Ở nơi đó, tình thương được lan tỏa!
Đức cố Giám mục giáo phận Phan Thiết Phaolô Nguyễn Thanh Hoan sinh ngày 11.11.1932 tại xứ Phi Lộc, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Dù là linh mục hay sau này làm giám mục, ngài luôn chọn việc song hành với người nghèo trong suốt đời mục tử như câu khẩu hiệu giám mục: “Tin Mừng cho người nghèo khó”. Đức cha Phaolô từng đảm nhận Chủ tịch Ủy ban Bác ái Xã hội của HĐGM hai nhiệm kỳ (2001-2006).
Thao thức làm sao Tin Mừng được lan tỏa trong đời sống và để có người tiếp nối lý tưởng bác ái xã hội, năm 1995, cha Hoan đem 8 học sinh nữ và 2 nam từ Nghệ An vào Hàm Tân, Bình Thuận để đào tạo nhằm cộng tác với ngài trong các chương trình bác ái (nay trở thành những tu sĩ đầu tiên của Tu đoàn Bác ái Xã hội). Sau 9 năm huấn luyện và đào tạo nhân sự, ngày 10.12.2004, Tu đoàn Bác ái Xã hội giáo phận Phan Thiết chính thức được thành lập do Đức cha Nicolas Huỳnh Văn Nghi ấn ký, với hai nhánh Tu đoàn nam và Tu đoàn nữ. Sau hơn 10 năm hiện diện, cả hai Tu đoàn đã và đang có những việc làm thiết thực hướng đến anh em chung quanh như chính tên gọi của mình…
Tu đoàn nam
Nếu như Tu đoàn nữ đến nay đã hoàn thiện mọi thứ thì bên nhánh nam vẫn còn khá ngổn ngang. Cơ sở mới vừa được Đức cha Giuse Vũ Duy Thống, Giám mục GP Phan Thiết đặt viên đá đầu tiên ngày 1.8.2015, phải nhiều năm sau mới có thể hoàn thành, thay cho nơi ở tạm, xuống cấp hiện nay. Dù đang phải dồn hết sức mình để xây dựng nhưng linh đạo “Bác ái Xã hội” thì vẫn được tu đoàn tiếp nối như những ngày đầu.
![]() |
Cơ sở tu đoàn hiện nay |
Con đường đã chọn
Chúng tôi ghé ngang Tu đoàn nam trong chuyến công tác dài ngày ở Bình Thuận. Mảnh đất rộng chừng 5 ha, nằm tại cây số 42 đồi Hoa Mai, sát bên quốc lộ 1A, thuộc thị trấn Tân Nghĩa, huyện Hàm Tân là trụ sở của tu đoàn trong tương lai (cách xa nơi cũ chừng 13km). Chỗ ở mới vẫn còn là bãi đất trống nên cộng đoàn hiện vẫn tạm trú trong khu chăn nuôi. Trong căn nhà vách tôn dựng tạm, cha Giuse Đặng Văn Tiếp, nguyên Bề trên tu đoàn, một trong hai nam tu sĩ lớp đầu tiên, cho biết, hiện số thành viên tu đoàn đã xấp xỉ con số 100, các hoạt động vì thế cũng dần được mở rộng. “11 năm không phải quá dài nhưng đã để lại cho mọi người nhiều kinh nghiệm. Bởi phục vụ là cả một hành trình dài phía trước và cần phải có những hướng đi phù hợp …”, cha chia sẻ.
|
Trang trại chăn nuôi áp dụng công nghệ của tập đoàn CP Thái Lan |
Ngày trước, thấy nhiều người sống trên bãi rác ô nhiễm, con cái không được học hành, Đức cha Phaolô đã mua một khu đất ở xã Tân Thắng, huyện Hàm Tân, xây nên một dãy nhà và đưa những người này về sống. Tiếp nối việc đó, ngày nay, dù không trực tiếp xây nhà, dựng cửa nhưng tu đoàn đều cộng tác với địa phương làm nhà tình thương cho người nghèo trong vùng. Ở thị xã Lagi - Bình Thuận và tại TPHCM, họ cũng mở ra những ký túc xá miễn phí cho con em nghèo, cộng tác đắc lực với giáo phận Phan Thiết trong việc chăm sóc các linh mục hưu dưỡng tại nhà hưu giáo phận.
Cộng đoàn còn là cầu nối để mang hơi ấm về với thôn quê, vùng dân tộc thiểu số qua chương trình phát triển cộng đồng. Khi biết nơi nào đó cần cây cầu bắc qua con rạch hay khu dân cư cần nước sạch để đảm bảo sức khỏe, tu đoàn sẽ hoạch định nên những dự án rồi xin kinh phí tài trợ. Nhờ đó, nhiều nơi người dân không còn phải chịu cảnh lội sông suối, có nước sạch để dùng, các em được đến trường trên những con đường trải nhựa phẳng lỳ…
Những người đàn ông dấn thân
Từ những năm 90, bên cạnh việc chăm lo cuộc sống cho những giáo dân di cư từ Quảng Trị vào Hàm Tân bằng nhiều cách như làm nhà, cấp đất làm ăn, kéo đường dây điện, xây đập thủy lợi lấy nước tưới tiêu, Đức cha Hoan đã mở ra chương trình “bò tín dụng” - cho mượn bò mẹ, nuôi khi đẻ sẽ cho bò con - để giúp kinh tế cho người nghèo ở nhiều nơi. Do thời điểm đó chưa có người quản lý nên nhiều gia đình đã bán bò, thậm chí mổ thịt khiến dự án phải gián đoạn. Hơn một năm nay, “bò tín dụng” lại được tu đoàn gầy dựng lại, 8 gia đình đầu tiên đã được tiếp nhận. Bên đôi bò mẹ vừa mới sinh được hai con, anh Phạm Văn Quỳnh hớn hở: “Hai vợ chồng chỉ đi làm mướn nên mua được cặp bò để gầy dựng cơ nghiệp là điều tôi chưa từng nghĩ tới vì số vốn ban đầu rất lớn. Nhưng giờ, chỉ một năm nữa thôi, khi cặp bê lớn lên, gia đình sẽ có được số vốn không hề nhỏ. Kinh tế gia đình khá hơn, tụi nhỏ có nhiều điều kiện để học hành”. Cha Tiếp cho biết thêm, hiện tu đoàn đã có nhiều cách nhằm hạn chế rủi ro, để người dân chú tâm vào chăm sóc bò. Nuôi bò dễ hơn nuôi heo, ít bịnh mà lại có giá, nhưng đến nay vẫn chưa thể phát triển mạnh vì vốn nặng, mỗi con bò mẹ thường không dưới 30 triệu đồng.
|
Nhờ cặp bò, gia đình anh Phạm Văn Quỳnh sẽ hứa hẹn hơn |
Một chương trình có “tuổi” lâu hơn là “heo tín dụng”. Khi biết những gia đình muốn nuôi heo để phát triển kinh tế, mỗi nhà được cho mượn từ 6 đến 10 heo con, sau khi nuôi từ 1 đến 3 lứa, có vốn ổn định trong tay, người nuôi sẽ trả lại số vốn ban đầu. Cách đó giúp tu đoàn duy trì nguồn vốn cho dự án phát triển.
Heo nuôi được áp dụng theo công nghệ của tập đoàn CP Thái Lan. Trong dự án, các gia đình tự bỏ vốn để làm chuồng trại theo mô hình chung. Những gia đình không đủ điều kiện sẽ được hỗ trợ. Ngoài heo giống, trong quá trình nuôi, người dân được tạm ứng thực phẩm với giá gốc, được tư vấn miễn phí về kỹ thuật, giúp chăm sóc, xử lý khử trùng mỗi khi heo bị bệnh. Khi heo đạt trọng lượng, tu đoàn cũng là nơi bao tiêu đầu ra cho sản phẩm. Kể từ khi nuôi đến khi xuất chuồng mất khoảng ba tháng, nếu vào đợt có giá, mỗi con heo có khi cho lãi cả triệu đồng. Ở nhà quê, đó là nguồn lợi không hề nhỏ! Ngoài ra, do nuôi theo phương pháp công nghiệp nên heo ít bịnh, giúp tiết kiệm được thời gian và công sức vì tất cả đều tự động. Mỗi gia đình chỉ cần dành ra khoảng 15 phút mỗi ngày để cho ăn và vệ sinh chuồng trại. “Hơn nữa, việc chăm sóc heo luôn được các thầy tư vấn, giúp đỡ tận tình, đầu ra được đảm bảo nên bản thân luôn thấy an tâm vì giảm bớt được rủi ro”, chị Trần Thị Huê thật lòng. 10 năm qua, hàng trăm gia đình được hưởng lợi từ dự án này. Có thời điểm như năm 2006, dự án phổ biến ra cả vùng, với khoảng 300 gia đình tham gia. Sau đó, do khủng hoảng chung của ngành chăn nuôi, tu đoàn tạm ngưng dự án ngoài cộng đồng. Từ đầu năm nay lại được tái khởi động.
Tu đoàn hiện cũng đang lên những dự định bác ái trong tương lai gần. Dù tất cả xem ra vẫn còn khá mới mẻ và cần thời gian nhưng mọi người đều lạc quan tin tưởng. Cha Tiếp cho biết: “Bác ái là hành trình không bao giờ ngừng. Vẫn còn đó rất nhiều người cần đến một bàn tay để xoa dịu cơn đau…”.
Đình Quý
Bình luận