Nằm ở vùng giáp ranh giữa TPHCM và Long An (nay là tỉnh Tây Ninh), giáo xứ Bình Chánh thuộc TGP TPHCM như “vùng biên”, là nơi lui tới, sinh hoạt của giáo dân cả 2 giáo phận TPHCM và Mỹ Tho. Từ Quốc lộ 1A, theo hướng về miền Tây, rẽ vào đường Đinh Đức Thiện rồi đường Trịnh Như Khuê, sẽ bắt gặp ngôi nhà thờ giáo xứ Bình Chánh khiêm tốn giữa hàng cây xanh.
Xứ đạo Bình Chánh được thành lập năm 1884. Tư liệu về thời kỳ đầu hiện không còn nhiều, nhưng ký ức cộng đoàn vẫn lưu giữ: vùng đất ngày ấy còn hoang sơ, dân cư thưa thớt, chủ yếu sống bằng nghề nông. Ngôi thánh đường hiện nay là ngôi nhà thờ thứ hai, được xây dựng vào năm 1999, do cha Phaolô Phạm Trung Dong thực hiện thay thế cho ngôi nhà thờ kiên cố thứ nhất được xây dựng năm 1962, dưới thời cha Đaminh Đinh Xuân Hải.
Trong nhiều thập niên, đời sống mục vụ nơi đây gặp không ít khó khăn. Sau năm 1975, cha Phạm Trung Dong vừa là chánh xứ Thánh Phaolô (Bình Tân) vừa kiêm nhiệm Bình Chánh. Do quãng đường xa và số giáo dân ít, mỗi tuần giáo xứ chỉ có một thánh lễ vào ngày thứ Năm. Việc thiếu linh mục thường trực cũng khiến sinh hoạt cộng đoàn trở nên thưa thớt, giáo dân ít được nâng đỡ. Đức Hồng y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, Tổng Giám mục TGP TPHCM, nhận thấy một cộng đoàn đức tin khó có thể bền vững nếu không có sự hiện diện thường xuyên của linh mục, nên năm 2004 quyết định ủy thác Bình Chánh cho các tu sĩ dòng Don Bosco thuộc cộng thể Hóc Môn. Từ đó, một trang mới mở ra cho xứ đạo.
Các linh mục Salêdiêng đã khởi sự bằng việc chỉnh trang cơ sở vật chất như xây dựng hàng rào, dựng các tượng đài, và từng bước hoàn thiện khuôn viên thánh đường. Quan trọng hơn, sự hiện diện của các linh mục tại chỗ giúp đời sống đức tin của giáo dân ngày càng sốt sắng. Mươi năm trở lại đây, vùng đất Bình Chánh thay đổi nhanh chóng theo nhịp đô thị hóa. Những cánh đồng, vườn rau dần nhường chỗ cho khu công nghiệp, nhà máy, xí nghiệp. Dân cư từ nhiều nơi đổ về lập nghiệp, kéo theo đó là sự gia tăng đáng kể số giáo dân. Nếu năm 2009, dịp kỷ niệm 125 năm thành lập giáo xứ, cộng đoàn chỉ có khoảng 800 tín hữu, thì nay con số đã vượt hơn 2.500, và vẫn tiếp tục tăng.
Giáo xứ hiện có các giáo khu gồm Bình Chánh, Tân Quý, Hưng Long A, Hưng Long B, An Phú Tây và Tân Túc. Trong đó, giáo khu Hưng Long B mang một nét đặc biệt, đó là về mặt hành chính, địa bàn này thuộc tỉnh Long An cũ, và số giáo dân thuộc giáo xứ Vạn Phước, giáo phận Mỹ Tho. Vì ở xa nhà thờ Vạn Phước khoảng từ 7 đến 10 cây số, nên giáo dân ở Hưng Long B đi lễ ở nhà thờ Bình Chánh. Trong bối cảnh đó, việc tương trợ mục vụ, chăm sóc đời sống thiêng liêng cho giáo dân khu vực này đã được những vị mục tử trong hai giáo xứ thỏa thuận với nhau. Hiện giáo khu có khoảng hơn 600 giáo dân.
Năm 1999, khi khởi công xây dựng ngôi nhà thờ mới, cha Dong đã chọn hình ảnh những bông lúa vàng cách điệu để trang trí trên cung thánh. Chi tiết mang tính biểu tượng này vẫn còn tồn tại đến nay và gây ấn tượng với nhiều người khi ghé thăm ngôi giáo đường miền bán đô thị. Giữa vùng đất mà người Công giáo chỉ chiếm một phần rất nhỏ so với dân số, giáo xứ Bình Chánh luôn được xem như hạt men trong cánh đồng truyền giáo. Hình ảnh bông lúa không chỉ gắn với đời sống nông nghiệp quen thuộc của người dân, mà còn nhắc nhớ cánh đồng truyền giáo đã được trao phó cho cộng đoàn nơi đây. Linh mục chánh xứ hiện tại Vinh Sơn Nguyễn Ngọc Thiện, SDB, khẳng định rằng trong việc truyền giáo, giáo xứ phải đồng hành và giúp giáo dân triển nở hoa trái trong đời sống đức tin, “Chính từ đời sống đạo tích cực của mỗi người, Tin Mừng mới có thể lan tỏa”.
Song song với mục vụ thiêng liêng, giáo xứ Bình Chánh còn chú trọng đến những hoạt động bác ái. Hằng tháng đều có những phần quà hỗ trợ một số gia đình nghèo hoặc người già neo đơn trong địa bàn, cả lương lẫn giáo. Đối với giới trẻ, các cha Salêdiêng đã mở ra nhiều sáng kiến. Một sân cỏ nhân tạo nhỏ được dựng trong khuôn viên nhà thờ, trở thành địa chỉ quen thuộc cho thiếu nhi đến vui chơi, rèn luyện thể thao, phần lớn là con em gia đình không Công giáo sống quanh vùng, giúp trẻ có một không gian sinh hoạt lành mạnh.
Giữa vùng đất mà số giáo dân chỉ chiếm một phần nhỏ so với tổng dân cư, xứ đạo Bình Chánh đang gieo hạt giống Tin Mừng bằng đời sống đạo sốt sắng, việc làm bác ái cụ thể và sự đồng hành kiên trì với giới trẻ. Hình ảnh bông lúa vàng trên cung thánh như nhắc nhớ mỗi tín hữu về cánh đồng rộng lớn mà Bình Chánh đang âm thầm là men.
Hoàng Long
Bình luận