Ngày 25.5, Đức Thánh Cha Lêô XIV cử hành thánh lễ tại Đền thờ Thánh Gioan Latêranô, và nhận ngai tòa của Giám mục Rome.
Dưới đây là toàn văn bài giảng lễ của ngài:
Tôi gửi lời chào thân ái đến các Hồng y hiện diện, đặc biệt là Hồng y Đại diện, các giám mục phụ tá, tất cả các giám mục và các linh mục, các cha xứ, các cha phó và tất cả những ai theo nhiều cách khác nhau đang cộng tác trong việc chăm sóc mục vụ cho các cộng đoàn của chúng ta. Tôi cũng gửi lời chào đến các phó tế, các tu sĩ nam nữ, các nhà chức trách dân sự và tất cả anh chị em, những tín hữu giáo dân thân mến.
Giáo hội Rome là thừa kế của một lịch sử vĩ đại, được đặt nền tảng trên chứng tá của thánh Phêrô, Phaolô và vô số các vị tử đạo, và có một sứ mạng độc nhất, như chúng ta thấy từ dòng chữ trên mặt tiền của nhà thờ Chánh tòa này: là Mater omnium Ecclesiarum, Mẹ của mọi Giáo hội.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô thường khuyến khích chúng ta suy tư về chiều kích mẫu tử của Giáo hội (x. Evangelii Gaudium, 46-49, 139-141; Bài giáo lý, ngày 13 tháng 1 năm 2016) cùng những phẩm chất đặc trưng của Giáo hội như sự dịu dàng, hy sinh và khả năng lắng nghe. Những phẩm chất này không chỉ giúp Giáo hội hỗ trợ người khác mà thường còn dự đoán được nhu cầu và kỳ vọng của họ trước khi chúng được bày tỏ. Chúng ta hy vọng những phẩm chất này sẽ ngày càng hiện diện trong Dân Chúa ở khắp mọi nơi, kể cả ở đây, trong đại gia đình giáo phận của chúng ta: nơi các tín hữu, các mục tử, và trước hết, nơi chính tôi. Các bài đọc chúng ta vừa nghe có thể giúp chúng ta suy tư về những phẩm chất này.
Sách Công vụ Tông đồ (x. 15:1-2, 22-29) đặc biệt mô tả cách cộng đoàn Kitô hữu tiên khởi đối mặt với thách thức mở ra với thế giới ngoại giáo trong việc rao giảng Tin Mừng. Đây không phải là việc dễ dàng; nó đòi hỏi nhiều kiên nhẫn và lắng nghe lẫn nhau. Điều này đã xảy ra trong cộng đoàn tại Antiôkhia, nơi các anh em, qua đối thoại – và thậm chí cả những bất đồng – đã cùng nhau giải quyết vấn đề. Phaolô và Barnaba sau đó đã lên Giêrusalem. Họ không tự mình giải quyết vấn đề: họ muốn hiệp thông với Giáo hội Mẹ và vì thế đã đến đó với sự khiêm tốn.
Tại Giêrusalem, họ gặp Phêrô và các Tông đồ, những người sẵn sàng lắng nghe họ. Đây là khởi đầu của một cuộc đối thoại, cuối cùng dẫn đến quyết định đúng đắn. Nhận ra những khó khăn của các tân tòng, họ đồng ý không áp đặt những gánh nặng quá mức lên họ, mà chỉ nhấn mạnh những điều thiết yếu (x. Công vụ 15:28-29). Nhờ đó, điều có vẻ là một vấn đề đã trở thành cơ hội để mọi người suy tư và trưởng thành.
Tuy nhiên, văn bản Kinh Thánh còn nói với chúng ta điều gì đó khác, ngoài những động lực con người phong phú và thú vị của sự kiện này.
Chúng ta thấy điều này qua những lời mà các anh em tại Giêrusalem dùng để truyền đạt quyết định của họ đến những người ở Antiôkhia. Họ viết: “Vì Thánh Thần và chúng tôi đã quyết định” (x. Công vụ 15:28). Nói cách khác, họ nhấn mạnh rằng phần quan trọng nhất của toàn bộ sự kiện là lắng nghe tiếng nói của Thiên Chúa, điều đã làm cho mọi sự trở nên khả thi. Qua đó, họ nhắc nhở chúng ta rằng sự hiệp thông được xây dựng chủ yếu “trên đầu gối,” qua cầu nguyện và sự dấn thân liên tục để hoán cải. Vì chỉ bằng cách này, mỗi người chúng ta mới có thể nghe được tiếng của Thánh Thần vang lên trong lòng: “Abba! Cha ơi!” (Gl 4:6) và từ đó, lắng nghe và hiểu người khác như anh chị em của mình.
Tin Mừng khẳng định lại điểm này (x. Ga 14:23-29). Nó bảo đảm với chúng ta rằng chúng ta không cô đơn khi đưa ra các quyết định trong cuộc sống. Thánh Thần nâng đỡ chúng ta và chỉ cho chúng ta con đường phải theo, “dạy dỗ” chúng ta và “nhắc nhở” chúng ta về tất cả những gì Chúa Giêsu đã nói với chúng ta (x. Ga 14:26).
Trước tiên, Thánh Thần dạy chúng ta lời của Chúa bằng cách khắc sâu chúng trong lòng chúng ta, được viết, như hình ảnh Kinh Thánh mô tả, không còn trên những bảng đá mà trong trái tim chúng ta (x. Gr 31:33). Ân sủng này giúp chúng ta lớn lên và trở thành “bức thư của Chúa Kitô” (x. 2 Cr 3:3) cho nhau. Dĩ nhiên, chúng ta càng để mình được Tin Mừng thuyết phục và biến đổi — để sức mạnh của Thánh Thần thanh tẩy trái tim, làm cho lời nói của chúng ta thẳng thắn, ước muốn của chúng ta trung thực và rõ ràng, và hành động của chúng ta hào phóng — thì chúng ta càng có khả năng loan báo thông điệp của Tin Mừng.
Ở đây, động từ khác xuất hiện: chúng ta nhớ, tức là chúng ta suy tư trong lòng về những gì chúng ta đã trải nghiệm và học hỏi, để hiểu đầy đủ hơn ý nghĩa của nó và thưởng thức vẻ đẹp của nó.
Tôi nghĩ đến quá trình lắng nghe đầy thách thức mà Giáo phận Rome đã thực hiện trong những năm qua, một quá trình được tiến hành ở nhiều cấp độ khác nhau: lắng nghe thế giới xung quanh để đáp ứng các thách thức của nó, và lắng nghe trong các cộng đoàn của chúng ta để hiểu nhu cầu và đề xuất những sáng kiến truyền giáo và bác ái khôn ngoan và mang tính tiên tri. Đây là một hành trình đầy thách thức, đang tiếp diễn, nhằm ôm trọn một thực tế rất phong phú và phức tạp. Tuy nhiên, nó xứng đáng với lịch sử của Giáo hội địa phương này, vốn đã nhiều lần cho thấy rằng mình có khả năng “nghĩ lớn,” không sợ bắt tay vào những dự án táo bạo và đối mặt với những kịch bản mới và đầy thách thức.
Điều này được thể hiện rõ qua những nỗ lực lớn lao và nhiều sáng kiến mà Giáo phận đã thực hiện để chào đón và đáp ứng nhu cầu của các khách hành hương trong Năm Thánh hiện tại. Xin cảm ơn! Những điều này đã khiến thành phố Rome trở nên, đối với những vị khách, một số người đã đi từ rất xa, như một ngôi nhà rộng mở và chào đón, và trên hết, là một nơi có đức tin sâu sắc.
Về phần mình, tôi muốn bày tỏ mong muốn mạnh mẽ của mình để đóng góp vào quá trình lớn lao đang diễn ra này bằng cách lắng nghe mọi người hết mức có thể, để học hỏi, hiểu biết và cùng nhau đưa ra quyết định, như Thánh Augustinô đã nói, “như một Kitô hữu với anh chị em và một Giám mục vì anh chị em” (x. Bài giảng 340, 1). Tôi cũng xin anh chị em hỗ trợ tôi bằng lời cầu nguyện và lòng bác ái, ghi nhớ lời của Thánh Lêô Cả: “Tất cả những điều tốt đẹp chúng ta thực hiện trong việc thi hành thừa tác vụ của mình là công việc của Chúa Kitô chứ không phải của chúng ta, vì chúng ta không thể làm gì nếu không có Ngài. Tuy nhiên, chúng ta tự hào về Ngài, Đấng từ đó mọi hiệu quả của công việc chúng ta bắt nguồn” (Bài giảng 5, Về ngày sinh của Ngài, 4).
Tôi xin kết thúc bằng cách thêm vào những lời mà Chân phước Gioan Phaolô I, người có khuôn mặt vui tươi và thanh thản đã khiến ngài được gọi là “Vị Giáo hoàng mỉm cười,” đã dùng để chào gia đình giáo phận mới của ngài vào ngày 23 tháng 9 năm 1978. Ngài nói: “Thánh Piô X, khi vào Venise với tư cách là thượng phụ, đã thốt lên tại Quảng trường Thánh Máccô: ‘Tôi sẽ ra sao, hỡi những người Venise thân mến, nếu tôi không yêu thương anh chị em?’ Tôi muốn nói điều tương tự với anh chị em, những người Rome: Tôi xin đảm bảo với anh chị em rằng tôi yêu thương anh chị em, rằng tôi chỉ mong muốn phục vụ anh chị em và đặt những khả năng nghèo nàn của tôi, những gì ít ỏi tôi có và là, để phục vụ tất cả” (Bài giảng cho việc nhận ghế Giám mục Rome).
Tôi cũng bày tỏ tình cảm của mình dành cho anh chị em và mong muốn được chia sẻ với anh chị em, trên hành trình chung của chúng ta, những niềm vui và nỗi buồn, những khó khăn và hy vọng của chúng ta. Tôi cũng dâng hiến cho anh chị em “những gì ít ỏi tôi có và là,” phó thác điều đó cho sự chuyển cầu của Thánh Phêrô và Phaolô, và của tất cả những anh chị em khác của chúng ta, những người mà sự thánh thiện đã làm rạng ngời lịch sử của Giáo hội này và những con đường của thành phố này.
Xin Đức Trinh Nữ Maria đồng hành và cầu bầu cho chúng ta.
Ảnh: Vatican Media
Bình luận