Năm 2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 05 về quy chế tổ chức và hoạt động của trường THPT chuyên, nêu rõ trong trường chuyên không còn lớp không chuyên. Vì vậy đương nhiên, các lớp THCS không chuyên trong các trường chuyên cũng phải ngừng tuyển sinh. Theo Thông tư này thì mô hình trường chuyên Hà Nội - Amsterdam và trường chuyên Trần Đại Nghĩa tại TP Hồ Chí Minh từ năm học 2024 - 2025 có thể phải dừng tuyền sinh hệ không chuyên vào lớp 6.
Xung quanh việc này, phần lớn dư luận đồng lòng với việc dừng tuyển sinh hệ chuyên từ cấp 2 xét trong tổng thể tâm sinh lý về phát triển toàn diện của trẻ. Tuy nhiên không ít phụ huynh hụt hẫng khi vì chi phí lớn đã đầu tư cho con cái từ lớp 1 đến 5 có thể trở nên vô ích nếu con không thể tiến vào cấp II ở các trường chuyên kể trên.
Những quan điểm cho rằng nên loại bỏ trường chuyên thường nhấn mạnh đến áp lực và chi phí lớn cho học sinh. Các số liệu thống kê từ các năm trước cũng chỉ ra những điểm cao ở đầu vào tuyển sinh các trường này đến mức kinh ngạc. Một số ý kiến còn đặt vấn đề lớn hơn là loại bỏ hoàn toàn hệ thống trường chuyên trên toàn quốc.
Thực ra, vấn đề bảo toàn hay từ bỏ hệ thống trường chuyên đã đặt ra từ hơn chục năm qua. Tuy nhiên, việc cả hai quan điểm thường dựa trên cảm tính và không dựa trên luận cứ khoa học. Việc này đi đến một thực tế, quyết định về việc duy trì hay loại bỏ cần được đưa ra một cách cân nhắc và chính xác, đòi hỏi sự phân tích sâu rộng, đánh giá.
Câu chuyện về trường chuyên trên đây, không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn đặt ra những thảo luận sâu sắc về triết lý giáo dục. Hệ thống trường chuyên, mặc dù đạt được nhiều thành công trong các cuộc thi, nhưng cũng tạo ra nhiều tranh cãi về sự công bằng và phát triển trong giáo dục. Chúng ta sẽ giáo dục toàn diện hay tạo ra những “ứng viên đấu giải” là một thách thức lớn đối với giáo dục Việt Nam.
Ngô Quốc Đông
Bình luận