Trong bối cảnh khoa học, kỹ thuật và công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ, truyền thông trở thành một sứ mạng không thể xem nhẹ nếu muốn loan báo Tin Mừng hiệu quả. Nhờ truyền thông, ánh sáng Phúc Âm đến được với những người chưa biết; những nhận thức sai lệch được điều chỉnh; khoảng cách địa lý và tâm hồn được xích lại gần nhau. Tuy nhiên, để đạt được điều này, lịch sử truyền thông Kitô giáo cho thấy không phải nhờ hô hào hay quảng bá, mà qua đời sống chân thật, tình yêu sống động dựa trên nền tảng Tin Mừng.
Từ năm 1967, Đức Phaolô VI đã thiết lập Ngày Truyền thông Xã hội, được duy trì hằng năm đến nay. Các vị chủ chăn, đặc biệt là Đức Thánh Cha Phanxicô, đã không ngừng nhấn mạnh vai trò của truyền thông trong đời sống Hội Thánh. Những sứ điệp của ngài vừa sâu sắc vừa thực tiễn, định hướng cho người làm truyền thông. Năm 2021, ngài nhấn mạnh: “Hãy đến mà xem”, vì chỉ khi tận mắt chứng kiến, gặp gỡ trực tiếp, không qua trung gian nào, mới có thể hiểu rõ bản chất vấn đề, từ đó loan báo một cách đúng đắn, tôn trọng sự thật. Năm 2022, ngài kêu gọi hãy “Lắng nghe bằng trái tim”, bởi lắng nghe là biểu hiện của tình yêu, đáp ứng nhu cầu sâu sắc nhất của con người. Đến năm 2023, chủ đề “Nói bằng trái tim” tiếp tục được Đức Giáo Hoàng triển khai, khuyến khích một nền truyền thông cởi mở, xây dựng, tránh lời nói gây tổn thương: “… Các Kitô hữu chúng ta luôn được khuyên bảo phải giữ gìn miệng lưỡi, đừng nói lời gian ác (x. Tv 34,14). Miệng chúng ta không được phép thốt ra bất kỳ một lời xấu xa nào, mà “chỉ được nói những lời tốt đẹp, để xây dựng và mang ích lợi cho người nghe” (Ep 4,29).
Trước nguy cơ lạm dụng trí tuệ nhân tạo, năm 2024, Đức Phanxicô đã công bố Sứ điệp “Trí tuệ nhân tạo và Sự khôn ngoan của Con tim: Hướng tới một truyền thông nhân bản trọn vẹn”. Ngài xác quyết, muốn vượt qua những thách đố do công nghệ tạo nên, chỉ có cùng nhau chúng ta mới gia tăng khả năng phân định, tỉnh thức và sự khôn ngoan cũng sẽ giúp chúng ta điều chỉnh hệ thống trí tuệ nhân tạo phù hợp, với một nền truyền thông nhân bản trọn vẹn.
Năm 2025, Đức Phanxicô cũng mời gọi: “Hãy chia sẻ niềm hy vọng trong tâm hồn anh chị em cách hiền hòa”, thể hiện khát vọng về một nền truyền thông khơi dậy hy vọng, đồng cảm và quan tâm. Ngài thao thức: “Tôi mơ ước về một nền truyền thông làm cho chúng ta trở thành những người bạn đồng hành, cùng bước đi bên cạnh anh chị em mình và khích lệ họ hy vọng trong những thời điểm khó khăn này. Một nền truyền thông có thể nói với trái tim, để khơi lên không phải là những phản ứng phòng vệ và giận dữ, mà là thái độ cởi mở và thân thiện. Một nền truyền thông biết cách hướng đến vẻ đẹp và hy vọng, ngay cả giữa những tình huống xem ra tuyệt vọng nhất, và tạo ra sự dấn thân, đồng cảm và quan tâm đến tha nhân”.
Có lẽ, những tinh thần được thể hiện qua các sứ điệp truyền thông của vị chủ chăn khả kính luôn cần thiết cho mọi Kitô hữu khi sống và thông truyền niềm vui Tin Mừng cho người khác.
Hùng Luân
Bình luận