Hỏi:
Tôi thường xuyên bị viêm loét miệng. Tôi đã uống đủ các loại thuốc và ăn rất nhiều rau quả nhưng tháng nào bệnh cũng tái phát. Mỗi lần bệnh kéo dài từ 7 - 10 ngày, ăn uống rất khó khăn. Xin bác sĩ cho biết nguyên nhân, cách điều trị và làm thế nào để bệnh hết hẳn. Nguyễn Anh Khôi – Long An
Trả lời:
Viêm loét vùng niêm mạc miệng (aphthous stomatitis) là một bệnh lành tính, thuộc về răng miệng, rất hay gặp. Bệnh tưởng chừng như nhẹ và vô hại song nhiều khi kéo dài, hay tái phát và điều trị cũng đôi lúc gặp nhiều khó khăn.
![]() |
Biểu hiện ban đầu của bệnh là xuất hiện một hay nhiều mụn nước, màu vàng và khó thấy trong vòm miệng. Khoảng vài giờ sau, các mụn nước này vỡ ra, để lại vết loét hình tròn, kích thước bằng đầu đũa, gây đau và rát khi ăn uống, nhất là lúc ăn mặn hoặc đồ chua. Vết loét thường nằm ở niêm mạc má, bề mặt hoặc dưới lưỡi và lợi.
Nguyên nhân và yếu tố thúc đẩy:
Nguyên nhân chính xác của loét aphthous chưa được biết rõ. Tuy nhiên người ta nhận thấy bệnh thường xuất hiện có tính chất gia đình và ở những đối tượng có khiếm khuyết hệ thống miễn dịch, dễ bị tấn công bởi tác nhân vi khuẩn và vi rút.
Các yếu tố thúc đẩy gây loét aphthous bao gồm:
- Do chấn thương vùng miệng: nướu răng bị thương tổn khi đánh răng quá mạnh hay dùng bàn chải quá cứng, rách với thực phẩm sắc hoặc mài mòn (như bánh mì nướng, khoai tây chiên hay đồ vật khác), tình cờ cắn (đặc biệt là phổ biến với hàm răng nanh sắc), sau khi mất răng, nha khoa niềng răng...).
- Stress
- Do kem đánh răng
- Do nhạy cảm với một số thức ăn như: Chocola, cà phê, củ lạc, hạt hạnh nhân, dâu, phó mát, cà chua. Thức ăn thiếu vitamin B12, kẽm, acid folic, sắt.
- Thuốc lá
- Mất cân bằng nội tiết: dung thuốc ngừa thai, phụ nữ có thai
- Một khi bệnh cứ tái phát mãi, chúng ta cần tìm ra một bệnh khó trị hơn, ẩn mình dưới căn bệnh lành tính này. Ðó là các bệnh tự miễn dịch như lupus đỏ hệ thống, bệnh viêm ruột Crohn và Behcet: thêm vết lở ở cơ quan sinh dục, có thể dẫn đến mù khi vết lở ở mắt. Bệnh AIDS đôi lúc biểu hiện bằng những vết lở miệng rất dai dẳng.
Điều trị:
Đối với loét miệng nhỏ hầu hết tự khỏi trong vòng 1 tuần, không cần điều tri. Một số trường hợp loét miệng rộng, tái phát nhiều lần, và kéo dài cần điều trị.
- Nên thay bằng loại kem đánh răng không có chất phụ gia như sodium lauryl sulfate. Khi đánh răng cần tránh làm tổn thương niêm mạc miệng do chà sát quá mạnh đồng thời điều trị triệt để các bệnh lý về răng như viêm nướu, viêm nha chu…
- Súc miệng bằng dung dịch Benadryl, Listerine, Natriclura 0.9%, một ngày 3-4 lần có thể làm giảm được chứng đau đớn khó chiụ mỗi khi ăn uống. Có thể ngậm thuốc có tác dụng tại chỗ như Opovilone, Strepsils...
- Thuốc xức chứa Triamcinolone và Tetracyeline cũng giúp các vết lở lành mau hơn. Chưa có bằng cớ khoa học nào chứng tỏ uống thêm kháng sinh bằng đường miệng giúp bệnh làmh mau hơn. Nếu lở miệng gây ra bởi nhiễm nấm họng nên dùng thuốc xức hiệu quả là Nystatine. Những loại thuốc súc miệng có chất corticoid giảm sưng nhưng cần dành cho những ca nặng do có nhiều tác dụng phụ.
- Thuốc uống: Cimetidin, Colchicin, Steroid. Chỉ nên dung trong trường hợp nặng, đau nhiều không ăn uống được. Thuốc có nhiều tác dụng phụ.
- Bổ sung vi chất: Vitamin B6, B12, sắt, acid folic, kẽm
Nếu bệnh này tái phát thường xuyên, bạn nên đi khám bác sĩ hay nha sĩ xét nghệm thêm đầy đủ để coi có nguyên nhân nào tiềm ẩn gây nên bệnh này không.
Ths.Bs Trung Phan
Bình luận