Hái lộc Xuân là một trong những phong tục Việt Nam. Vào lúc giao thừa và trong ngày Tết, dân chúng có tục lệ đi hái lộc Xuân ở đình chùa, miếu mạo để cầu phúc cầu tài. Khoảng 40 năm trở lại đây, nhiều xứ đạo dần dần đưa hình thức hái lộc Xuân vào lễ đêm Giao thừa, lễ Mùng Một Tết, đến nay đã trở thành truyền thống.
Lộc Xuân ở các xứ đạo là những khổ giấy nhỏ có câu Lời Chúa được trích từ Kinh Thánh Tân Ước. Những lộc này gọi là Lộc Lời Chúa được treo trên cành mai, hoặc đặt trên khay để tín hữu lấy sau thánh lễ.
Lúc đầu nghe nói có giáo xứ phải huy động nhiều người trẻ nhiệt tâm viết tay những câu Lời Chúa, nên phải chuẩn bị những lộc này trước cả tháng trời! Về sau, vài người có đầu óc “nhìn xa trông rộng” đã sớm nghĩ đến cách in sẵn những câu Lời Chúa, hoặc thảo ra một danh sách khoảng 150 câu Lời Chúa để giáo xứ chọn lựa cách ngẫu nhiên hoặc theo chủ đích phù hợp với nhịp sống của giáo xứ.
Những Lộc Lời Chúa mang nội dung đa dạng. Đức cố Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa, qua bài viết “Từ hái lộc và xin xăm ngày Xuân đến hái lộc Lời Chúa” đã tạm chia những Lộc Xuân Lời Chúa thành 3 loại. Loại có nội dung khuyên bảo, chẳng hạn gồm những câu: “Hãy đi rao giảng Tin Mừng khắp thế gian” (Mc 16, 15); “Như Cha đã sai Thầy, Thầy cũng sai các con. Các con hãy nhận lấy Thánh Thần” (Ga 20, 24). Loại có ý nghĩa khuyên dạy như: “Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ đang được no nê, vì các ngươi sẽ phải đói” (Lc 6, 25); “Ai vả má bên này, thì hãy giơ cả má bên kia nữa” (Lc 6, 29). Loại pha cả hai hình thức trên, như “Phúc cho ai có tinh thần nghèo khó vì Nước Trời là của họ” (Mt 5, 3); “Vì danh Thầy các con sẽ bị mọi người ghen, nhưng ai bền đỗ đến cùng, kẻ ấy sẽ được cứu độ” (Mt 10,22).
Có chuyện vui kể rằng ông nọ, bà kia hái được Lộc Lời Chúa có những câu không như mong muốn, nên đâm ra hoang mang; hoặc có người chẳng dám mở xem, và cất Lộc vào ngăn tủ! Đức cha Phaolô đã khuyên: “Trên nguyên tắc, đã là Lời Chúa thì lời nào cũng soi sáng hướng dẫn và nuôi dưỡng con người; có lời khuyên bảo, có lời răn đe, có lời hứa hẹn với điều kiện…, và tất nhiên nếu muốn sống theo Lời Chúa cũng đòi hỏi rất nhiều hy sinh”.
Cảnh hái Lộc Lời Chúa vào ngày Xuân cho thấy chưa bao giờ Lời Chúa được phổ biến trong giáo xứ cách rộng rãi và phong phú nội dung đến như vậy! Phải chăng, khung cảnh này cũng gợi ý rằng, người tín hữu luôn có nhu cầu được soi sáng cuộc sống theo Lời Chúa cách đúng đắn?
Những bài giảng lễ súc tích tập trung vào Lời Chúa là phương cách giúp tín hữu hiểu để sống Lời Chúa. Xem ra đây là trọng trách của người mục tử, bởi vì “Bài giảng lễ là một phần của hành động phụng vụ và có mục tiêu phát huy việc hiểu Lời Chúa sâu sắc hơn để mang lại hoa trái cho đời sống tín hữu”, như Đức Thánh Cha Bênêđictô 16 đã khuyến dụ qua Tông huấn Lời Chúa. Việc chỉ bảo, khuyến khích tín hữu đọc Thánh Kinh, tiếp xúc với Lời Chúa sao cho Lời Chúa thực sự là của ăn bồi bổ cuộc đời tín hữu, không nên bị xem như thứ yếu trong sinh hoạt giáo xứ.
Trong thời gian qua, có giáo phận tặng mỗi gia đình tín hữu một cuốn Phúc Âm theo thánh sử Matthêu. Cũng không ít giáo phận đã có chương trình dạy Kinh Thánh trực tuyến. Gần đây, trong năm 2023, Tổng Giáo phận TPHCM đã mở lớp trực tuyến “Dưới Ánh sáng Lời Chúa” giúp tín hữu học hỏi Kinh Thánh qua các chủ đề được chọn từ bản văn Phụng vụ Lời Chúa của ngày Chúa nhật, hoặc ngày đại lễ. Đầu năm 2024, Tổng Giáo phận TPHCM lại có thêm chương trình “Học Kinh Thánh trực tuyến” qua hai mảng Cựu Ước và Tân Ước do trực tiếp cha Tổng Đại diện phụ trách.
Hy vọng những nỗ lực của giáo phận sẽ được các giáo xứ tiếp sức bằng cách tóm lược những bài học Kinh Thánh thành dạng hỏi đáp để trình bày lại trong giờ kinh trước mỗi thánh lễ Chúa nhật, hoặc trước buổi giáo lý cho thiếu nhi, lớp giáo lý hôn nhân, giáo lý tân tòng...
Những Lộc Lời Chúa sẽ đến tay từng người. Rồi đây, mọi người mở, xem và sẽ tìm được mối dây liên kết chặt chẽ và mạch lạc của sứ điệp Lời Chúa với đời sống thực tế của mỗi người.
Quốc Việt
Bình luận