Giáo xứ Thạch Đà, giáo hạt Xóm Mới đã trải qua gần 70 năm hình thành và phát triển. Từ những ngày đầu tiên với những hộ gia đình di cư từ miền Bắc vào, giáo xứ đã không ngừng lớn mạnh, trở thành một điểm tựa tinh thần cho hàng ngàn tín hữu. Nhìn lại chặng đường đã qua, có thể thấy rõ sự đổi thay và vẻ đẹp ngày càng rõ nét, không chỉ về cơ sở vật chất mà còn về tinh thần đoàn kết và lòng nhân ái của giáo đoàn nơi đây.
Nơi quy tụ bà con khắp nơi
Nằm trên tuyến đường Phạm Văn Chiêu - một con đường sầm uất với dòng người qua lại tấp nập - nhà thờ Thạch Đà không chỉ là nơi thờ phượng mà còn là điểm đến quen thuộc của những người lao động xa quê. Trước mặt tiền nhà thờ, những chiếc xe hàng rong của bà con lao động ngày ngày tụ họp, tiếng rao bán lao xao hòa cùng nhịp sống đô thị. Tôi bắt chuyện với một phụ nữ quê miền Bắc đang thoăn thoắt gọt quả thơm cho khách. Chị nói vì bà con quanh đây đều là người di cư từ nhiều thập niên trước, nên rất hiểu cảnh tha hương. “Có lẽ vì vậy mà giáo xứ luôn thương người xa quê như chúng tôi. Bởi thế anh chị em nhắc nhau giữ gìn vệ sinh, trật tự để không phụ lòng người tốt với mình…”, chị nói với giọng chắc nịch.
Bà Nguyễn Thị Thơm, trưởng Hội các Bà mẹ Công giáo, là một nhân chứng sống động của hành trình giáo xứ. Nhẩm tính giáo xứ đã 69 năm tuổi, bà Thơm nhìn xa xăm, như cố lục lại những ký ức của thời xa xưa. Bà kể, căn nhà gia đình bà đang ở với bề ngang 10 mét là phần đất cha sở tiên khởi chia đều cho mỗi gia đình giáo dân khi mới lập nghiệp. Cha mẹ bà khi ấy phải cắt cỏ tranh, đan thành phên để làm mái, dựng vách, tạo nên một ngôi nhà đơn sơ che mưa nắng, giống như bao gia đình khác trong buổi đầu khó khăn. Thạch Đà không chỉ là nơi gia đình bà tìm được một mái nhà, mà còn là nơi tìm thấy một cộng đồng, một gia đình.
Quen với nghề nông và chăn nuôi từ quê cũ, các hộ dân ở Thạch Đà ngày đó trồng hoa màu, nuôi heo để cải thiện đời sống, đồng thời duy trì việc đạo đức sớm tối. Bà Thơm nhớ lại, vào thập niên 1970, khi mới 13-14 tuổi, bà đã tham gia ca đoàn nhỏ của giáo xứ. Sáng sớm, bà cùng mẹ chở rau ra chợ bán, rồi về đi học; đến chiều, bà theo cha mẹ đến nhà thờ dự lễ. Chỉ chỗ đang đứng trong khuôn viên thánh đường, bà kể: “Xưa chỗ này là cái ao đào lấy đất làm nền xây nhà thờ. Ngôi thánh đường gắn với tuổi thơ, nên chúng tôi trân quý và gắn bó sâu sắc”.
Hành trình lập xứ
Lịch sử giáo xứ Thạch Đà bắt đầu từ năm 1954, khi cha Giuse Nguyễn Hữu Tống - lúc đó là cha sở giáo xứ Thạch Đà thuộc giáo phận Bắc Ninh - dẫn giáo dân từ miền Bắc vào Tây Ninh lập nghiệp. Tuy nhiên, do đời sống không ổn định, năm 1956, cha quyết định đưa bà con đến ấp Đồng Tâm 7, xã Thông Tây Hội, quận Gò Vấp, tỉnh Gia Định (nay thuộc quận Gò Vấp, TPHCM). Tại đây, cùng với tín hữu từ 8 giáo họ - Thạch Đà, Mai Châu, Bến Cốc, Thường Lệ, Văn Quán, Bến Dừa, Hạ Lôi, Vĩnh Phúc - cha Tống đã đặt nền móng cho giáo xứ bằng ngôi nhà thờ nhỏ, tường đất, mái lá. Người dân quen gọi đó là “nhà thờ cha Tống” hay “trại cha Tống”. Nhiều năm sau, ngôi nhà thờ ấy được thay thế bằng một thánh đường lớn hơn, tường gạch, mái tôn, đánh dấu bước phát triển đầu tiên.
Giai đoạn 1964-1971, Thạch Đà trở thành vùng đất màu mỡ với ruộng thuốc lá và vườn hoa màu, thu hút giáo dân từ các tỉnh như Bình Tuy, Phước Thành, Bến Cát, Đồng Xoài, Cái Sắn đổ về. Số tín hữu từ đó tăng nhanh, từ 1.000 ban đầu lên 3.000. Như câu “đất lành chim đậu”, Thạch Đà dần trở thành nơi an cư của nhiều gia đình Công giáo. Để đáp ứng nhu cầu thiêng liêng ngày càng lớn, cha Giuse khởi công xây dựng nhà thờ mới rộng rãi, kiên cố vào năm 1971, hoàn thành năm 1975, đặt nền tảng cho sự phát triển bền vững sau này.
Năm 1997, thánh đường được đại tu và cung hiến ngày 2.12.2000. Từ 8 giáo họ ban đầu, có thêm 7 giáo họ mới ra đời. Nhà xứ được xây năm 1973, tiếp đó là nhà mục vụ 1 trệt, 3 lầu khởi công năm 2006, hoàn tất năm 2008, phục vụ sinh hoạt hội đoàn và lớp giáo lý cho thiếu nhi. Năm 2016, nhân dịp mừng 60 năm thành lập, thánh đường được tu sửa lần nữa. Số tín hữu tăng mạnh, từ 6.848 cuối năm 2001 lên 10.902 vào năm 2014.
Nay, theo ông Nguyễn Văn Vinh, Chủ tịch Hội đồng Mục vụ, giáo xứ có khoảng 12.000 tín hữu và hơn 1.000 giáo hữu di dân. Hiện giáo xứ đã tái cấu trúc thành 9 giáo khu. Các hội đoàn, ca đoàn được duy trì đều đặn, cùng với hoạt động bác ái như trao 300 phần quà mỗi tháng cho người khó khăn, bất kể lương giáo; và 200 suất cơm 0 đồng mỗi thứ Năm hằng tuần.
Tiếp nối sứ vụ của các vị mục tử tiền nhiệm, cha sở đương nhiệm Giuse Trần Thanh Công cùng linh mục phó xứ quan tâm khá nhiều đến đời sống thiêng liêng của giáo dân. Giáo xứ có lớp Kinh Thánh cho giới trẻ vào thứ Bảy, khuyến khích thiếu nhi dự thánh lễ mỗi chiều, tổ chức các chuyến hành hương về những địa danh thánh thiêng...
Bích Vân
Bình luận