòa và Hiệp thông loan báo Tin Mừng và loan báo Tin Mừng dẫn tới sự hiệp thông hài hòa.
Giáo hội thu nhỏ tại Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới là Giáo hội của Chúa Kitô với những đặc tính cầu nguyện, khiêm hạ, hài hòa. Sự kiêu mạn sẽ làm Giáo hội không còn Thánh Thần và lúc ấy, thế gian, xác thịt và ma quỷ sẽ ngự trị.
Lm. Gioan Kim Khẩu Nguyễn Văn Hinh (D.Min.)
Bình luận