Thế hệ cợt nhả là gì, ai thuộc thế hệ cợt nhả? Đây là một cụm từ đang được quan tâm trên mạng xã hội, dùng để mô tả thế hệ Gen Z (những người sinh trong khoảng năm 1997-2012), với phong cách giao tiếp, làm việc bằng tinh thần lạc quan và cái nhìn hài hước trước mọi tình huống, thử thách - một cách gọi tự trào, hoàn toàn khác theo định nghĩa trong các từ điển, “cợt nhả” có nghĩa là trêu đùa một cách sỗ sàng, không đứng đắn.
Mạng xã hội Facebook có hơn 20 nhóm bàn luận sôi nổi về “thế hệ cợt nhả”. Trong đó, nhóm “thế hệ cợt nhả đi làm” thu hút nhiều người tham gia nhất với hơn 94.000 thành viên. Mỗi ngày, có rất nhiều bài viết tâm sự về chuyện đi làm, chuyện ở nơi làm việc. Người đăng rất thoải mái sử dụng những câu nói “hot trend”, hình ảnh hóm hĩnh để giao tiếp với nhau, kể câu chuyện của mình, tâm tư, quan niệm của mình về công việc, môi trường làm việc… Câu nói: “Thế hệ cợt nhả gia nhập thị trường lao động” cũng trở thành một trong những câu thịnh hành nhất trên mạng xã hội, vì đây đúng thời điểm những bạn trẻ Gen Z bước vào độ tuổi lao động. Họ lớn lên trong môi trường số hóa, chịu tác động từ mạng xã hội; có sự chuyển biến trong tư duy nghề nghiệp khác thế hệ trước. Thế hệ trẻ Gen Z - như rất nhiều bài báo đã mổ xẻ - ưu tiên trải nghiệm cá nhân và tìm kiếm ý nghĩa trong công việc.
Xét về mặt tích cực, sự thoải mái là một cách phản ứng với áp lực, là lá chắn bảo vệ tinh thần trước những căng thẳng trong môi trường lao động hiện đại nhiều đòi hỏi. Điều này cũng giúp tạo ra bầu không khí vui vẻ, khuyến khích sáng tạo và làm mềm hóa các mối quan hệ vốn dễ bị căng cứng bởi quy tắc cũ. Tuy nhiên, sẽ vẫn có mặt trái là khi sự cợt nhả quá nhiều, quá lạm dụng sẽ đẩy đến kết quả cực đoan, dẫn đến việc né tránh trách nhiệm, né tránh đối thoại nghiêm túc và ảnh hưởng tinh thần chuyên nghiệp. Ranh giới giữa vui vẻ đùa trêu và sự thiếu chừng mực là rất mong manh. Do đó người quản lý ở thế hệ khác cần xây dựng môi trường nghề nghiệp giữ được kỷ luật, sự tôn trọng lẫn nhau, nhưng không khô cứng, áp đặt, triệt tiêu tinh thần sáng tạo, ngày càng có khoảng cách…
Và vì đang ở vào giai đoạn các Gen Z bước vào thị trường lao động nên người sử dụng lao động trẻ bắt đầu phải chú ý quan tâm tới khía cạnh suy nghĩ, cảm nhận về áp lực của họ. Họ có sự tận tâm, kỹ năng và xúc cảm, nhạy cảm theo một cách riêng của họ.
So với thế hệ trước, thế hệ Gen Z với thực tế tiếp nhận sẽ có nhu cầu thỏa mãn tinh thần ngày càng lớn và tinh vi hơn, do từ khi sinh ra, vật chất của họ đã có nền tảng. Có người nói trước đây là ăn no mặc ấm, rồi đến ăn ngon mặc đẹp, còn bây giờ sẽ là ăn kiêng mặc mốt. Đây cũng là điểm yếu nếu Gen Z không được hướng dẫn tường tận. Họ sẽ có xu hướng hưởng thụ, ích kỷ, ít nghĩ về người khác, và đôi khi cho rằng cả thế giới phải có bổn phận lo cho mình. Người ta lý giải nguyên nhân bởi thời nay các gia đình ít con cái, cha mẹ vì nuông chiều nên từ nhỏ hay làm thay cho con, dẫn đến hệ quả là nhiều bạn Gen Z ra đời thiếu kỹ năng, không biết mình đang được hàm ơn mà quan niệm đó là nghĩa vụ người khác phải làm cho mình, dẫn đến việc vô tình không sống trong tâm tình biết ơn.
Tóm lại, giữa các thế hệ không nhất thiết phải nói tiếng nói chung, nhưng rất cần quan sát, lắng nghe nhau. Người lớn phải tìm cách thấu hiểu, còn người trẻ phải trau dồi thêm nhiều kỹ năng khác, ngoài kiến thức chuyên môn.
PHONG DIỆP
Bình luận