Hỏi:
Cách đây 4 tháng tôi bị tiểu buốt, tiểu nhiều lần, kèm sốt nhẹ, đau vùng 2 bên bẹn và bìu. Tôi có đi khám xét nghiệm máu, nước tiểu, và siêu âm. Bác sĩ kết luận tôi bị viêm tiền liệt tuyến và cho dùng kháng sinh 6 tuần. Hiện nay tôi không còn triệu chứng nữa nhưng bác sĩ dặn tôi phải đén kiểm tra lại chỉ số PSA vì lúc đầu bị tăng (6.5ng/mL). Xin hỏi bác sĩ “Viêm tiền liệt tuyến” là bệnh gì có nguy hiểm không? Có dễ bị tái phát không? Tôi nghe nói xét nghiệm chất PSA là để tầm soát ung thư tiền liệt tuyến, vậy trường hợp của tôi tăng cao thì có sao không? Tôi có nguy cơ bị ung thư không? Xin chân thành cảm ơn bác sĩ.
Nguyễn Hữu Đồng – 54 tuổi – Phú nhuận.
Trả lời:
 |
Tuyến tiền liệt là một cơ quan nằm ở cổ bàng quang, bao quanh đoạn đầu của niệu đạo. Tuyến tiền liệt có chức năng giúp kiểm soát nước tiểu và sản xuất một số chất có trong tinh dịch.
Viêm tiền liệt tuyến hay viêm tuyến tiền liệt là một dạng viêm nhiễm tại bộ phận tuyến tiền liệt và thường biểu hiện dưới hai dạng cấp tính và mạn tính với một số triệu chứng tiêu biểu như đi tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu đau, kèm theo sốt... viêm tuyến tiền liệt mạn tính biểu hiện chủ yếu là cảm giác khó chịu vùng bụng dưới, tinh hoàn, đau vùng dưới thắt lưng, tiểu nhiều lần...
Viêm tiền liệt tuyến là bệnh rất xảy ra ở độ tuổi trung niên, thường có hoạt động tình dục và được chia làm ba loại: viêm cấp tính do vi khuẩn, viêm mãn tính do vi khuẩn và viêm không do vi khuẩn. Bệnh này không nguy hiểm nhưng gây nhiều phiền toái và biến chứng nặng (áp xe tiền liệt tuyến, nhiễm trùng máu…) nếu không điều trị đúng.
Triệu chứng của viêm tiền liệt tuyến bao gồm: tiểu đau và cảm giác nóng rát khi đi tiểu, tiểu khó, tiểu nhiều lần (nhất là tiểu đêm), đau (vùng bụng dưới, vùng bẹn, bìu, 2 bên hố chậu và bộ phận sinh dục ngoài, cảm giác khó chịu vùng dương vật và tinh hoàn). Viêm tiền liệt tuyến cấp thường xuất hiện đột ngột với sốt, ớn lạnh, kèm theo các rối loạn đi tiểu như trên.
Chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt bao gồm việc loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây ra các triệu chứng (như viêm bàng quang, viêm niệu đạo…) và xác định loại viêm tuyến tiền liệt. Khám tiền liệt tuyến bằng ngón tay qua ngã trực tràng. Xét nghiệm nước tiểu và cấy tinh dịch tìm tác nhân gây bệnh. Siêu âm tiền liệt tuyến qua ngã trực tràng giúp phát hiện tổn thương tiền liệt tuyến.
Hiện nay y học chưa có bằng chứng rõ ràng nào khẳng định chứng viêm tuyến tiền liệt có khả năng dẫn tới ung thư tuyến tiền liệt.
Kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) là một protein được sản xuất bởi cả hai mô tuyến tiền liệt ung thư (ác tính) và không phải ung thư (lành tính). Bởi vì tế bào ung thư sản xuất PSA hơn các tế bào không phải ung thư, mức độ PSA trong máu có thể cung cấp thông tin hữu ích cho việc tầm soát ung thư tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, các điều kiện khác, bao gồm cả viêm tuyến tiền liệt, có thể làm tăng mức độ PSA. Việc theo dõi nồng độ PSA giúp theo dõi đáp ứng điều trị và giúp phân biệt 2 bệnh lý này. Nếu là viêm tiền liệt tuyến đáp ứng điều trị thì nồng độ chất PSA trong máu sẽ giảm dần và trở về bình thường (<4ng/mL). Nếu PSA vẫn tiếp tục tăng dần và > 10ng/ml mặc dầu viêm tiền liệt tuyến đã điều trị ổn định thì phải cảnh giác ung thư tiền liệt tuyến, trường hợp này cần sinh thiết để chẩn đoán.
Một trong những yếu tố làm bệnh viêm tuyến tiền liệt khó điều trị là “hàng rào” mô của tuyến tiền liệt ít cho kháng sinh thâm nhập. Vì vậy, kháng sinh chỉ vào được tuyến tiền liệt khoảng 10-20% hàm lượng thuốc uống nên phải kéo dài thời gian điều trị thuốc, trung bình là 6 tuần, có khi lên đến 12 tuần. Thuốc kháng sinh lựa chọn điều trị viêm tiền liệt tuyến phải thấm tốt qua mô tiền liệt tuyến, 2 kháng sinh được ưu tiên lựa chọn là nhóm Quinolon (Ciprofloxacin, Ofloxacin) và Bactrim (sulfaméthoxazole + triméthoprime).
Ths.Bs Trung Phan
Bình luận