Học hỏi Phúc Âm Chúa nhật XVI thường niên - năm C

Lc 10,38-42

Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ, phụ trách

1. Đức Giêsu vào một làng kia. Bạn có biết đó là làng nào không? Đọc Ga 11,1.18. 

-Tin Mừng Luca 10,38 chỉ nói Đức Giêsu vào “một làng kia” để gặp hai chị em Mácta và Maria. Tin Mừng Gioan cũng kể chuyện về hai chị em Mácta và Maria ở chương 11. Dựa trên Gioan 11,1.18, ta biết làng đó có tên là Bêtania, một ngôi làng rất gần Giêrusalem, cách 15 dặm tức khoảng gần 3 km, về phía đông. Có tác giả cho rằng Luca không muốn nói rõ tên ngôi làng ở đây là vì trong cuộc hành trình dài của Đức Giêsu lên Giêrusalem (Lc 9,51-19,27), đoạn Tin Mừng này (Lc 10,38-42) nằm ở giai đoạn đầu. Lúc đó hẳn Đức Giêsu còn xa Giêrusalem lắm.

2. Cách tiếp đãi Đức Giêsu của hai chị em Mácta và Maria ở Lc 10,38-42 và ở Ga 11,1-40 có điểm nào giống nhau không?

- So sánh cách tiếp đãi của hai chị em ở Lc 10,38-42 và ở Ga 11,1-40, ta thấy có đôi nét tương đồng. Trong Tin Mừng Gioan, Mácta là người “ra đón” Đức Giêsu, còn trong Tin Mừng Luca, Mácta cũng là người “đón Ngài vào nhà.” Trong Gioan, khi gặp Đức Giêsu, Maria đã “sụp xuống dưới chân của Ngài” (Ga 11,32), còn trong Luca, Maria là người “ngồi bên chân Chúa mà nghe lời của Ngài” (Lc 10,38-39). Nói chung, cả Luca lẫn Gioan đều cho thấy Mácta là người chị, năng động, đảm đang (Ga 11,20.28), nói chuyện nhiều với Đức Giêsu (Lc 10,40; Ga 11,21-27.39-40). Còn cô em Maria thì ít nói hơn, nhưng tương quan với Đức Giêsu có phần thân thiết sâu lắng hơn (x. Lc 10,39; Ga 11,32-33).

3. Theo Tin Mừng Luca, chị Mácta đã làm gì để đón Thầy Giêsu? Đọc Lc 10,7-8.

- Đức Giêsu đi cùng với các môn đệ của mình, không rõ số người. Ngài đang trên đường rao giảng Tin Mừng cho các thành phố, làng mạc. Khi cố ý ghé vào làng Bêtania để nghỉ chân, Đức Giêsu biết mình sẽ gặp được một mái nhà với những người thân quen ở đó. Quả thực, chị Mácta, hầu chắc là chủ nhà, đã niềm nở đón Ngài vào nhà (Lc 10,38). Vì Đức Giêsu là vị khách quý đến bất ngờ, nên chị Mácta bị bối rối trước nhiều phận vụ phải làm (pollên diakonian), cụ thể là việc đãi một bữa ăn tươm tất cho cả một nhóm khách (Lc 10,40). Lòng hiếu khách của Mácta là điều không thể chối cãi (x. Lc 10,7-8).

4. Còn chị Maria đã làm gì để tiếp Thầy Giêsu? Ngồi dưới chân một người nghĩa là gì? Đọc Cv 22,3.

- Trong khi cô chị Mácta tất bật với việc đón khách và đãi khách, thì cô em Maria lại an bình tiếp vị khách quý trong tư thế của người môn đệ. Cô ngồi dưới chân của Chúa Giêsu để lắng nghe lời của Ngài (Lc 10,39). Thành ngữ “ngồi dưới chân ai” có nghĩa là làm học trò hay môn đệ của người đó. Phaolô nói mình đã được giáo dục “dưới chân ông Gamaliên” (Cv 22,3).  Maria ngồi rất gần, dưới chân Thầy Giêsu như một môn đệ, điều này được coi là chuyện lạ vào thời bấy giờ, vì các môn đệ thường là nam giới. Maria đã tiếp Chúa bằng việc ngồi gần bên Thầy và nghe lời Thầy nói.

5. Đọc Lc 10,40. Bạn nghĩ gì về câu nói này của chị Mácta? Chị có mắc lỗi nào khi nói câu này không?

- Luca 10,40 là một lời phàn nàn của chị Mácta về cô em, khi chị thấy trước mắt có quá nhiều việc phải làm mà cô em lại ngồi không. Chị không nói thẳng với em nhưng có vẻ trách Chúa Giêsu đã không quan tâm đến việc chị phải phục vụ một mình. Chị mong Chúa bảo cô em xuống bếp để phụ giúp chị, nhờ đó bữa ăn được dọn ra nhanh hơn. Qua lời phàn nàn này, ta thấy tuy chị Mácta là người có lòng quý mến đối với Chúa Giêsu và mong thết đãi Ngài cách xứng đáng, nhưng chị chưa cảm được niềm vui của Chúa khi thấy có người ngồi lắng nghe mình. Vất vả để có bữa ăn ngon là phục vụ, nhưng ngồi nghe Chúa nói cũng là một cách phục vụ có giá trị cao. Mácta nên chấp nhận cách phục vụ của Maria hơn là bắt cô em phải phục vụ theo cách của mình.

6. Đâu là những nét giống nhau và khác nhau giữa hai chị em Mácta và Maria?

- Cả hai chị em đều quý mến Chúa, nhưng theo những cách khác nhau. Mácta muốn phục vụ Chúa bằng bữa cơm ngon, còn Maria muốn phục vụ Chúa bằng việc ngồi nghe Ngài dạy dỗ, chia sẻ. Một bên năng động hơn, một bên trầm lắng riêng tư hơn. Nhưng khác với Maria, Mácta có vẻ lo lắng và mất bình an.

7. Đọc Lc 10,41. Bạn nghĩ gì về câu nhắc nhở của Chúa Giêsu? Ngài có làm theo lời yêu cầu của Mácta không? Tại sao?

Câu trả lời của Chúa Giêsu ở Lc 10,41 là một bất ngờ cho chị Mácta. Một cách rất thân thương, Chúa gọi tên chị Mác-ta hai lần. Chúa trách chị băn khoăn lo lắng về nhiều chuyện quá mà quên đi một chuyện cần thiết, đó là phần tốt hơn mà Maria đã chọn. Và Chúa từ chối đưa Maria xuống phụ bếp cho Mácta khi nói: “Phần tốt ấy sẽ không bị lấy đi.”  Chúa tôn trọng chọn lựa đúng đắn của Maria.

8. Dựa trên Lc 10,39 và  10,42, bạn hãy tìm ra ba “cái nhìn” về cầu nguyện trong bài Tin Mừng này không?

- Có thể có ba “cái nhìn” về cầu nguyện dựa trên Lc,10,39.42. - Cầu nguyện là ngồi nghe Chúa nói (10,39). Điều này nhấn mạnh đến thái độ lắng nghe khi cầu nguyện. - Cầu nguyện là một chuyện duy nhất cần thiết (10,42a). Không phải nhu cầu trần thế là không cần, nhưng tương quan với Chúa là điều tối cần cho cuộc sống con người. - Cầu nguyện là chọn phần tốt hơn (10,42b). Làm việc cho Chúa là điều tốt, nhưng sống tương quan thân tình với Chúa còn tốt hơn.

9. Bài Tin Mừng tuần này (Lc 10,38-42) và bài tuần trước (Lc 10,29-37) có gì đối nghịch không?

­- Bài Tin mừng tuần trước nói về chuyện yêu mến người thân cận được thể hiện qua việc làm cụ thể của người Samari (Lc 10,29-37). Bài Tin Mừng tuần này về chuyện yêu mến Chúa Giêsu được thể hiện qua việc phục vụ tận tụy của Mácta và nhất là qua việc có tương quan thân thiết với Ngài nhờ lắng nghe như Maria. Cả hai bài Tin Mừng không đối nghịch nhưng bổ sung.