Hơn 10 năm qua, TGP.TPHCM luôn tìm cách nâng đỡ và đồng hành với người có H. để góp phần cùng xã hội hạn chế đại dịch HIV. Công giáo và Dân tộc (CGvDT) đã có dịp trao đổi về vấn đề này với linh mục Giuse Trần Văn Phát (LmTVP), Đặc trách Ban Mục vụ Chăm sóc người Có HIV/AIDS TGP.TPHCM.
 |
Thưa cha, Ban Mục vụ Chăm sóc người có HIV/AIDS (BMVHA) đã được hình thành như thế nào?
Lm TVP: Từ những hoạt động đơn lẻ chăm sóc cho bệnh nhân HIV/AIDS, tháng 4.2004, Đức Hồng y G.B Phạm Minh Mẫn đã thiết lập BMVHA với 4 mục đích chính: 1) đào tạo kỹ năng cho các nhóm chăm sóc; 2) nâng cao ý thức cộng đồng về HIV/AIDS; 3) xây dựng kỹ năng tự chăm sóc cho các gia đình, đặc biệt là các gia trưởng và trưởng nhóm; 4) chăm sóc hỗ trợ cho các bệnh nhân AIDS. Nhân lực là các anh chị em thiện chí trong giới y tế, các linh mục, tu sĩ và các thiện nguyện viên. Kinh phí hoạt động của BMVHA đến từ nhiều nguồn như bạn bè, ân nhân, các tổ chức xã hội và tiền thau ở một số nhà thờ trong giáo phận.
Đâu là những điểm nhấn của chương trình, thưa cha?
Thiết nghĩ chương trình chăm sóc HIV/AIDS của người Công giáo cũng như bao chương trình khác trong Giáo hội đều phát xuất từ đức tin và tình yêu Kitô giáo. Mỗi người là một chi thể Thân Thể Chúa Kitô, là anh chị em của nhau và có cùng một Thiên Chúa là Cha. Thế nên, khi yêu thương chăm sóc cho người bệnh là yêu thương chăm sóc chính thân thể của mình và phục vụ chính Chúa. Với nhãn quan tôn giáo, chương trình có một số điểm nhấn như lấy đức ái làm tiên phong thể hiện qua tinh thần phục vụ vô vị lợi, không coi bệnh nhân là người xa lạ nhưng là anh chị em của mình, đây không phải là công việc của riêng ai hoặc nhóm nào nhưng là của cả giáo phận và Giáo hội, ưu tiên chăm sóc những bệnh nhân nặng, đau khổ nhất, không phải chỉ chữa bệnh phần thể lý nhưng còn quan tâm chăm sóc toàn diện, đặc biệt là phần tinh thần thiêng liêng của bệnh nhân và gia đình của họ.
 |
| BMVHA tổ chức hội chợ xuân cho người nhiễm HIV tại nhà thờ Đồng Tiến |
Đồng hành với những bệnh nhân rất đặc biệt này, chắc là sẽ có không ít khó khăn ?
Hiện tại, BMVHA có một phòng khám chuyên điều trị HIV được công nhận trong mạng lưới điều trị HIV/AIDS, có mái ấm dành cho trẻ em mồ côi nhiễm HIV và nhiều cơ sở chăm sóc bệnh nhân AIDS cuối đời. Tuy nhiên, do lượng bệnh nhân quá lớn so với điều kiện cơ sở chật hẹp, chúng tôi ưu tiên cho những bệnh nhân khó khăn cần được giúp đỡ. Cho đến nay, thiệt khó để có thể nói chính xác số bệnh nhân mà toàn hệ thống đã tiếp nhận. BMVHA đã hình thành hơn một thập niên, nếu cộng hết số bệnh nhân mà chương trình đã phục vụ thì nhiều lắm. Riêng 6 tháng đầu năm 2015, BMVHA đã khám chữa bệnh, chăm sóc và hỗ trợ cho trên 34.000 lượt bệnh nhân, trong đó có trên 2.000 bệnh nhân chăm sóc thường xuyên. Lượng bệnh nhân bùng nổ mạnh ở những năm đầu, rồi giảm dần trong những năm gần đây do ý thức cộng đồng bắt đầu tăng và có nhiều dịch vụ của nhà nước cũng như tư nhân mở ra giúp giảm mật độ phân bố của bệnh nhân.
Vậy thì, những người đồng hành với họ hẳn nhiên có những động lực mạnh mẽ thúc đẩy ?
Những anh chị em có thể có lý do khác nhau khi đến cộng tác với chương trình. Thế nhưng, tôi có thể khẳng định, động lực của đội ngũ này phát xuất từ đức tin và tình yêu Kitô giáo. Chính Thánh Thần Chúa làm cho những người dấn thân có sức mạnh vượt trở ngại và vững chí trong yêu thương phục vụ. Cũng chỉ có Thánh Thần Chúa mới có thể chỉ cho người phục vụ thấy hình ảnh Chúa trong bệnh nhân và từ đó lôi cuốn họ được mà thôi.
Và có lẽ những người chủ trương cũng có không ít những ưu tư ?
Ngoài việc tiếp tục những gì đã và đang làm, BMVHA hiện có một mối ưu tư lớn là các tổ chức tài trợ thuốc ARV sẽ chấm dứt không hỗ trợ nữa. Để có thuốc điều trị từ Bộ Y tế, bệnh nhân sẽ phải tự mua ngoài thị trường hoặc qua bảo hiểm y tế. Điều này có nghĩa có nhiều bệnh nhân không thể tiếp tục điều trị. Những hệ quả không mong muốn của tình hình trên sẽ rất phức tạp. Chi tiết như thế nào sẽ cần bàn thảo và xem xét nhiều hơn.
Được biết, chương trình đã có nhiều khóa huấn luyện, kết quả có được như định hướng ban đầu?
Những năm trước đây, khi đại dịch mới bùng nổ, các khóa học và tập huấn thường xuyên được tổ chức, kết hợp cả bên đạo và bên đời và nhiều tổ chức khác để nâng cao ý thức cho nhiều thành phần, kể cả tu sĩ, để hiểu về HIV/AIDS. Thế nhưng khoảng vài năm gần đây, nhu cầu này giảm dần do mạng lưới truyền thông thông tin của xã hội tăng mạnh, tin tức trên sách vở, internet và báo đài… có thể tiếp cận dễ dàng, và mọi người đã tập làm quen sống chung với HIV/AIDS và nhận ra phần nào HIV cũng không đáng sợ như tưởng tượng. Nhiều người cũng học được cách tự chăm sóc hoặc chăm lo cho người thân của mình. Đây là thành quả mong muốn chung mang tính quốc tế, của cả xã hội chứ không phải của riêng một đơn vị nào.
Đặc trách chương trình HIV của giáo phận, cha có lời khuyên nào đến người có H. và gia đình của họ?
Thiên Chúa hoạt động trong Giáo hội và xã hội luôn yêu thương quan tâm đến các bạn. Hãy vững tin vào tình yêu đó. Mọi người hãy cố gắng sống bác ái, lạc quan và hy vọng, vì hiện nay đã có rất nhiều loại thuốc giúp khống chế virus HIV. Nếu được điều trị tốt, người nhiễm HIV sống vài chục năm là chuyện bình thường. Và lời khuyên nữa là hãy mạnh dạn liên lạc với những đơn vị có thể giúp các bạn, và đừng quên mua bảo hiểm y tế!.
Chúng con xin cảm ơn cha.
Văn Quý thực hiện
Bình luận