Nâng niu việc hát cộng đoàn

Giáo hội luôn khuyến khích hát cộng đoàn để mọi người có thể tham gia tích cực hơn trong cử hành phụng vụ. Chính vì thế, việc này cần được nâng niu thường xuyên để ngày càng lan tỏa.

BIỂU LỘ ĐỨC TIN BẰNG LỜI CA TIẾNG HÁT

Lm. Đaminh Trần Công Hiển (Trưởng ban thánh nhạc GP Xuân Lộc): Tôi nhớ “Huấn thị về âm nhạc trong phụng vụ” có nói rằng: “Thật sự, không có gì tưng bừng và vui vẻ hơn trong một buổi cử hành Phụng vụ mà toàn thể cộng đoàn biểu lộ đức tin và lòng đạo đức của mình ra bằng lời ca tiếng hát” do đó, thật đáng buồn khi cộng đoàn còn có nhiều người lặng im, thụ động, không chung lời ca tiếng hát. Thực tế này hiện được các giáo xứ quan tâm và đưa ra nhiều giải pháp.

Để thu hút được cộng đoàn một cách hiệu quả, trước nhất phải giải thích cho mọi người hiểu sự quan trọng của việc thực hiện hát cộng đoàn. Đào tạo người ca trưởng - ca viên cũng là việc cần lưu tâm vì chính họ sẽ là chất xúc tác mạnh khi đứng ra tập hát cho cộng đoàn trước giờ lễ. Bài hát được tập ban đầu chỉ nên chọn một hoặc hai bài, đừng cố nhồi nhét một lúc nhiều bài khiến cộng đoàn nản chí hoặc không còn chú tâm. Không nên để ca đoàn đảm nhiệm hết phần hát lễ mà hãy dẫn dắt cộng đoàn vào bài hát chung. Điều nữa là quan tâm đến thiếu nhi vì các em dễ thuộc bài và có thời gian tập hát nhiều hơn. Ngoài ra, các bài hát cũng nên chọn lựa theo tiêu chí của hát cộng đoàn. Hiện nay, việc hát cộng đoàn ngày càng khả quan hơn ở rất nhiều giáo xứ nên rất hy vọng sẽ có lúc cộng đoàn đảm trách chính yếu việc hát trong thánh lễ. Cũng mong mọi thành phần giáo dân cảm nghiệm được rằng khi chung lời ca, họ được tham gia một cách trọn vẹn vào thánh lễ và được dâng lên Chúa chính lời ca tiếng hát của mình.

LỜI CẦU NGUYỆN TẬP THỂ

Ông Đỗ Văn Kiệt (Gx Xây Dựng - TGP.TPHCM): Hát cộng đồng giúp thánh lễ trở nên sốt sắng, sinh động và thể hiện tinh thần hiệp nhất mọi thành phần Dân Chúa. Nói một cách khác, thánh ca cộng đồng là lời cầu nguyện tập thể tuyệt vời nhất, giúp cộng đoàn tham gia một cách trọn vẹn vào thánh lễ. Có thể viết điệp khúc hoặc câu đáp lên tấm bảng treo hoặc sử dụng máy chiếu phục vụ cho việc hát cộng đồng thuận lợi và hiệu quả. Nhờ việc hát cộng đồng mà nhiều bài hát sẽ in sâu trong tâm hồn các tín hữu, trở thành tư tưởng dẫn lối trong cuộc sống.

LIÊN KẾT CA ĐOÀN VỚI CỘNG ĐOÀN

Ông Trần Văn Chương (GX Thạch An - GP.Xuân Lộc): Việc hát cộng đồng đôi lúc không được suôn sẻ, trôi chảy. Chẳng hạn, ca đoàn chọn các bài mới, lạ nhưng không tập hát trước cho giáo dân, hoặc có tập nhưng thời điểm đó, thường trước thánh lễ ít phút, cộng đoàn còn thưa thớt người, dẫn đến tình trạng hát loạc choạc, không đồng bộ, có nhiều “bè” khác nhau. Theo tôi, những ngày lễ trong tuần nên lựa chọn các bài quen thuộc, riêng Chúa nhật có thể đan xen bài mới với điều kiện tập qua trước đó.

TẠO THÊM ĐIỀU KIỆN HÁT CỘNG ĐOÀN

Bà Lê Thị Tâm (GX Khiết Tâm - TGP.TPHCM): Có nhiều người, kể cả bản thân tôi, đã nhiều khi im lặng vì không thuộc bài hát trong thánh lễ. Để giải quyết tình trạng này tôi thấy có nhiều giáo xứ đã dành ra 5, 10 phút trước lễ để tập hát cho cộng đoàn. Ngoài ra, nhiều nơi cũng đã có màn hình lớn để mọi người tiện theo dõi lời bài hát hoặc giáo dân được phát những tờ giấy nhỏ in lời hát như một cách mời gọi mọi người chung lời ca. Hy vọng sẽ có thêm nhiều cách thức khác nữa để mọi người ngày càng tham gia tích cực hơn trong việc hát cộng đồng.

CA ĐOÀN GIỮ VAI TRÒTRỢ LỰC

Ông Nguyễn Văn Phước (Gx Tân Phú - TGP.TPHCM): Hiện nay nhiều người đã ý thức về hát cộng đồng trong thánh lễ, trong những giây phút cầu nguyện. Tuy nhiên, ca đoàn vẫn cần thiết trong việc trợ giúp cộng đoàn hát, nhất là với những bài thánh ca mới. Thực tế đã có nhiều bài với giai điệu đẹp, dễ hát giờ đây đã trở nên quen thuộc với mọi người như một số bài hát về Đức Mẹ hoặc cầu nguyện cho cha mẹ... Kho tàng thánh ca ngày càng phong phú cũng giúp cộng đoàn thêm ý cầu nguyện. Chính vì vậy, những bài thánh ca mới cần được ca đoàn và những người có trách nhiệm nghiên cứu sao cho phù hợp và dễ lan tỏa trong cộng đồng.

“Lễ nghi phụng vụ sẽ mang hình thức cao quý hơn, khi được cử hành kèm theo ca hát, mỗi khi thừa tác viên chu toàn đúng nhiệm vụ của mình, và khi có dân chúng tham dự. Thật vậy, dưới hình thức đó, lời cầu nguyện được diễn tả thâm thúy hơn; mầu nhiệm phụng vụ với những đặc điểm có tính cấp bậc và cộng đồng được biểu lộ rõ ràng hơn; lòng người hợp nhất với nhau hơn nhờ cùng hát chung một giọng hơn, nhờ được nhìn ngắm vẻ đẹp của sự vật thánh mà vươn tới những thực tại vô hình. Cuối cùng, toàn bộ việc cử hành biểu lộ trước nền phụng vụ thiên quốc đang được hoàn tất trong thành Giêrusalem mới, một cách rõ ràng hơn. Vì thế, các vị chủ chăn phải làm hết sức mình để đạt tới hình thức cử hành đó. Ngay cả trong những buổi cử hành không kèm theo ca hát, nhưng có giáo dân tham dự, vẫn phải phân chia các chức vụ và vai trò, như khi cử hành có kèm theo ca hát, nhất là phải liệu cho các thừa tác viên cần thiết và có khả năng, cũng như lo cho các giáo dân tham dự tích cực hơn. Phải chuẩn bị thiết thực cho mỗi buổi cử hành trong tinh thần hợp tác giữa mọi người liên hệ, dưới quyền chỉ huy của vị quản nhiệm thánh đường, về mặt nghi thức cũng như mục vụ âm nhạc (5).

Thật không có gì tưng bừng và vui vẻ hơn trong một buổi cử hành phụng vụ mà toàn thể cộng đoàn biểu lộ đức tin và lòng đạo đức của mình ra bằng lời ca tiếng hát. Bởi vậy sự tham gia linh động của toàn thể giáo dân bằng lời ca tiếng hát phải được triển khai kỹ lưỡng theo thứ tự sau đây:

a/ Việc tham gia này trước hết bằng những lời tung hô, những câu đáp lại lời chào của linh mục hay thừa tác viên hoặc đáp lại lời kinh dưới hình thức đối đáp, ngoài ra lại có những câu đối ca và những thánh vịnh, cũng như những câu xướng xen kẽ, hoặc những điệp ca, những thánh thi và thánh ca.

b/ Nhờ một nền giáo huấn thích hợp và những buổi thực tập dần dần sẽ đưa giáo dân đến chỗ hát những bài dành cho họ, cho đến khi họ tham dự hoàn toàn.

c/ Tuy nhiên, nếu giáo dân chưa được tập luyện đủ, và nếu dùng những bài hát nhiều bè, thì có thể giao một số bài hát của cộng đồng cho nguyên ca đoàn thôi, miễn là không loại họ ra, không cho hát những phần dành cho họ. Nhưng không được chấp nhận thói quen giao hết cho một mình ca đoàn hát phần riêng và phần thường lễ, mà loại hẳn không cho cộng đoàn hát” (16).

(Huấn Thị “Về Âm Nhạc Trong Phụng Vụ” của Thánh Bộ Lễ Nghi, ngày 5.3.1967)

Chia sẻ:

Bình luận

có thể bạn quan tâm

Hội thảo khoa học “Tôn giáo và Nghệ thuật: Lý luận và Thực tiễn”
Hội thảo khoa học “Tôn giáo và Nghệ thuật: Lý luận và Thực tiễn”
Sáng 26.9.2025, tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TPHCM, Viện Nghiên cứu Khoa học Xã hội và Nhân văn đã tổ chức hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Tôn giáo và Nghệ thuật: Lý luận và Thực...
Sài gòn, thương lắm “bún treo”!
Sài gòn, thương lắm “bún treo”!
Giữa cái nắng mưa, sự ồn ã, huyên náo nơi đất Sài thành, đâu đó ở những góc phố, con đường, vẫn ánh lên mấy điều dễ thương, ấm áp, chân tình. Như là thùng trà đá đặt chỗ vỉa hè, mấy trạm hớt tóc, bơm xe… miễn phí đón...
Giáo dân muốn đón cha xứ mới như thế nào?
Giáo dân muốn đón cha xứ mới như thế nào?
Các giáo phận thường xuyên tổ chức những đợt thuyên chuyển linh mục, và việc tiếp đón các ngài nơi nhiệm sở mới mỗi nơi mỗi phương cách. Ðiểm chung là tâm tình đơn sơ, gần gũi, không hình thức khoa trương, một bữa cơm giản đơn hoặc một hoạt...
Hội thảo khoa học “Tôn giáo và Nghệ thuật: Lý luận và Thực tiễn”
Hội thảo khoa học “Tôn giáo và Nghệ thuật: Lý luận và Thực tiễn”
Sáng 26.9.2025, tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TPHCM, Viện Nghiên cứu Khoa học Xã hội và Nhân văn đã tổ chức hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Tôn giáo và Nghệ thuật: Lý luận và Thực...
Sài gòn, thương lắm “bún treo”!
Sài gòn, thương lắm “bún treo”!
Giữa cái nắng mưa, sự ồn ã, huyên náo nơi đất Sài thành, đâu đó ở những góc phố, con đường, vẫn ánh lên mấy điều dễ thương, ấm áp, chân tình. Như là thùng trà đá đặt chỗ vỉa hè, mấy trạm hớt tóc, bơm xe… miễn phí đón...
Giáo dân muốn đón cha xứ mới như thế nào?
Giáo dân muốn đón cha xứ mới như thế nào?
Các giáo phận thường xuyên tổ chức những đợt thuyên chuyển linh mục, và việc tiếp đón các ngài nơi nhiệm sở mới mỗi nơi mỗi phương cách. Ðiểm chung là tâm tình đơn sơ, gần gũi, không hình thức khoa trương, một bữa cơm giản đơn hoặc một hoạt...
Lo ngại một làn sóng lừa đảo mới
Lo ngại một làn sóng lừa đảo mới
Sự cố rò rỉ thông tin cá nhân tại Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia (CIC) khiến nhiều người lo ngại về một làn sóng lừa đảo mới. Những chiếc bẫy lừa đảo vốn đã rất phức tạp đối với cá nhân lẫn doanh nghiệp, nay chắc chắn...
Làm sao để giảm “sáng tạo nội dung nhảm nhí”?
Làm sao để giảm “sáng tạo nội dung nhảm nhí”?
Một người phụ nữ xa cách gia đình gần 30 năm, con cái vừa tìm gặp; một người đàn ông sống chung với bà ở Đồng Tháp, với những trạng thái cảm xúc khi chia tay gây lắng đọng.
Ngôi nhà ký ức đức tin
Ngôi nhà ký ức đức tin
Nhiều giáo dân Công giáo đã chia sẻ ý kiến về sự cần thiết có một nhà truyền thống giáo xứ, được ví như một “kho tàng” lịch sử. Ðây là nơi lưu giữ thông tin, hình ảnh và hiện vật, giúp bà con giáo dân thêm hiểu, thêm yêu...
Một vài gợi ý về sân vui chơi ở đô thị
Một vài gợi ý về sân vui chơi ở đô thị
Các báo và mạng xã hội mới đây lan truyền đoạn clip ghi lại cảnh 5 người ngang nhiên chặn đường trong khu dân cư để giăng lưới đánh cầu lông.
Lớp dạy nghề ở vùng ven thị thành
Lớp dạy nghề ở vùng ven thị thành
Trong một không gian xanh mát là những lớp học đặc biệt của Trung tâm giáo dục nghề nghiệp cho người khuyết tật và trẻ mồ côi TPHCM, đang đào tạo nhiều ngành nghề đa dạng, phù hợp với từng dạng khuyết tật, nhằm trang bị cho học viên những...
Khi xứ đạo có nữ lễ sinh
Khi xứ đạo có nữ lễ sinh
Lâu nay, trong cái nhìn quen thuộc của người tín hữu Việt Nam, lễ sinh phục vụ bàn thánh luôn là các em nam. Trong những năm gần đây, đã có những xứ đạo có trẻ nữ giúp lễ. Vấn đề này vẫn còn gây nhiều ý kiến khác nhau,...