Tiết kiệm để làm nhiều việc khác ý nghĩa

Ðây là một trong những phương thức sinh hoạt được nhiều giáo xứ, dòng tu nhắc nhau thực hành trong đời sống, bằng nhiều cách khác nhau, từ những chuyện hết sức nhỏ bé, qua đó góp phần thông truyền về một nếp sống tích cực trong cộng đồng…

Hang đá Giáng Sinh được làm bằng những vật dụng tái chế trong canh tác nông nghiệp ở giáo xứ Mông Triệu

DỰNG XÂY GIÁO XỨ, PHỤC VỤ THA NHÂN

Với niềm hăng say phục vụ, nghĩ cho lợi ích đoàn chiên, cha Giuse Nguyễn Văn Tự, chánh xứ Mông Triệu, giáo phận Long Xuyên, đã có nhiều cải tiến tích cực trong sinh hoạt ở xứ đạo này. Được bổ nhiệm về làm chánh xứ vào năm 2017, khi giáo họ Mông Triệu được nâng lên hàng giáo xứ, cha Tự đã quyết định chuyển sang phương thức dâng hoa cộng đoàn thay cho dâng hoa truyền thống (do các đội hoa thực hiện) để giảm tốn kém cho giáo dân. Theo lời kể của người tín hữu nơi đây, các giáo xứ miền quê trong khu vực có truyền thống giao lưu các đội hoa giữa các giáo xứ với nhau. Khi đã được giáo xứ bạn mời đến thì xứ mình cũng mời lại cho “phải phép”. Mỗi lần giao lưu, giáo dân góp tiền, góp quỹ để đãi vài trăm khách, linh đình như một đám cưới. Từ 5 năm qua, với hình thức dâng hoa cộng đồng, các đội dâng hoa ở giáo xứ Mông Triệu không còn, vì thế không còn việc “giao lưu” tốn kém. Phấn khởi trước sự thay đổi này, chị Maria Đinh Thị Phương Mai, giáo dân xứ Mông Triệu, thừa nhận: “Quyết định thay đổi hình thức dâng hoa của cha sở rất hợp với lòng dân và tin rằng Đức Mẹ thông hiểu mọi sự. Cha khuyên rằng thay vì phải chịu tốn kém như vậy, các gia đình hãy dành để lo cho con cái học hành, phòng khi bệnh tật, hoặc giúp đỡ người nghèo”. Được biết, trong nhiều năm qua, ngày mừng bổn mạng giáo xứ, cộng đoàn hiệp thông trong thánh lễ tạ ơn, không tổ chức tiệc mừng và lễ bổn mạng của các hội đoàn cũng vậy. Mỗi dịp Giáng Sinh, hang đá cũng được kiến thiết đơn sơ, với những vật dụng có sẵn. Khung sườn hang đá được làm bằng tre trúc lấy từ vườn nhà giáo dân; bao bì phân bón, vỏ bao xi măng hoặc bạt nilông cũ được phun sơn làm đá giả; các phụ kiện cũng được tận dụng trong nhiều năm. Bên cạnh đó, việc trang trí hoa tươi nơi thánh đường hằng tuần cũng ở mức độ vừa phải, không cầu kỳ. Riêng việc tang chế, cha Giuse nhắc nhở bà con chú trọng việc cầu nguyện cho người đã khuất hơn là những hình thức bề ngoài, đặc biệt không phúng viếng bằng hoa tươi để tránh lãng phí. Giảm những khoản chi tiêu không cần thiết, theo chị Mai là điều cần thiết cho giáo xứ cũng như các gia đình tín hữu. Nhờ vậy, giáo xứ đã xây được nhiều phòng giáo lý để các em thiếu nhi có nơi học tốt hơn và tôn tạo các công trình phụ cho tươm tất hơn.

Giảm bớt những khoản chi không cần thiết để lo cho việc bác ái là cách mà giáo xứ Phú Lợi, giáo phận Phú Cường đã và đang làm. Cư ngụ tại giáo xứ có đông di dân, ông Đaminh Vũ Văn Nghĩa cho biết, trong 2 năm qua, cha sở chú trọng gìn giữ truyền thống theo nền tảng mà các vị mục tử trước đó đã xây dựng, đồng thời có những điều chỉnh trong sinh hoạt chung, như việc cần kiệm được lưu ý nhiều hơn. Chẳng hạn trong mùa dịch, cha xứ kêu gọi giáo dân giảm tiêu dùng để đảm bảo mức sống cho gia đình, đồng thời chung sức chia sẻ yêu thương với tha nhân. Kế đến, hệ thống đèn điện trong khuôn viên nhà thờ cũng không còn thắp sáng suốt đêm, mà chỉ dùng đến 10-11 giờ khuya. Trước kia, vào dịp Giáng Sinh, 6 giáo khu trong xứ đều làm hang đá. Hai năm vừa qua chỉ có duy nhất một hang đá trong nhà thờ. Tương tự, lễ Tết cũng đơn giản nhưng ấm cúng. “Cha sở vẫn duy trì các hoạt động truyền thống nhưng ngài khuyến khích cộng đoàn ưu tiên giúp đỡ người nghèo, người kém may và chúng tôi ủng hộ điều đó”, ông Nghĩa cho hay.

Những vật dụng cũ vẫn có ích cho thiếu nhi thôn quê

Cũng trong tinh thần sống đơn giản, giáo xứ Bùi Môn (TGP TPHCM) mười mấy năm qua vẫn tận dụng cây thông cao 15 mét từ thời cha xứ cũ, để trang trí trong khuôn viên thánh đường. Chị Anna Nguyễn Hoài Nhật, giáo dân trong xứ, nói rằng việc tái sử dụng phụ kiện để làm hang đá mừng Noel được thể hiện cả ở những khu giáo trong xứ đạo cũng như nhà dân. Sự giản tiện ít nhiều đã góp phần vào công việc chung, tân trang nhà giáo lý, nhà xứ… Là thành viên của nhóm ve chai xứ Bùi Môn, góp tiền nuôi heo đất cá nhân vào quỹ nhóm, chị Hoài Nhật cùng các thành viên dành thời gian chọn những vật dụng còn dùng được sau khi thu gom phế liệu từ các gia đình. Trong đó có những chiếc nôi điện, xe tập đi cho em bé, cặp sách, đồ chơi… Vệ sinh lại các thứ, nhóm đóng gói cẩn thận để chia sẻ với thiếu nhi, bà con trong những chuyến thiện nguyện đến vùng sâu vùng xa. Theo chị Hoài Nhật: “Với nhiều người, những vật dụng trên là đồ phế thải, nhưng với bà con vùng thôn quê thì sẽ vẫn hữu ích”.

GIÚP RÈN LUYỆN ĐỜI TU

Với cộng đoàn tín hữu, có thể nói tiết kiệm đã đem lại nhiều kết quả rõ thấy. Ở dòng tu, điều đó đã trở thành phương cách quen thuộc trong đời sống thường nhật. Theo một nữ tu dòng Phúc Âm Sự Sống (giáo phận Phan Thiết), tiết kiệm là điều cần có trong lời khấn khó nghèo. Thế nên đời sống cộng đoàn là nơi thực hành và vun bồi ý thức cho từng cá nhân. Ví như trong việc sử dụng lương thực, thực phẩm, cụ thể là bữa ăn hằng ngày được tính theo khẩu phần đủ dùng; trang phục được may từ chất liệu vải trung bình; đồ dùng cá nhân cũng là loại “phổ thông”. Nhằm tránh lãng phí thời gian, các chị em đều có thời giờ cụ thể cho việc thiêng liêng, lao động, học tập... Trong một không gian có đông người, máy lạnh mới được sử dụng, còn quạt máy thường dùng khi có ít người hiện diện. Từ lâu, hội dòng đã xây bể tích trữ nước mưa khi vào mùa, để dùng khi trời nắng nóng. Nước rửa rau, chị em cũng dùng để tưới cây hoặc chà sàn giặt...

Cũng dùng nước rửa rau để tưới cây, “nước cuối” giặt đồ để lau nhà, bao ni lông thực phẩm còn tốt được các chị em ở cộng đoàn Mazzarello, Tân Định (dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ) giặt sạch, phơi khô và xếp cất phòng khi dùng đến. Tương tự, bịch sữa chua sau khi dùng xong sẽ được rửa sạch để đựng thịt xay, cấp đông dành nấu canh. Đã quen với nề nếp, đệ tử Têrêsa Lê Nguyễn Hương Giang thích thú kể về nơi mình đang tu học: “Khi ánh sáng trong phòng đầy đủ, thì em không cần bật đèn. Thay vì hai người dùng chung một chiếc quạt máy, em cùng với ba chị em nữa dùng chung một quạt. Những buổi gặp gỡ hằng tuần trong cộng đoàn, chị bề trên đều nhắc nhở, khuyến khích mọi người duy trì đức tính cần kiệm sao cho tốt. Tiết kiệm là cách hay giúp cho những chị em đệ tử rèn luyện bản thân ngày thêm trưởng thành, nề nếp”.

Cộng đoàn Mazzarello (Hội dòng Con Đức Mẹ Phù Hộ) giữ lại nước rửa rau để tưới cây - ảnh: Hương Giang

Tương tự như các dòng nữ, ngành nam cũng duy trì nề nếp chỉn chu. Đối với thầy Antôn Nguyễn Văn Phúc (dòng Ðức Mẹ Lên Trời), việc sử dụng đúng mức, hợp lý của cải vật chất, thời gian, sức lực là điều các thầy không chỉ “sống mỗi ngày”, mà còn lồng ghép vào việc chăm sóc các em trong mái ấm Hoa Huệ do nhà dòng thiết lập. Theo đó, các em được hướng dẫn từ cách ăn uống, sử dụng điện nước, dụng cụ học tập, đồ dùng cá nhân sao cho phù hợp. Thầy Antôn tâm tình: “Mong rằng việc được đào luyện từ nhỏ sẽ trở nên hữu ích cho các em trong tương lai”.

Có thể nói, việc tiết kiệm dù trong giáo xứ hay ở dòng tu cũng thật sự cần và mang đến nhiều ý nghĩa, nhất là có thể phục vụ cuộc sống của chính cộng đoàn, nâng đỡ người khó khăn. Sống tiết kiệm còn là cách rèn luyện bản thân và giáo dục thế hệ trẻ ý thức việc sống liên đới.

BÍCH VÂN